اعتبار مالیاتی چیست؟ همه چیز درباره اعتبار مالیاتی دانش بنیان

یکی از سوالاتی که به کرات در خصوص شرکت های دانش بنیان مطرح می شود، حمایت های مربوط به موضوع مالیات در خصوص  آنهاست. این حمایت ها در گذشته تنها به معافیت محدود می شد،  اما امروزه اعتبار مالیاتی  هم به آن افزوده شده است. با ما همراه باشید تا در ادامه همه چیز در مورد اعتبار مالیاتی مورد بررسی قرار داده و به صورت ویژه اعتبار مالیاتی دانش بنیان را بررسی کنیم .  

مالیات شرکت های دانش بنیان

برخلاف آنچه ممکن است فرض کنید، شرکت های دانش بنیان هم مانند بسیاری از مجموعه های تجاری دیگر در ایران موظف به پرداخت مالیات هستند. بر کسی هم پوشیده نیست که پرداخت مالیات بخش قابل توجهی از درآمدهای شرکت ها را به خود اختصاص داده و حتی در کسب و کارهای کوچک هم می تواند به هزینه کم و بیش سنگینی تبدیل شود. این موضوع صرفاً تصور فعالان اقتصادی نیست و دولت هم به این موضوع واقف است، بنابراین بخشی از حمایت ها و تسهیلات طرح دانش بنیان به کاهش هزینه های شرکت های تحت پوشش این طرح از طریق ارائه معافیت های مالیاتی و اختصاص اعتبار مالیاتی اختصاص پیدا کرده است.

معافیت های مالیاتی اغلب با درآمد شرکت، محل استقرار آن و ارزش افزوده فروش مرتبط می شود. مهم است که بدانید همه شرکت ها ارزش افزوده را می پردازند: به عبارت دیگر، مالیات بر ارزش افزوده هرگز شامل معافیت یا اعتبار مالیاتی قرار نمی گیرد. این در حالی است که در صورت استقرار در پارک های علم و فناوری می توانید از طریق این مراکز برای معاف شدن از مالیات حق بیمه کارکنان اقدام کنید. 

این در حالی است که اعتبار مالیاتی با هزینه های مجموعه درگیر می شود. بر اساس اصول این حمایت، زمانی که یک شرکت برای تحقیق، توسعه یا تولید هزینه های کلان کرده باشد، می تواند با ارائه اسناد مالیاتی برای دریافت اعتبار مالیاتی اقدام کند. این حمایت همان طور که نشان می دهد، یک امتیاز اضافی است و مقدار آن می تواند هر سال با بررسی اسناد شرکت تغییر کند، البته به شرطی که پیگیر درخواست استفاده از این تسهیلات باشید.

در ادامه هر کدام از این دو طرح حمایتی را بیشتر بررسی می کنیم.

معافیت مالیاتی دانش بنیان

حمایت معافیت مالیاتی از زمانی که قانون این طرح در مجلس تصویب شد، جزئی از آن بوده است. طبق این حمایت، مجموعه هایی که در بالاترین سطح فناوری از نظر معاونت علمی قرار دارند، می توانند از پرداخت های معمول خود به اداره امور مالیاتی معاف شوند. این معافیت تنها برای هزینه های مربوط به تولید محصولی که به عنوان دانش بنیان ثبت شده است قابل استفاده است و اگر برای مثال شرکت ده محصول دیگر تولید کند، سود حاصل از تجارت با آنها شامل این حمایت نمی شود. 

لازم به ذکر است که با تغییرات قابل توجهی که در سال 1402 در خصوص آیین نامه های طرح های حمایتی معاونت علمی ریاست جمهوری اتفاق افتاد، بحث تداوم معافیت در میان تصمیم گیرندگان مطرح شده است. گرچه این موضوع هنوز نهایی نشده است، اما این احتمال وجود دارد که این حمایت در سال های آینده از لیست طرح های حمایتی معاونت علمی کنار گذاشته شود.

در گذشته که دسته بندی شرکت های دانش بنیان دارای نوع 1، 2 و 3 بود این حمایت فقط به شرکت های نوع 1 ارائه می شد. این موضوع این مشکل را به وجود آورد که بسیاری از شرکت های متقاضی گواهی تنها می خواستند نوع 1 را بدست بیاورند و در صورت قرار گرفتن تحت دو نوع دیگر تمایلی به استفاده از تسهیلات موجود به جز معافیت مالیاتی نداشتند. این موضوع در متمم قانون دانش بنیان که در سال 1402 تحت عنوان قانون جهش دانش بنیان در مجلس شورای اسلامی به تصویب رسید، مورد توجه قرار گرفت و در کنار نگه داشتن معافیت، ایده اعتبار مالیاتی هم مطرح شد که در ادامه به آن می پردازیم.

اعتبار مالیاتی شرکت های دانش بنیان

اعتبار مالیاتی دانش بنیان همان طور که گفتیم، با هزینه های شرکت درگیر می شود و تلاش می کند بخشی از مالیات که مجموعه در قبال درآمدزایی خود پرداخت می کند، از طریق بررسی هزینه های سالانه آن کاهش بدهد. پس از دریافت تأییدیه و قرار گرفتن تحت پوشش معاونت علمی، یک شرکت در انتهای سال که قرار است صورت های مالی خود را ارائه بدهد و مالیات بپردازد، می تواند از معاونت بخواهد که شرایط آن را برای دریافت اعتبار مالیاتی بررسی کند. این نهاد یک بار دیگر از طریق کارگزاری ها وارد عمل شده و اسناد حقوقی و هزینه ای شرکت را چک می کند. در صورتی که صحت اسناد برای این نهاد اثبات شود، شرکت به اندازه هزینه ای که صرف تحقیق و توسعه محصولات دانش بنیان خودش کرده است، اعتبار مالیاتی دریافت می کند.

به عنوان مثال، فرض کنید مجموعه شما به کار برنامه نویسی و تولید نرم افزار می پردازد و در حال حاضر جزو شرکت های دانش بنیان هم محسوب می شود. هزینه هایی مثل کدنویسی، حقوق نیروهای برنامه نویس، تهیه تجهیزات و مهندسی معکوس نرم افزارهای مشابه خارجی شاید به وضوح در هزینه هایتان مشخص باشد و برای آنها اسناد مالی مانند فاکتور هم در اختیار داشته باشید. حالا در صورتی که در انتهای سال مالی خود برای اعتبار درخواست بدهید، در صورتی که معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری تأیید کند می توانید با ارائه فاکتورهای خرید و فیش های حقوق در کنار اسناد حقوقی شرکت، تا سقف برابر با هزینه هایتان اعتبار دریافت کنید.

طبیعتاً برای برخورداری از این حمایت باید پیش از اتمام سال مالی درخواست خود را ارائه بدهید. معمولا اهل فن در این حوزه پیشنهاد می کنند یک یا دو ماه مانده تا موعد پرداخت مالیات برای این امر اقدام کنید، به خصوص اگر شرکت یا سازمان بزرگی هستید که اسناد مالی سنگینی هم داشته باشد. در این صورت حتی در وضعیتی که بررسی اطلاعات طول بکشد هم زمان کافی برای برخورداری از تسهیلات خواهید داشت. 

البته نیازی نیست نگران باشید: بر فرض که موعد پرداخت بگذرد و شما مجبور بشوید مالیات خود را کامل بدهید، اعتبار مالیاتی معاونت علمی برای سال بعدی منتقل می شود. برای مثال اگر 200 میلیارد ریال اعتبار بگیرید اما تأییدیه آن دیر به دستتان برسد و مجبور شوید این مبلغ را پرداخت کنید، در سال بعدی 200 میلیارد ریال اعتبار مالیاتی از سازمان امور مالیاتی طلبکار خواهید بود. بنابراین این طرح نه تنها به صورت ادامه دار هزینه های شما را کاهش می دهد، بلکه اقدام برای آن عملا ضرر و زیانی برای شما به همراه ندارد.

دریافت اعتبار مالیاتی دانش بنیان

دریافت این خدمت تنها زمانی ممکن است که مجموعه شما پیش از این گواهی دانش بنیان خود را از معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری گرفته باشد و بعد برای بهره برداری از آن اقدام نماید. همچنین، لازم به ذکر است که این اعتبار تنها به هزینه های مشخصی اختصاص پیدا می کند و بنابراین نباید فکر کنید که تمام هزینه های شما در قسمت های مختلف سازمان را می توانید به کمک این طرح تحت پوشش اعتبارات مالیات قرار بدهید. این موضوع با بررسی اینکه اعتبار به چه هزینه هایی تعلق می گیرد، بهتر شفاف سازی می شود.

بحث نحوه تعلق اعتبار همان طور که گفتیم، با هزینه های تحقیق و توسعه ارتباط پیدا می کند. هزینه های تحقیق و توسعه یعنی تمام هزینه هایی که یک مجموعه برای دستیابی به یک محصول و تولید آن در مقیاس صنعتی صرف کرده است. این هزینه ها می تواند شامل موارد زیر باشد:

• پرداخت حقوق صرفاً به تیم های تحقیق و توسعه

• هزینه های تحقیقاتی

• هزینه های طراحی

• هزینه های مهندسی معکوس

• هزینه تهیه مواد اولیه

• هزینه رساندن محصول از نمونه اولیه به تولید انبوه

این هزینه ها می توانند شامل هزینه های نیروی انسانی، مواد به کار رفته و تجهیزات اصلی تولید باشند. بنابراین هزینه هایی مثل محل استقرار و زمین، خرید تجهیزات جانبی، خرید تجهیزات برای بالاتر بردن ظرفیت تولید (مثلا از هزار عدد محصول به ده هزار عدد محصول در ماه) و حقوق نیروهایی مثل کارگران جزء یا کارمندان ساده اداری جزو آن قرار نمی گیرد. همه ابعادی در نظر گرفته می شوند که به نحوی با تولید دانش و به کارگیری آن برای عرضه محصول در ارتباط باشند و اعتبار مالیاتی شامل فرآیندهای اداری، تجاری و اقتصادی روتین شرکت نمی شود. 

جمع بندی

در این مطلب تلاش کردیم شما عزیزان را با تمامی خدمات مالیاتی که در اختیار شرکت های دانش بنیان قرار می گیرد، به خصوص اعتبار مالیاتی و معافیت مالیاتی آشنا کنیم. امیدواریم همه متقاضیان دریافت این خدمات و تسهیلات به کمک این مطلب بتوانند مسیر پیش روی خود برای استفاده از آنها را هموار نموده و با کمترین مشکل از این خدمات به نحو احسن استفاده کنند. هرچه باشد این تسهیلات با هدف توسعه علم و دانش و حمایت اقتصادی از مجموعه های بااستعداد و فعال فراهم آمده اند و اثر مثبت آنها را می توان در اقتصاد خرد و کلان هم مشاهده نمود، پس اطلاع رسانی به کمک مطلب کنونی را انجام سهم ما برای پیشرفت کشورمان به حساب بیاورید.

منبع : مرکز توسعه و مشاوره دانش بنیان