عمل نکردن به استخاره چه احکامی دارد؟
عمل نکردن به استخاره چه حکمی دارد؟
حکم عمل نکردن به استخاره:
استخاره یکی از روش های رایج در برخی فرهنگ‌ها برای تصمیم گیری در امور مهم است. این عمل با توسل به قرآن کریم یا ائمه انجام می‌شود و فرد با توجه به آیاتی که به دست می آید، به فال نیک یا بد بودن آن امر پی می برد. اما سوال اصلی اینجاست که آیا عمل کردن به نتیجه استخاره واجب است یا می توان برخلاف آن عمل کرد؟
دیدگاه اسلام درباره استخاره :
در اسلام، استخاره به عنوان یک عمل مستحب و توصیه‌شده مطرح شده است. به این معنا که انجام آن ثواب دارد و می‌تواند به فرد کمک کند تا تصمیم بهتری بگیرد. اما عمل به نتیجه استخاره واجب نیست.
استخاره مراحلی دارد. اول، دین به ما امر کرده است که همواره پیرامون امور تفکر کنیم. و نظر شرع را ببینیم پس از آن مشورت کنیم، یعنی از عقل دسته جمعی کمک بگیریم آنگاه اگر از راه عقل فردی و جمعی به جایی نرسیدیم و مردد ماندیم، خوبست استخاره بگیریم.
فلسفه استخاره برای اینست که مومن را از شک خارج کند چون تردید برای ایمان قلب آسیب زاست.
عمل نکردن به استخاره چه حکمی دارد؟
حکم شرعی عمل نکردن به استخاره
پرسش: آیا عمل به استخاره واجب است ؟
پاسخ آیت الله خامنه ای: الزام شرعی در عمل به استخاره وجود ندارد ولی بهتر است بر خلاف آن عمل نشود.
پرسش: آیا استخاره با تسبیح یا قرآن در مسائل سرنوشت ساز مانند ازدواج جایز است؟
پاسخ آیت الله خامنه ای: شایسته است انسان در اموری که میخواهد راجع به آنها تصمیم بگیرد، ابتدا تأمل و دقت کند و یا با افراد با تجربه و مورد اطمینان مشورت نماید و در صورتی که با این کارها تحیّر او برطرف نشد، می‌تواند استخاره کند.
پرسش: آیا چند بار استخاره برای یک کار صحیح است؟
پاسخ آیت الله خامنه ای: چون استخاره برای رفع حیرت است، بنا بر این بعد از برطرف شدن حیرت با استخاره اول، تکرار آن معنی ندارد مگر آنکه موضوع تغییر کند.
پرسش: آیا عمل به استخاره، واجب است؟
پاسخ آیت الله خامنه ای: واجب نیست، اما بهتر است خلاف آن عمل نشود.
پرسش: آیا پس از انجام استخاره موظف به انجام آن هستیم؟
پاسخ آیت الله مکارم شیرازی: عمل به نتیجه استخاره وجوب شرعی ندارد.
پرسش: استخاره با قرآن از طریق رایانه و اینترنت چه حکمی دارد؟
پاسخ آیت‌الله مکارم شیرازی: در صورتی که یک فرد حقیقی استخاره را انجام دهد و نتیجه اعلام شود یا نرم افزار طوری تنظیم شده باشد که آیات آغاز یکی از صفحات قرآن را بدون اطلاع قبلی منعکس کند، مانعی ندارد.
تکرار استخاره از نظر علما و مراجع تقلید :
پرسش: چند بار استخاره برای یک کار صحیح است؟
پاسخ آیت الله خامنه ای: چون استخاره برای رفع حیرت است، بنا بر این بعد از برطرف شدن حیرت با استخاره اول، تکرار آن معنی ندارد مگر آنکه موضوع تغییر کند.
پرسش: درباره موضوعی استخاره کرده ام جواب آن زیاد موافق نظر بنده نبود، خلاف استخاره عمل کردن یا استخاره مجدد جایز است؟
پاسخ آیت الله خامنه ای: شایسته است انسان در اموری که می خواهد دربارۀ آنها تصمیم بگیرد، ابتدا تأمل و دقت کند یا با افراد با تجربه و مورد اطمینان مشورت کند و در صورتی که تردیدش برطرف نشد، استخاره کند. در هر صورت در عمل به استخاره، الزام شرعی وجود ندارد ولی اگر برای انجام کاری استخاره کردید، بهتر است بر خلاف آن عمل نشود و تا زمانی که موضوع و شرایط آن تغییر نکرده است، دلیلی برای استخاره مجدد وجود ندارد.
پرسش: آیا استخاره به طریقی که امروزه در میان ما متداول است، شرعاً وارد و پسندیده است؟ و آیا تکرار آن ضرری دارد اگر با تصدّق همراه شود تا با خواسته استخاره کننده، برابر گردد؟
پاسخ آیت الله سیستانی: استخاره به هنگام حیرت و تساوی احتمالات و رجحان نداشتن یک احتمال، به قصد رجاء انجام می شود آن هم پس از فکر و مشورت، اما تکرار آن به سبب حیرت، صحیح نیست مگر در صورت تغییر موضوع و دادن صدقه به مقدار از مال.
پرسش: آیا می توان در یک مورد چند مرتبه استخاره کرد؟
پاسخ شهید آوینی: خیر؛ ولی اگر شرایط عوض شود و در اثر آن، موضوع مورد نظر که برایش استخاره شده نیز تغییر کند، می توان استخاره را تکرار کرد؛ وگرنه دو مرتبه استخاره در یک موضوع کار خوبی نیست. گویا این فرد می خواهد به خدا بگوید:شاید درست پاسخ نداده ای و تأمّل بیشتری کن! اینگونه برداشت، بسیار کار نادرست و تفکّر اشتباهی است.
پرسش: در چه مواردی می توان استخاره را دوباره تکرار کرد؟
پاسخ شهید آوینی: بزرگان دینی تکرار استخاره را در مورد یک موضوع جایز نمی دانند پس بهتر است از تکرار استخاره دوری کنید و به همان پاسخ اولی اکتفا کنید،تکرار استخاره تنها در شرایطی جایر است که موضوع عوض شده باشد.
پرسش: چه زمانی استخاره جایز است؟
پاسخ شهید آوینی: اسلام دین تفکر و تعقل است و پیروانش را به تفکر و تعقل در همه امور تشویق کرده است، در زمان تردید و سردرگمی اسلام پیروان خود را به مشورت با افراد دانا تشویق نموده اما اگر با مشورت تردید برطرف نگردید، استخاره جایز می باشد و طبق روایات برای از بین بردن تردید، مشکلی نخواهد داشت.در کارهای خیر،عمل به استخاره الزام شرعی ندارد، اما بهتر است به آن عمل شود.
سخن پایانی :
در نهایت، تصمیم‌گیری در مورد عمل کردن یا نکردن به استخاره به عهده خود فرد است. هر فرد با توجه به اعتقادات، شرایط و اطلاعات خود باید بهترین تصمیم را اتخاذ کند. مهمترین نکته این است که استخاره باید به عنوان یک ابزار کمکی برای تصمیم‌گیری استفاده شود و نه به عنوان یک دستور قطعی. عمل نکردن به استخاره در برخی موارد نه تنها اشکالی ندارد، بلکه ممکن است حتی بهتر هم باشد.
گردآوری: بخش مذهبی موزستان
