تروئیکای اروپایی: غنی‌سازی ۶۰ درصدی ایران برای کشوری بدون سلاح هسته‌ای بی‌سابقه است
به گزارش فارس، اتحادیه اروپا روز سه‌شنبه 11 ژوئن 2025، طی بیانیه‌ای در نشست شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در وین، نگرانی‌های جدی خود را در خصوص پیشرفت هسته‌ای ایران ابراز کرد و خواستار بازگشت فوری ایران به تعهداتش در چارچوب برجام و همکاری کامل با آژانس شد.
نماینده اتحادیه اروپا در این نشست، ضمن قرائت بیانیه‌ای از سوی این اتحادیه اعلام کرد: «تضمین عدم دستیابی ایران به سلاح هسته‌ای، یکی از اولویت‌های کلیدی امنیتی اتحادیه اروپاست. در این راستا، نقش آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در راستی‌آزمایی و نظارت بر برنامه هسته‌ای ایران، حیاتی است.»
اتحادیه اروپا در بیانیه خود با تاکید بر لزوم راه‌حل دیپلماتیک اعلام کرده است «اتحادیه اروپا همچنان متعهد به راه‌حل دیپلماتیک است و از تلاش‌ها برای دستیابی به توافقی جامع که تمامی نگرانی‌های بین‌المللی درخصوص برنامه هسته‌ای ایران را برطرف کند، حمایت می‌کند. ما از تمامی طرف‌ها می‌خواهیم با رویکردی سازنده در مسیر دیپلماسی گام بردارند و از کشورهای جهان دعوت می‌کنیم اجرای کامل قطعنامه 2231 شورای امنیت سازمان ملل را مورد حمایت قرار دهند.»
با این حال، اتحادیه اروپا در بیانیه خود مدعی شده است که «علیرغم تلاش‌های گسترده دیپلماتیک تا سال 2022 برای احیای برجام، ایران تصمیمات لازم برای بازگشت به تعهدات هسته‌ای خود را اتخاذ نکرده و در پنج سال گذشته به پیشرفت‌های مداوم و نگران‌کننده‌ای در حوزه هسته‌ای دست زده است؛ روندی که خطر بروز بحران اشاعه هسته‌ای در منطقه را به‌طور چشمگیری افزایش داده است.»
این بیانیه افزوده است: «ایران به‌طور جدی از تعهدات خود در قالب برجام تخطی کرده و به دانشی برگشت‌ناپذیر در زمینه فناوری هسته‌ای دست یافته است. افزایش چشمگیر تولید و انباشت اورانیوم با غنای بالا و گسترش ظرفیت‌های غنی‌سازی، مایه نگرانی جدی است. طبق گزارش مدیرکل آژانس، ایران بیش از 9 “مقدار معنادار” اورانیوم با غنای 60 درصد ذخیره کرده است؛ میزانی که آژانس آن را آستانه‌ای می‌داند که فراتر از آن امکان ساخت سلاح هسته‌ای را نمی‌توان رد کرد. ایران در حال حاضر هر ماه بیش از یک مقدار معنادار اورانیوم غنی‌شده تولید می‌کند.»
اتحادیه اروپا این اقدامات را فاقد توجیه غیرنظامی معتبر دانسته و هشدار داده است که «آن‌ها با خطرات بسیار جدی اشاعه هسته‌ای همراه هستند و پیچیدگی یافته‌های نگران‌کننده مندرج در گزارش پادمان آژانس را افزایش می‌دهند.»
اتحادیه اروپا ادامه داد «ایران از سال‌ها پیش اجرای تعهدات خود در برجام را متوقف کرده است و به‌دلیل حذف تجهیزات نظارتی آژانس، تداوم دانش فنی آژانس درباره اجزای کلیدی برنامه هسته‌ای ایران از بین رفته است. این موضوع پیامدهای خطرناکی برای توانایی آژانس در ارزیابی ماهیت صلح‌آمیز برنامه هسته‌ای ایران دارد.»
در بخش دیگری از بیانیه آمده است: «ایران تنها کشور غیرهسته‌ای است که این میزان از اورانیوم با غنای بالا را تولید و ذخیره کرده است. این مسأله نگرانی جدی مدیرکل آژانس و همچنین اتحادیه اروپاست. ما از ایران می‌خواهیم فوراً این مسیر خطرناک را ترک کرده و به تعهدات هسته‌ای خود بازگردد.»
اتحادیه اروپا همچنین از ایران خواسته است تا اجرای موقت پروتکل الحاقی را از سر گرفته، آن را به تصویب برساند و کلیه اقدامات نظارتی و راستی‌آزمایی مرتبط با برجام را از نو اجرا کند. در این بیانیه تأکید شده است: «اجرای کامل توافق‌نامه پادمان و اصلاحیه کد 3.1 نیز برای رفع تردیدها درباره ماهیت صرفاً صلح‌آمیز برنامه هسته‌ای ایران، حیاتی است.»
این اتحادیه همچنین بار دیگر بر اهمیت همکاری کامل و به‌موقع ایران با آژانس تأکید کرده و اعلام کرده است: «ما کاملاً از تلاش‌های آژانس برای ادامه مأموریت راستی‌آزمایی و نظارت در ایران حمایت می‌کنیم. اتحادیه اروپا از ایران می‌خواهد بدون فوت وقت، همکاری مؤثر و واقعی با آژانس را آغاز کند.»
تروئیکای اروپایی: غنی‌سازی 60 درصدی ایران برای کشوری بدون سلاح هسته‌ای بی‌سابقه است/ ایران درحال دورتر شدن از تعهدات برجامی خود است
سه کشور اروپایی انگلیس، فرانسه و آلمان در بیانیه مشترک خود در نشست شورای حکام آژانس ادعا کردند: «همزمان با شکست ایران در تعمیق همکاری خود با آژانس، این کشور درحال دورتر شدن از تعهدات برجامی خود است.»
«کارین کیتسل» نماینده انگلیس در سازمان‌های بین‌المللی مستقر در وین روز چهارشنبه و با قرائت بیانیه مشترک تروئیکای اروپایی (سه کشور اروپایی انگلیس، فرانسه و آلمان) در جلسه شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی درباره «راستی‌آزمایی و نظارت آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در ایران ذیل قطعنامه 2221 شورای امنیت» مدعی شد: «گزارش تازه آژانس و مدیرکل آژانس درباره برنامه هسته‌ای ایران، دوباره عملکرد بی‌طرف و حرفه‌ای آژانس را به نمایش گذاشت.»
نماینده انگلیس در ادامه بیانیه مشترک سه کشور اروپایی با اشاره به گزارش غیرفنی و سیاست‌زده «رافائل گروسی» مدیرکل آژانس ادعا کرد: «این گزارش جزئیات تشدید بیشتر برنامه هسته‌ای ایران را حکایت می‌کند و نشان می‌دهد که همزمان با شکست ایران در تعمیق همکاری خود با آژانس، این کشور درحال دورتر شدن از تعهدات برجامی خود است.»
سه کشور اروپایی در بیانیه مشترک خود مدعی شدند: «غنی‌سازی 60 درصدی ایران برای کشوری بدون سلاح هسته‌ای بی‌سابقه است و هیچ توجیه غیرنظامی معتبری ندارد. آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در حال حاضر قادر به تأیید منحصراً صلح‌آمیز بودن برنامه هسته‌ای رو به گسترش ایران نیست. این باید مایه نگرانی همه ما باشد.»
در ادامه این بیانیه ادعایی آمده است: «از زمان گزارش پیشین آژانس، ایران به گسترش ذخایر اورانیوم غنی‌شده خود، به‌ویژه تولید اورانیوم با غنای بالا، ادامه داده است که بسیار فراتر از تعهدات برجامی آن است. ذخایر اورانیوم غنی‌شده تا 60 درصد ایران از زمان آخرین جلسه شورای حکام تقریباً 50 درصد افزایش یافته و اکنون بیش از 400 کیلوگرم است.»
ناراحتی تروئیکای اروپایی از اقدامات ایران درحالی است که پیش از برگزاری نشست فصلی پیشین شورای حکام، تهران و آژانس به توافقاتی سازنده دست یافته بودند، اما با وجود هشدار ایران، سه کشور اروپایی و آمریکا قطعنامه‌ای ضدایرانی را صادر کردند و تهران براساس هشدارهای خود، براساس حقوق خود، به این قطعنامه واکنش عملی نشان داد.
با این وجود، سه کشور اروپایی در بیانیه خود ادعا کردند: «ایران اکنون بیش از 9 برابر مقدار قابل توجه اورانیوم با غنای بالا در اختیار دارد و ماهانه کمی کمتر از یک مقدار قابل توجه اورانیوم با غنای بالا تولید می‌کند. یادآوری می‌شود که مقدار قابل توجه، مقدار تقریبی مورد نیاز، طبق تعریف آژانس، از موادی است که امکان ساخت یک وسیله انفجاری هسته‌ای از آن قابل رد نیست. کل ذخایر ایران بیش از 40 برابر از محدودیت‌های تعیین‌شده در برجام فراتر رفته است.»
تروئیکای اروپایی با اشاره به تصمیم ایران برای گسترش توانمندی هسته‌ای خود، مدعی شدند: «ایران با نصب و راه‌اندازی بخشی از سانتریفیوژهای پیشرفته جدید، به گسترش زیرساخت‌های غنی‌سازی خود ادامه داده است. ظرفیت غنی‌سازی نصب‌شده ایران بیش از 10 برابر محدودیت‌هایی است که در برجام توافق کرده است. به همین ترتیب، ادامه فعالیت تأسیسات زیرزمینی فردو توسط ایران، نقض دیگری از تعهدات ایران در برجام است و با توجه به وضعیت فردو به عنوان یک تأسیسات غنی‌سازی اعلام‌نشده سابق، نگران‌کننده است. در همین حین ایران از انتصاب مجدد چندین بازرس باتجربه آژانس خودداری می‌کند. این یک تصمیم با انگیزه سیاسی است که به طور جدی بر توانایی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی برای انجام راستی‌آزمایی در ایران، به ویژه در تأسیسات غنی‌سازی آن، تأثیر می‌گذارد.»
این ادعا درحالی است که ایران تحت شدیدترین نظارت‌های آژانس قرار دارد و این کشور به همه تعهدات پادمانی خود پایبند است.
با این وجود، تروئیکای اروپایی با اشاره به گزارش گروسی ادعا کردند: «در نتیجه عدم همکاری مداوم ایران و عدم اجرای تقریباً تمام تعهدات شفاف‌سازی که ذیل برجام پذیرفته شده است، آژانس برای همیشه تداوم دانش خود را در مورد بخش‌های کلیدی برنامه هسته‌ای ایران که مربوط به تولید و موجودی سانتریفیوژها، روتورها و بیلوزها، آب سنگین و کنسانتره سنگ معدن اورانیوم است، از دست داده است.»
این کشورها بدون اشاره به نقض اولیه برجام توسط خود و آمریکا، اعلام کردند: «چهار سال از زمانی که ایران اجرای موقت پروتکل الحاقی خود را متوقف کرد، می‌گذرد و بدین ترتیب دسترسی تکمیلی آژانس به هرگونه سایت یا مکان دیگری در ایران را رد کرده است.»
سه کشور اروپایی مدعی شدند: «در نتیجه همه این کاستی‌ها، آژانس بار دیگر قادر به تشخیص ماهیت منحصراً صلح‌آمیز بودن برنامه هسته‌ای ایران نیست. این واقعیت، همراه با لفاظی‌های مداوم مقامات ایرانی در مورد توانایی ایران برای ساخت سلاح هسته‌ای و گزینه تغییر به اصطلاح “دکترین هسته‌ای” ایران، و همچنین تهدیدهای ایران برای خروج از پیمان منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای، تهدیدی جدی برای امنیت بین‌المللی و رژیم عدم گسترش سلاح‌های هسته‌ای محسوب می‌شود.»
تروئیکای اروپایی در ادامه بیانیه ادعایی خود آوردند: «سه کشور اروپایی پیوسته برای یافتن یک راه حل دیپلماتیک جهت رسیدگی به برنامه هسته‌ای ایران و رفع هرگونه شک و تردید در مورد ماهیت منحصراً صلح‌آمیز آن تلاش کرده‌اند. با این حال، در سال 2022، ایران 2 بار از توافقی عملی که می‌توانست آن را به پایبندی به برجام، با بازگشت به مشارکت ایالات متحده، بازگرداند، خودداری کرد و در عوض، ایران تصمیم گرفت به گسترش فعالیت‌های هسته‌ای خود ادامه دهد. امسال نیز، همزمان با مذاکرات ایران با آمریکا و اروپا، این کشور به توسعه برنامه هسته‌ای خود ادامه داده است.»
سه کشور اروپایی در ادامه خواستار تغییر مسیر ایران شدند. در همین راستا، تروئیکای اروپایی در بیانیه خود ادعا کردند: «ایران باید تشدید فعالیت‌های هسته‌ای خود را متوقف و معکوس کند و از تهدید در مورد تغییر دکترین هسته‌ای خود، که به خودی خود بسیار بی‌ثبات‌کننده هستند و با وضعیت ایران به عنوان یک کشور بدون سلاح هسته‌ای تحت ان پی تی سازگار نیستند، خودداری کند. ایران باید به پایبندی به تعهدات خود در برجام بازگردد.»
تروئیکای اروپایی در آخر ادعا کردند: «ایران نمی‌تواند اجازه توسعه یا دستیابی به سلاح‌های هسته‌ای را داشته باشد. سه کشور اروپایی از هیچ تلاشی برای دستیابی به یک راه‌حل دیپلماتیک برای دستیابی به این هدف دریغ نخواهند کرد. در صورت عدم وجود یک توافق رضایت‌بخش، سه کشور اروپایی فعال کردن مکانیسم ماشه را برای رسیدگی به تهدیدات صلح و امنیت بین‌المللی ناشی از برنامه هسته‌ای ایران بررسی خواهند کرد.»
