الهام علی‌اف: فرآیندهایی که در جریان روند انتخابات در ایران رخ داد، ما را خرسند کرد؛ پیام‌های مثبتی از تهران شنیدیم
تسنیم: رئیس جمهور آذربایجان با تأکید بر تمایل این کشور به داشتن روابط خوب با ایران و اشاره به دستور کار گسترده حمل‌ونقل و اقتصادی، از سفر قریب‌الوقوع همتای ایرانی خود، مسعود پزشکیان، به باکو در ماه جاری (آوریل) خبر داد.
الهام علی‌اف رئیس‌جمهور آذربایجان، امروز در جریان سخنرانی خود در مجمع بین‌المللی با عنوان «به سوی نظم نوین جهانی» که در دانشگاه آدا برگزار شد، بیان کرد: «ما می‌خواهیم با همه همسایگان خود، از جمله ایران، روابط خوبی داشته باشیم. ما انتظار داریم رئیس‌جمهور ایران در ماه جاری [آوریل] به جمهوری آذربایجان سفر کند. این سفر از نظر توسعه روابط دوجانبه و رویدادهای منطقه‌ای، سفری مهم خواهد بود.»
رئیس دولت آذربایجان با بیان اینکه در ماه‌های اخیر، نمایندگان بلندپایه دو کشور سفرهای متقابلی انجام داده‌اند، تأکید کرد: «فرآیندهایی که در جریان روند انتخابات در ایران رخ داد، ما را خرسند کرد. ما پیام‌های مثبتی از ایران شنیدیم. ما می‌خواهیم با همه همسایگان خود، از جمله ایران، روابط خوبی داشته باشیم. ما دستور کار گسترده حمل‌ونقل و اقتصادی با ایران داریم.»
علی‌اف به اقدام مسلحانه علیه سفارت آذربایجان در تهران نیز پرداخت و با بیان اینکه «البته، ما نمی‌توانیم رویدادهای غم‌انگیز را فراموش کنیم»، اطمینان خود را نسبت به اینکه آن حادثه یک اقدام تروریستی سازمان‌یافته و از پیش طراحی‌شده علیه جمهوری آذربایجان بوده، ابراز کرد.
رئیس‌جمهور آذربایجان با بیان اینکه دو سال از آن حادثه می‌گذرد و عامل آن هنوز مجازات نشده است، گفت: «برای عادی‌سازی کامل روابط بین کشورهایمان، آن تروریست و کسانی که پشت او هستند باید در برابر دادگاه عدالت پاسخگو باشند و مجازات شوند.»
رئیس‌جمهور آذربایجان: اقدامات ارمنستان مانع توسعه قفقاز جنوبی شد
رئیس دولت آذربایجان گفت: «متأسفانه، اقدامات ارمنستان اجازه نداد منطقه قفقاز جنوبی توسعه یابد. ما همه شانس‌ها را داشتیم. علی‌رغم تمام ویرانی‌ها و رنج و عذاب مردم آذربایجان، چنین توسعه‌ای رخ نداد. منطقه قفقاز جنوبی این فرصت‌ها را هم از نظر اقتصادی و هم از نظر مسیرهای حمل‌ونقل از دست داد. اگر به روابط آذربایجان و گرجستان نگاه کنیم، می‌توانیم ببینیم که امنیت انرژی، حمل‌ونقل، سرمایه‌گذاری، گفتگوی سیاسی، همه این‌ها مزیت به همراه دارد. در واقع، ارمنستان خود را از این‌ها محروم کرد، در نتیجه اشغال و تجاوز، نتوانست به یک کشور ترانزیتی تبدیل شود.»
علی‌اف گفت: «اگر توافقی بین ارمنستان و جمهوری آذربایجان امضا شود، البته که این می‌تواند خبر از آغاز همکاری بدهد. فکر می‌کنم ما نباید وقت را تلف کنیم؛ زیرا وقتی صحبت از توافقنامه صلح می‌شود، توپ در زمین ارمنی‌هاست و من این را بارها گفته‌ام.»
رئیس‌جمهور آذربایجان خاطرنشان کرد: «ارمنستان می‌توانست به یک کشور ترانزیتی برای منابع انرژی و مسیرهای حمل‌ونقل جمهوری آذربایجان تبدیل شود. حمل‌ونقل نفت، گاز یا سایر محموله‌ها از جمهوری آذربایجان از طریق خاک گرجستان انجام می‌شود و ارمنستان می‌توانست بخشی از این فرآیند باشد. این اشتباه آن‌هاست. آن‌ها توسعه آینده خود را اشتباه محاسبه کردند و بدین ترتیب، خود را از آینده اقتصادی‌شان محروم ساختند. در نتیجه، استقلال واقعی آن‌ها با مانع مواجه شد. آن‌ها با رویای ‘ارمنستان بزرگ’ زندگی می‌کردند.»
علی‌اف افزود: «ما می‌دانیم از ارمنستان در مورد تمامیت ارضی ما و قانون اساسی آن‌ها چه انتظاری داریم. اگر این شروط انجام شود، توافقنامه صلح می‌تواند امضا شود و بدین ترتیب، دیگر هیچ مانعی برای منطقه‌ای که از قبل در قفقاز جنوبی ادغام شده، باقی نخواهد ماند؛ اما اگر واقع‌بینانه صحبت کنیم، این بدان معنا نیست که فوراً با ارمنستان دوست خواهیم شد. صحبت در مورد همگرایی اقتصادی مشخص در اینجا زود است؛ اما با شروع از گام‌های کوچک، می‌توانیم اعتماد را بسازیم.»
رئیس‌جمهور آذربایجان: ارمنستان رود ارس را آلوده می‌کند
الهام علی‌اف در ادامه سخنانش در مجمع بین‌المللی دانشگاه آدا گفت: «می‌توان سفرهای روزنامه‌نگاران و همچنین روشنفکران را سازماندهی کرد، شاید بتوان اقدامات مشترکی در مورد رودخانه‌های فرامرزی انجام داد. ما بارها موضع خود را در این مورد بیان کرده‌ایم، زیرا ارمنستان رود ارس را آلوده می‌کند.»
رئیس دولت آذربایجان گفت: «اگر بتوانیم این مسائل را در جهت منافع جمهوری آذربایجان مورد بحث قرار دهیم، خوب خواهد بود. این اقدامات گام‌های عملی را نشان می‌دهد و با چنین گام‌های کوچکی می‌توانیم به تدریج عدم اعتماد را کاهش دهیم. این سال‌ها طول خواهد کشید، اما ما می‌توانیم با این روش آن را کاهش دهیم.»
علی‌اف: انتخاب ترامپ ارمنستان را مأیوس کرد، اما خطر تقابل سیاسی جدید پابرجاست
رئیس‌جمهور آذربایجان گفت: «ارمنستان امیدوار بود که پس از انتخابات در آمریکا، حاکمیت دموکرات‌ها ادامه یابد؛ اما انتخاب ترامپ به عنوان رئیس‌جمهور، آن‌ها را به طور جدی مأیوس کرد.»
علی‌اف تاکید کرد: «علی‌رغم این، تشکیلات سیاسی ارمنستان در مورد موضوع جمهوری آذربایجان همچنان در وضعیت بسیار بسیج‌شده قرار دارد. فقط در اینجا برخی اصطلاحات، رفتار و تاکتیک‌های معین متفاوت است. ماهیت تغییر نمی‌کند و ما باید برای این آماده باشیم؛ یعنی، تا زمانی که توافقنامه صلح با ارمنستان امضا نشود، خطر تقابل سیاسی جدید در ارتباط با عادی‌سازی همچنان ادامه خواهد داشت».
وی افزود: «روابط بین آمریکا و جمهوری آذربایجان در دوره دولت بایدن-بلینکن را می‌توان به عنوان روابطی که دچار بحران شده بود، توصیف کرد. این هم تقصیر ما نیست. ما همیشه طرفدار روابط خوب با ایالات متحده بوده‌ایم؛ زیرا آمریکا قدرتمندترین دولت جهان است.»
رئیس‌جمهور آذربایجان گفت: «زمانی که آمریکا به ما نیاز داشت، اجرای متمم 907 قانون حمایت از آزادی متوقف می‌شد؛ اما پس از آنکه نیروهای آمریکایی از افغانستان فرار کردند، دوباره شروع به اعمال آن علیه ما کردند. اتخاذ چنین موضع ناعادلانه‌ای، ضربه بسیار بزرگی برای خود این دولت بود؛ پس از این چه کسی به آن‌ها باور می‌کرد؟ بدین ترتیب، اعتماد ما به تیم بایدن-بلینکن به صفر رسید و روابط ما دچار بحران بسیار سنگینی شد. دولت بایدن موضع خود را صریحاً با ارمنستان گره زد. ما این را برای اولین بار پس از آغاز مناقشه ارمنستان و آذربایجان دیدیم.»
علی‌اف: روابط قوی با دولت ترامپ برای منطقه حیاتی است
رئیس‌جمهور آذربایجان گفت: «سیاست کنونی دولت ترامپ بیشتر بر اساس منافع ملی آمریکا خواهد بود و می‌توانم خاطرنشان کنم که در حال حاضر روابط بسیار قوی با آن‌ها برای این منطقه حائز اهمیت است.»
علی‌اف با یادآوری اینکه جمهوری آذربایجان کشور پیشرو قفقاز جنوبی و بخشی از جنوب جهانی است، خاطرنشان کرد که ما موضع قوی در جنبش عدم تعهد و روابط خوبی با آسیای مرکزی داریم.
وی با تاکید بر اینکه آذربایجان کشوری از نظر اقتصادی قوی، دارای منابع انرژی و ارتشی با قدرت اثبات شده در میدان نبرد است، افزود: «بنابراین ما می‌توانیم شریک بسیار مهمی برای آمریکا باشیم.»
رئیس‌جمهور آذربایجان به شدت از آژانس توسعه بین‌المللی آمریکا (USAID) و برخی سازمان‌های حقوق بشری آمریکایی انتقاد کرد و گفت: «گام‌هایی که رئیس‌جمهور ترامپ برای توقف فعالیت این نهادها برداشته، بسیار امیدوارکننده است، اما این پایان کار نیست. USAID یکی از غول‌هاست، این سازمانی کاملاً فاسد است.»
علی‌اف با بیان اینکه فعالیت رادیوهای «آزادی» (رادیو اروپای آزاد) و «صدای آمریکا» متوقف شده است، اما این کافی نیست، خاطرنشان کرد که باید از فعالیت نهادهایی مانند «دیده‌بان حقوق بشر»، «خانه آزادی» و «عفو بین‌الملل» که در خدمت دشمنی سیاسی هستند، جلوگیری شود.
علی‌اف: باکو همواره از همکاری بین کشورهای جهان تُرک حمایت کرده است
رئیس‌جمهور آذربایجان اظهار داشت: «جمهوری آذربایجان همواره از همکاری بین دولت‌های متعلق به جهان تُرک‌زبان و سازمان جهان تُرک، حمایت کرده است.»
علی‌اف با بیان اینکه «تاریخ، ریشه‌های قومی ما را به هم پیوند می‌دهد. شباهت‌هایی بین زبان‌های ما وجود دارد، فرهنگ‌ها، آداب و رسوم ما به اندازه کافی مشابه هستند»، افزود: «مایل بودیم که این سازمان کشورهای تُرک قوی‌تر باشد و بر نتایج متمرکز شود. از این منظر، جمهوری آذربایجان همواره هر کاری از دستش برآمده انجام داده است. در مورد روابط متقابل بین کشورهای عضو، فضای بسیار خوبی بین ما وجود دارد.»
رئیس‌جمهور آذربایجان افزود: «جمهوری آذربایجان نقش فعالی در کسب وضعیت ناظر جمهوری تُرک قبرس شمالی در سازمان کشورهای تُرک ایفا کرد. ما از جمله کشورهایی هستیم که فعالانه از این موضوع دفاع می‌کنیم. رئیس‌جمهور ارسین تاتار به اجلاس غیررسمی سران سازمان در شهر شوشا دعوت شد و در آن شرکت کرد. پرچم قبرس شمالی نیز در آنجا به اهتزاز درآمد. ما همیشه در کنار برادرانمان هستیم. سیاست ما همیشه روشن بوده است. ما هیچ دستور کار دیگری در این زمینه نداریم. ما فقط به این فکر می‌کنیم که چگونه می‌توانیم به برادرانمان کمک کنیم تا بتوانند دولت خود را حفظ کنند. آن‌ها از نظر تاریخ و اعمالشان شایسته این هستند.»
