ضرب المثل با حرف ث؛ بررسی معانی و کاربردهای آنها در زندگی روزمره

ضرب المثل های فارسی با حرف ث

ضرب المثل در فرهنگ و ادبیات فارسی به طور گسترده‌ای به کار رفته است و بیانگر دانش و فرهنگ عمیق مردم ایران است. از آنجایی که این ضرب المثل‌ها اغلب دارای مفهوم و معنی عمیقی هستند، برای فهم بهتر فرهنگ و ادبیات فارسی، آشنایی با آنها بسیار حائز اهمیت است. در این مطلب شما را با تعدادی ضرب المثل که با حرف “ث” می باشد را قرار داده ایم در ادامه با ما همراه باشید.

1. ثبات و صبر ، گنج بی زوالند 

این جمله یک ضرب المثل ایرانی است و به معنی “ثبات و صبر، ثروتی بی‌انتها و بی‌پایان هستند” است. به عبارت دیگر، این ضرب المثل به اهمیت ثبات و صبر در زندگی و تحمل دشواری‌ها و مواجهه با چالش‌ها اشاره دارد و می‌گوید که این دو خصوصیت می‌توانند به مانند یک گنج بی‌زوال و بی‌انتها برای انسان باشند.

2. ثروتی بهتر از جوانی نیست 

این جمله نیز یک ضرب المثل ایرانی است و به معنی “ثروت، جوانی را نمی‌تواند جایگزین کند” است. به عبارت دیگر، این ضرب المثل به اهمیت سلامتی و جوانی در زندگی اشاره دارد و می‌گوید که هیچ مقدار ثروت و پول نمی‌تواند جایگزین سلامتی و جوانی در زندگی انسان شود. به همین دلیل است که مردم باید به همراه تلاش برای کسب ثروت، به حفظ سلامتی و جوانی خود نیز توجه کنند.

3. ثمر از درخت بید نباید جست 

انتظار میوه داشتن از درختی که میوه نمی دهد انتظاری بیهوده و بی نتیجه است.

به عبارت دیگر، این ضرب المثل به این اشاره دارد که باید به دنبال انتخاب اهداف واقعی باشیم و نباید به دنبال چیزی باشیم که به دلیل شرایط و وضعیت موجود، غیر ممکن یا نامناسب است. به همین دلیل، ما باید با توجه به شرایط و استعدادهای خود، هدف‌های واقعی و قابل دستیاب را برای خود تعیین کنیم و به دنبال آن‌ها با تلاش و پشتکار بود.

4. ثمر تلخ تورا ، لذّت سیب ذقن است  

این ضرب المثل به این اشاره دارد که ممکن است در برخی شرایط، برای رسیدن به هدف‌هایمان، باید تحمل تلخی و سختی بیشتری داشته باشیم، اما اگر توانستیم در پایان به این هدف‌ها دست یابیم، لذت و شیرینی آن بیشتر از لذت و شیرینی چیزهایی است که بدون تلاش و سختی به دست می‌آیند. به همین دلیل، باید به هدف‌های خود پایبند بوده و با تلاش و پشتکار به دستیابی به آن‌ها ادامه داد.

5. ثمر دهد ز رگ و ریشۀ درخت خبر 

این جمله نیز یک ضرب المثل ایرانی است و به معنی “ثمر، از ریشه و رگ درخت خبر می‌دهد” است. به عبارت دیگر، این ضرب المثل به این اشاره دارد که نتیجه‌ای که از یک کاری به دست می‌آید، بستگی به ریشه‌ها و اصولی دارد که آن کار را شکل داده‌اند. به همین دلیل، برای دستیابی به نتایج مطلوب و پایدار، باید اصول و ارزش‌های سالم و درستی را در کارهای خود رعایت کنیم و به این نکته توجه داشته باشیم که نتایج موفقیت‌آمیز و پایدار، بر اساس ریشه و اصول درستی است که کار خوبی را شکل داده‌اند.

6. ثمر سرو همین بس ، که تو آن را مانی

این جمله نیز یک ضرب المثل ایرانی است و این ضرب المثل به این اشاره دارد که ممکن است یک چیز ظاهراً ساده و کم ارزش، برای شخصی ارزش ویژه‌ای داشته باشد. به همین دلیل، باید به هدف‌ها و ارزش‌های خود پایبند بود و به آن‌ها ارزش قائل بود تا بتوانیم زندگی معناداری داشته باشیم.

7. ثمر علم ، ای پسر عمل است

خروجی آموخته ها را باید در عمل انسان مشاهده کرد. 

این جمله نیز یک ضرب المثل ایرانی است و این ضرب المثل به این اشاره دارد که داشتن دانش و علم بدون اجرای عملی از آن‌ها، بی‌معنی است و باید به دانش و علم خود اجرای عملی بدهیم تا بتوانیم به نتایج مطلوب دست یابیم. به همین دلیل، باید به دانش و آموخته‌های خود پایبند بوده و با اجرای عملی واقعی، آن‌ها را به کار ببندیم تا به نتایج مطلوب دست یابیم.

8. ثمر عمر ، عقل و تجربت است

این جمله نیز یک ضرب المثل است و به معنی “ثمر عمر، عقل و تجربه است” است. به عبارت دیگر، این ضرب المثل به اهمیت ارتباط عقل و تجربه در زندگی اشاره دارد و می‌گوید که تنها عقل به تنهایی کافی نیست و برای دستیابی به ثمرهای مطلوب در زندگی، باید با استفاده از تجربه‌های خود و دیگران، به عقل خود اجازه دهیم تا بهترین تصمیمات را بگیرد. به همین دلیل، برای دستیابی به نتایج بهتر و موفقیت‌های بیشتر در زندگی، باید علاوه بر استفاده از عقل خود، از تجربه‌های خود و دیگران نیز بهره‌مند شویم.

9. ثمر نخل محبّت، همه تسلیم و رضاست

این جمله نیز یک ضرب المثل ایرانی است و این ضرب المثل به این اشاره دارد که محبت و احساس عشق و ارادت به دیگران، می‌تواند به نتایجی مثبت و پایدار در روابط انسانی منجر شود و باعث تسلیم و رضایت دیگران نسبت به ما شود. به همین دلیل، برای داشتن روابطی سالم و موفق با دیگران، باید به محبت و احساس عشق و ارادت به دیگران توجه کنیم و با احترام و توجه به نیازهای آن‌ها، روابطی پایدار و موفقیت‌آمیز را برقرار کنیم.

10. ثمر نصیب کسی گشت و گل نصیب کسی

این جمله نیز یک ضرب المثل ایرانی است و این ضرب المثل به این اشاره دارد که در زندگی، برخی اتفاقات و نتایج به شخصی می‌رسد و برخی دیگر به شخص دیگری می‌رسد. به همین دلیل، باید به تقدیر و قضاوت خداوند اعتماد کرده و به نتایجی که برای ما تعیین شده‌اند، پذیرش کنیم. به عبارت دیگر، هر شخص باید سعی کند تا با تلاش و پشتکار خود، به بهترین نتایج و ثمرهای ممکن دست یابد، اما در عین حال باید به تقدیر و روابط اجتماعی هم مهمترین نقش را تخصیص دهیم.

11. ثمری گل ندهد آه ، فغان خواهد داد

این جمله نیز یک ضرب المثل ایرانی است و به عبارت دیگر، این ضرب المثل به این اشاره دارد که اگر کسی به درستی و با تلاش و پشتکار خود به کاری بپردازد و نتیجه‌ای مطلوب به دست نیاورد، احساس ناامیدی و شکست خواهد کرد. به همین دلیل، برای دستیابی به نتایج مطلوب در زندگی، باید به تلاش و پشتکار خود ایمان داشته و برای رسیدن به هدف‌های خود، همیشه باید کوشش کنیم.

12. ثلث بدهی هایم را خرجم کنید

به مزاح، سفارش اشخاص فقیر به ورثه می‌باشد.

13. ثنای خویش گفتن بود از تهی میانی

کسی که از خودش تعریف و تمجید می کند آدمی کم عقل و تو خالی است.

به عبارت دیگر، این ضرب المثل به این اشاره دارد که اگر شخصی در زندگی خود به خودش تعریف و تمجید کند و از خودش بیش از حد صحبت کند، این به نشانه‌ی ناکامی و ضعف شخصیتی اوست. به همین دلیل، برای داشتن شخصیتی قوی و موفق، باید به انجام کارهای مفید و ارزشمند توجه کنیم و به جای تعریف و تمجید از خود، به کارهای خود اهمیت بدهیم. به عبارت دیگر، باید از انجام کارها و به دست آوردن نتایج موفقیت‌آمیز، به جای صحبت بیش از حد درباره خودمان، برای بهبود وضعیت خود و جامعه تلاش کنیم.

14. ثواب داشتن کاری

انجام عملی نیک که موجب رضای خداوند متعال و پاداش در آخرت می شود.

یکی از ضرب المثل‌های ایرانی که به ثواب داشتن کاری اشاره دارد، “نیکی کردن به سرشت خویش است، سرشت خویش را نیکو کردن ثواب دارد” است. به عبارت دیگر، این ضرب المثل به این اشاره دارد که کارهایی که از راه خدا و برای خدا انجام می‌شوند، ثواب و پاداشی از سوی خداوند تعالی دریافت می‌کنند. از طرفی، این ضرب المثل به این نکته هم اشاره دارد که شخصی که سرشت خود را به سمت خیر و نیکی تغییر می‌دهد و از راه خدا کار می‌کند، خود نیز از نتایج و پاداش‌های این کار بهره‌مند خواهد شد.

15. ثواب راه به خانه صاحب خود می برد

به طور یقین هر کسی عاقبت، نتیجه اعمال خود را خواهد دید.

ضرب المثل “ثواب راه به خانه صاحب خود می‌برد” به این معناست که هر کاری که انجام شود، مستحق پاداش و ثواب الهی است و این پاداش در آخرت به دست می‌آید. به عبارت دیگر، انجام کارهای خیر و نیک، مانند راهی است که به سوی خانه یا مقصد نهایی (یعنی بهشت) می‌برد و این مقصد، خانه واقعی و صاحب خود است. لذا انجام کارهایی که مستحق پاداش و ثواب الهی هستند، مانند راهی است که به سوی خانه واقعی و مقصد نهایی می‌برد.

16. ثواب کردم کباب شدم

درد دل کسی را که کار نیکی کرده ولی بجای پاداش نتیجه معکوس گرفته است.

یعنی آمدم کارهای خیری انجام بدم که یک ثوابی کرده باشم ولی نه تنها که ثوابی نداشت بلکه کلی ضرر هم درپی داشت.

17. ثبات، قدم از پیش می‌برد

استواری و پایداری باعث پیروزی و پیشرفت در کارها می‌شود.

ضرب المثل “ثبات، قدم از پیش می‌برد” به این معناست که در هر کاری که انجام می‌دهیم، استواری، پایداری و پایبندی به اصول و ارزش‌های خود، باعث می‌شود که به سمت پیشرفت و پیروزی حرکت کنیم. به عبارت دیگر، اگر در یک کار به استواری و پایداری داشته باشیم، می‌توانیم به شکل روزافزون در آن پیشرفت کنیم و در نهایت به هدف خود برسیم.

18. ثروت را می‌توان پنهان کرد ولی فقر را نمی‌توان

فقر خود را در رفتار و کردار یک فرد فقیر نشان می‌دهد و نمی‌توان آن را از دیگران مخفی کرد.

 ضرب المثل “ثروت را می‌توان پنهان کرد ولی فقر را نمی‌توان” به این معناست که در زندگی، به راحتی می‌توان ثروت و دارایی‌های خود را پنهان کرد و به صورت مخفیانه از آنها بهره برد، اما نمی‌توان فقر را پنهان کرد و به سختی می‌توان از آن فرار کرد. به عبارت دیگر، فقر و نیازمندی به صورت آشکار و در رفتار و کردار فرد، مشخص خواهد شد و نمی‌توان آن را از دیگران پنهان کرد.

19. ثوابت باشد ای دارای خرمن/ اگر رحمی کنی بر خوشه چینی

شخص متمول و پولداری اگر به زیردستان و فقرا کمک کند، بی شک در آینده پاداشش را دریافت خواهد کرد.

ضرب المثل “ثوابت باشد ای دارای خرمن/ اگر رحمی کنی بر خوشه چینی” به این معناست که اگر در زندگی به ارزش‌ها و اصول خود پایبند باشیم و برای کمک به دیگران رحمت و مهربانی داشته باشیم، پاداش و سودی که در آینده بدست خواهیم آورد، بسیار بیشتر از اعمال خود خواهد بود. به عبارت دیگر، اگر در زندگی با ثبات و پایداری به کمک به دیگران بپردازیم، در آینده به دلیل این اعمال خیر، به سودهای بیشتری خواهیم رسید.

گردآوری:بخش سرگرمی موزستان