آزمایش اوروبیلینوژن: چرا مهم است و چگونه انجام می‌شود؟

آزمایش اوروبیلینوژن چیست؟

آزمایش اوروبیلینوژن یک تست تشخیصی است که میزان اوروبیلینوژن، ماده‌ای که از تجزیه بیلی‌روبین در روده‌ها تولید می‌شود، را در ادرار اندازه‌گیری می‌کند. این آزمایش برای ارزیابی عملکرد کبد، سیستم صفراوی و متابولیسم هموگلوبین استفاده می‌شود و می‌تواند نشان‌دهنده بیماری‌هایی مانند مشکلات کبدی یا همولیز (تخریب گلبول‌های قرمز) باشد.

نام کامل آزمایش اوروبیلینوژن

• اوروبیلینوژن استریل” (Stercobilinogen) 

نام‌های دیگر آزمایش اوروبیلینوژن

• Stercobilinogen

• UBG (مخفف رایج در آزمایشگاه‌ها)

نوع نمونه آزمایش اوروبیلینوژن

• ادرار  

نحوه انجام اوروبیلینوژن

نمونه مورد نیاز برای این آزمایش، ادرار است که بهتر است از ادرار تازه صبح‌گاهی یا نمونه تصادفی جمع‌آوری‌شده در طول روز باشد. این آزمایش معمولاً با استفاده از نوارهای تست ادرار (Dipstick) انجام می‌شود که با تماس با نمونه ادرار، تغییر رنگ می‌دهند. سپس رنگ ایجادشده با نمودار استاندارد مقایسه می‌شود تا سطح اوروبیلینوژن تعیین گردد. در مواردی، از روش‌های آزمایشگاهی دقیق‌تر مانند اسپکتروفتومتری نیز استفاده می‌شود.

خطرات و عوارض انجام اوروبیلینوژن

این آزمایش غیرتهاجمی است و هیچ خطر یا عارضه مستقیمی ندارد، زیرا تنها جمع‌آوری ادرار مورد نیاز است. تنها ممکن است در صورت عدم رعایت بهداشت هنگام نمونه‌گیری، نتیجه تحت تأثیر قرار گیرد.

زمان و شرایط انجام اوروبیلینوژن

• بهتر است نمونه ادرار صبح‌گاهی جمع‌آوری شود، زیرا غلظت اوروبیلینوژن در این زمان دقیق‌تر است.

• نمونه باید تازه باشد و در دمای اتاق بیش از 2 ساعت نماند، زیرا اوروبیلینوژن به اوروبیلین اکسید می‌شود و نتیجه را تغییر می‌دهد. 

اوروبیلینوژن در چه مواردی تجویز می‌شود؟

این آزمایش برای تشخیص بیماری‌های کبدی (مثل هپاتیت، سیروز)، انسداد مجاری صفراوی، کم‌خونی همولیتیک و ارزیابی متابولیسم بیلی‌روبین تجویز می‌شود.

داروها و عوامل مداخله‌گر برای انجام آزمایش اوروبیلینوژن

• آنتی‌بیوتیک‌ها (مثل نیتروفورانتوئین) ممکن است سطح اوروبیلینوژن را کاهش دهند.

• مصرف غذاهای رنگی (مثل چغندر) یا داروهایی مثل آسپرین می‌توانند رنگ ادرار را تغییر داده و در تفسیر اختلال ایجاد کنند. 

تفسیر آزمایش اوروبیلینوژن

• سطح بالا: نشان‌دهنده همولیز، بیماری کبدی یا افزایش تولید بیلی‌روبین است.

• سطح پایین یا غایب: ممکن است به انسداد مجاری صفراوی یا کاهش عملکرد کبد اشاره کند. 

مقادیر نرمال اوروبیلینوژن

• مقادیر نرمال اوروبیلینوژن در ادرار معمولاً بین 0.1 تا 1 میلی‌گرم بر دسی‌لیتر (mg/dL) یا 0.2 تا 1 واحد ارلیش (Ehrlich Units) است.

سوالات رایج در رابطه با آزمایش اوروبیلینوژن

1. آیا نیاز به ناشتا بودن دارد؟

خیر، نیازی به ناشتا بودن نیست.

2. چرا ادرارم بعد از آزمایش زردتر شده؟

این ممکن است به اکسید شدن اوروبیلینوژن به اوروبیلین مربوط باشد.

3. آیا این آزمایش برای کودکان هم انجام می‌شود؟

بله، در صورت نیاز تشخیصی.

4. چه زمانی نتایج آماده می‌شود؟

معمولاً در همان روز با نوار تست و در روش‌های دقیق‌تر تا 24 ساعت.

نکات مهم دیگری که باقی مانده است و باید بدانید

• ادرار باید در ظرف استریل جمع‌آوری شود تا از آلودگی جلوگیری شود.

• نور مستقیم خورشید می‌تواند اوروبیلینوژن را تجزیه کند؛ نمونه را در جای تاریک نگه دارید.

• این آزمایش معمولاً همراه با تست‌های دیگر مثل بیلی‌روبین انجام می‌شود.

تذکر مهم

از اطلاعات موجود در این مقاله نباید به عنوان جایگزین نظر حرفه‌ای پزشک استفاده شود. اگر در مورد سلامتی خود سوالی دارید حتما با پزشک خود تماس بگیرید.