ظروفچدنی بخریم یا نخریم؟
رویای داشتن تهدیگهای ترد و طلایی که قالبی و یک تکه از ته قابلمه جدا میشوند مدتهاست که به لطف فناوری شکل واقعی به خود گرفتهاند. سالهاست که پای ظروف تفلون به آشپزخانهها باز شده است و زحمت کلنجار رفتن با ظروف رویی را کم کردهاند اما انگار قدرت مجذوب کردن خریداران بویژه بعد از هشدارهای مکرر متخصصان مبنی بر سرطانزا بودن و مسمومیتآور بودن ظروف تفلون در حال کم شدن است.
این روزها نسل جدید ظروف پخت و پز چدنی به بازار مصرف آمده که محسناتشان نسبت به ظروف قدیمی سبب جذاب بودنشان شده به طوری که حتی قیمتهای نسبتا زیاد آنها مانع انتخابشان هنگام خرید خانم خانه نمیشود.
ظروف چدنی:
چدن آلیاژی مرکب از آهن، کربن و سیلیسیم است که در شکلهایی چون چدنهای ضد سایش، مقاوم به خوردگی و مقاوم در برابر حرارت وجود دارند. ظروف چدنی مخصوص آشپزخانه تقریبا تمام این ویژگیها را یکجا دارند و در صورت مراقبت از آنها میتوانند تا مدت نامحدودی سبب لذت آشپزی شوند.
در واقع این ظروف مقاومت بالایی دارند، رنگ آنها از بین نمیرود و زنگ نمیزنند، لب پر نمیشوند، طعم و عطر غذا را حفظ میکنند و استفاده از آنها آسان است.
اما با وجود تمام این ویژگیها اگر در استفاده از این ظروف نیز دقت نشود آنها نیز همانند ظروف تفلون پس از مدتی کارایی خود را از دست میدهند و خیلی زود باید تعویض شوند. پس برای داشتن ظروف سالم چدنی باید نکاتی را مورد توجه قرار داد.
برای گرفتن نتیجه بهتر از این ظروف باید از حرارت کم یا متوسط استفاده کرد. هنگام آشپزی باید دقت کرد تا ظرف 2 تا 3 دقیقه پیش از ریختن روغن گرم شود. این در حالی است که هنگام پخت غذا باید از قاشقهای پلاستیکی، چوبی یا نایلونی استفاده شود چرا که قاشقهای فلزی ممکن است به لعاب ظرف آسیب برسانند.
همچنین هنگام برداشتن این ظروف از روی شعله اجاق گاز باید حتماً از دستکش یا دستگیره استفاده شود چون این ظروف هنگام پخت و پز بسیار داغ میشوند. دقت داشته باشید که ظرف داغ را نباید به صورت مستقیم روی پیشخوان آشپزخانه یا دیگر سطوح سرد که اختلاف دمای زیادی دارند قرار داد. همچنین باید بشدت مراقب ضربه نخوردن ظروف چدنی بود چون این ظرفها در صورت برخورد با سطوح سخت ممکن است بشکنند یا لبپر شوند.
تمام این ظروف را میتوان داخل فر (تا دمای 260 درجه سانتیگراد) و همچنین روی انواع اجاق گاز قرار داد اما هرگز نباید فراموش شود که ظرف داغ را نباید بلافاصله داخل آب سرد یا فریزر قرار داد چون بهترین کار پس از پخت و پز سرد شدن تدریجی ظرفهاست.حالا اگر تمام این موارد به درستی رعایت شود وقت آن است تا با رعایت روشهای درست شستشو عمر مفید ظرفهای چدنی را بالا ببریم.
این ظروف را باید با آب گرم و مایع ظرفشویی شست که بهتر است برای این کار از اسفنج و مایع ظرفشویی استفاده شود. به کار بردن مایع سفیدکننده (وایتکس) در شستشوی این ظروف باید فراموش شود چرا که به هیچ روی نیازی به این کار نیست.
قبل از اینکه ظروف سر جای خود و درون کابینت قرار بگیرند باید کاملا خشک شوند، برای همین قرار دادن ظروف خیس در قفسهها توصیه نمیشود.
در صورت چسبیدن مواد غذایی به ته قابلمه نباید از پاککنندههای قوی یا ابزار تیز استفاده شود بلکه باید اجازه داد تا ته ظرف مدتی با آب گرم خیس بخورد و سپس ظرف شسته شود.
این ظروف این قابلیت را دارند (به غیر از ظروفی که دسته چوبی دارند) که با ماشین ظرفشویی شسته شوند البته به شرطی که در موقع قرار دادن ظروف چدنی سنگین داخل ماشین ظرفشویی احتیاط شود.