جراحی ارکیوپکسی: نگاهی به درمان بیضه‌های مشکل‌دار
ارکیوپکسی؛ راه‌حلی برای نجات بیضه‌ها
ارکیوپکسی یک عمل جراحی برای درمان بیضه‌های نزول‌نکرده است. جراح این عمل را زمانی انجام می‌دهد که کودک شما بین 6 تا 24 ماهگی باشد و بیضه‌هایش هنوز به داخل کیسه بیضه (اسکروتوم) منتقل نشده باشند. همچنین این عمل برای درمان پیچ‌خوردگی بیضه (تورشن بیضه) که در آن بیضه می‌پیچد و جریان خون به آن قطع می‌شود، استفاده می‌شود.
ارکیوپکسی چیست؟
ارکیوپکسی (OR-kee-oh-peck-see) یک عمل جراحی است که برای انتقال بیضه‌های نزول‌نکرده یا درمان تورشن بیضه انجام می‌شود. برای درمان بیضه‌های نزول‌نکرده، جراح بیضه‌ها را از داخل شکم یا ناحیه کشاله ران کودک شما منتقل کرده و آن‌ها را در داخل کیسه بیضه (پوستی که زیر آلت تناسلی قرار دارد) ثابت می‌کند. برای رفع تورشن بیضه، پزشک شما بیضه را باز می‌کند و آن را به داخل کیسه بیضه محکم می‌کند.
جراح همچنین ممکن است در طول عمل نیاز به ترمیم فتق یا قرار دادن بیضه مصنوعی (پروتز بیضه) داشته باشد.
نام‌های دیگر ارکیوپکسی شامل ارکیدوپکسی (OR-keh-doh-peck-see) و جراحی ترمیم بیضه نزول‌نکرده است.
ارکیوپکسی چه شرایطی را درمان می‌کند؟
ارکیوپکسی دو وضعیت را اصلاح می‌کند:
• بیضه‌های نزول‌نکرده: زمانی که بیضه‌های جنین یا نوزاد قبل از تولد یا در چند ماه اول زندگی از داخل شکم به کیسه بیضه پایین نیامده باشند.
• تورشن بیضه: زمانی که جریان خون بیضه (بند ناف اسپرماتیک) پیچ خورده و خون‌رسانی به بیضه قطع شود.
ارکیوپکسی در چه سنی باید انجام شود؟
اگر بیضه‌های کودک شما تا حدود 6 ماهگی به طور خودکار پایین نیایند، پزشک توصیه می‌کنند که ارکیوپکسی بین 6 تا 24 ماهگی انجام شود. در مورد تورشن بیضه، پزشک فوراً آن را درمان می‌کنند. اگر جریان خون ظرف شش ساعت به بیضه بازنگردد، ممکن است لازم باشد آن را با جراحی خارج کنند.
چگونه برای ارکیوپکسی آماده شوم؟
پزشک کودک شما دستورالعمل‌هایی برای آماده‌سازی برای ارکیوپکسی به شما می‌دهد. پیروی دقیق از دستورات آن‌ها می‌تواند خطر عوارض را کاهش دهد. ممکن است لازم باشد:
• کودک شما تا هشت ساعت قبل از عمل چیزی جامد نخورد (ناشتا باشد).
• تا شش ساعت قبل از عمل به کودک شیر خشک یا شیر گاو ندهید، تا چهار ساعت قبل شیر مادر و تا دو ساعت قبل مایعات شفاف (مثل آب یا آبمیوه) ندهید.
• شکم و ناحیه کشاله ران کودک را روز قبل و صبح روز عمل کاملاً بشویید.
• دادن داروهای روزانه کودک در روز عمل مشکلی ندارد، مگر اینکه ارائه‌دهنده شما چیز دیگری بگوید.
• پزشک خود درباره هر داروی تجویزی یا بدون نسخه‌ای که کودک شما مصرف می‌کند، از جمله مکمل‌های گیاهی، اطلاع دهید. آسپرین، داروهای ضدالتهابی و برخی مکمل‌های گیاهی می‌توانند خطر خونریزی را افزایش دهند.
اگر تورشن بیضه دارید، جراحی فوراً انجام می‌شود و ممکن است زمانی برای آماده‌سازی نداشته باشید. به یاد داشته باشید که تمام داروهایی که مصرف می‌کنید را به پزشک خود بگویید.
در طول ارکیوپکسی چه اتفاقی می‌افتد؟
اگر کودک شما تحت عمل ارکیوپکسی قرار می‌گیرد، تیمی از ارائه‌دهندگان مراقبت‌های بهداشتی که در مراقبت از کودکان تخصص دارند، این کار را انجام می‌دهند. این تیم شامل:
• جراح کودکان یا اورولوژیست کودکان
• متخصص بیهوشی کودکان
• پرستار کودکان
در طول ارکیوپکسی برای بیضه‌های نزول‌نکرده، پزشک کودک شما:
• کودک شما را با بیهوشی عمومی آرام می‌کنند تا بیدار نباشد، حرکت نکند و دردی احساس نکند.
• برش کوچکی در ناحیه کشاله ران یا کیسه بیضه کودک شما ایجاد می‌کنند.
• بیضه نزول‌نکرده و بند ناف اسپرماتیک را پیدا می‌کنند.
• بیضه را بررسی می‌کنند، اگر ناسالم به نظر برسد، ممکن است آن را بردارند و با پروتز جایگزین کنند.
• فتق‌ها را ترمیم می‌کنند.
• برش کوچکی در کیسه بیضه ایجاد می‌کنند تا جیب (پوچ دارتوس) برای نگه داشتن بیضه بسازند.
• بیضه نزول‌نکرده را به آرامی به داخل جیب می‌کشند.
• بیضه را با بخیه‌های قابل جذب محکم می‌کنند.
• همه برش‌ها را می‌بندند و بخیه‌ها را با چسب، گاز یا بانداژ می‌پوشانند.
در طول ارکیوپکسی برای تورشن بیضه چه اتفاقی می‌افتد؟
اگر تورشن بیضه دارید، جراح شما:
• برشی در کیسه بیضه شما ایجاد می‌کند.
• بند ناف اسپرماتیک شما را باز می‌کند و بیضه شما را بررسی می‌کند.
• اگر بیضه شما سالم به نظر برسد، آن را به کیسه بیضه بخیه می‌زنند تا دوباره نپیچد.
• اگر بیضه شما ناسالم به نظر برسد، احتمالاً آن را برمی‌دارند و ممکن است با پروتز (بیضه مصنوعی) جایگزین کنند.
• برش را با بخیه‌های قابل جذب می‌بندند و بخیه‌ها را با چسب، گاز یا بانداژ می‌پوشانند.
ارکیوپکسی در اکثر موارد حدود یک ساعت طول می‌کشد.
بعد از ارکیوپکسی چه اتفاقی می‌افتد؟
بعد از ارکیوپکسی، شما یا کودکتان به اتاق ریکاوری منتقل می‌شوید. پزشک شما یا کودکتان را تحت نظر خواهند داشت تا زمانی که رفتن به خانه امن باشد (معمولاً حدود دو ساعت پس از اتمام عمل). ارکیوپکسی یک عمل سرپایی است. بنابراین در بیشتر موارد، نیازی به ماندن در بیمارستان در طول شب ندارید.
مزایای ارکیوپکسی چیست؟
مزایای ارکیوپکسی شامل موارد زیر است:
• فواید سلامتی: ارکیوپکسی ممکن است به جلوگیری از ناباروری کمک کند. همچنین به شما کمک می‌کند تا در سنین بالاتر خودتان را برای سرطان بیضه بررسی کنید.
• کاهش خطر آسیب: اگر بیضه در ناحیه کشاله ران باشد به جای کیسه بیضه، احتمال آسیب دیدن آن بیشتر است. ورزش، کمربند ایمنی و لباس‌های تنگ می‌توانند باعث آسیب شوند.
• ایمنی: ارکیوپکسی یک عمل نسبتاً ایمن با خطر کم عوارض یا اثرات جانبی است. اکثر افراد در همان روز به خانه بازمی‌گردند.
خطرات یا عوارض ارکیوپکسی چیست؟
همه عمل‌های جراحی مقداری خطر دارند. خطرات ارکیوپکسی شامل موارد زیر است:
• واکنش به بیهوشی
• عفونت
• توده خون لخته‌شده (هماتوم)
• تورم
• کبودی
• جای زخم
به ندرت، بیضه شما ممکن است دوباره به بالا و خارج از کیسه بیضه برود (بیضه صعودی مجدد). اگر این اتفاق بیفتد، به جراحی اضافی برای بیضه صعودی مجدد نیاز خواهید داشت.
در طول بهبودی از ارکیوپکسی چه انتظاری می‌توانم داشته باشم؟
اگر ارکیوپکسی انجام داده‌اید، احتمالاً چند روز تا یک هفته درد یا ناراحتی خواهید داشت. بخیه‌ها باید در حدود دو هفته جذب شوند. فراد همچنین اغلب پس از ارکیوپکسی احساس خستگی می‌کنند. کودک شما ممکن است چند روز بیشتر بخوابد. ممکن است به دلیل بیهوشی برای حدود یک روز احساس تهوع یا استفراغ کنند.
بیشتر بزرگسالان و کودکان بالای یک سال می‌توانند حدود دو یا سه روز پس از ارکیوپکسی به فعالیت‌های عادی بازگردند. اما کسی که ارکیوپکسی انجام داده نباید حداقل دو هفته در ورزش یا فعالیت بدنی سنگین شرکت کند. این فعالیت‌ها ممکن است شامل غلت زدن، پریدن، دویدن سریع و اسباب‌بازی‌هایی مثل اسب راک، الاکلنگ، تاب و دوچرخه یا سه‌چرخه باشد. همیشه از ارائه‌دهنده کودک خود بپرسید که آیا بازگشت به این نوع فعالیت‌ها و ورزش‌ها اشکالی ندارد یا خیر.
به یاد داشته باشید که بدن کودک شما منحصربه‌فرد است، بنابراین زمان بهبودی ممکن است متفاوت باشد. دستورالعمل‌های ارائه‌دهنده مراقبت‌های بهداشتی خود را برای مدیریت درد و ناراحتی کودکتان دنبال کنید.
چگونه بعد از ارکیوپکسی از کودکم مراقبت کنم؟
پزشک کودک شما دستورالعمل‌هایی در مورد آنچه انتظار دارید، نحوه مدیریت درد و چگونگی مراقبت از محل برش پس از ارکیوپکسی به شما می‌دهد. آن‌ها ممکن است توصیه کنند:
• استامینوفن (تایلنول®) یا ایبوپروفن (ادویل®، موترین®) برای درد (همیشه قبل از دادن داروهای مسکن به کودک با ارائه‌دهنده او مشورت کنید).
• استفاده از کیسه یخ پیچیده‌شده در حوله نازک به مدت 10 تا 30 دقیقه، چهار بار در روز، که به کاهش کبودی، تورم و درد کمک می‌کند.
• محدود کردن غذای کودک به مایعات شفاف (آب، آبگوشت و نوشیدنی‌های ورزشی) و غذاهای نرم و ملایم (پوره سیب، موز، برنج و نان تست) برای 24 ساعت اول پس از جراحی.
• تمیز نگه داشتن نواحی آسیب‌دیده برای جلوگیری از عفونت (قبل از دست زدن به بانداژ و نواحی برش کودک، دست‌های خود را با صابون و آب بشویید).
• دوش گرفتن یا حمام اسفنجی.
از پزشک خود بپرسید که چه زمانی می‌توانید کودک را در وان یا زیر دوش بشویید. گاهی اوقات روز بعد می‌توانید حمام کنید، یا ممکن است توصیه کنند یک هفته صبر کنید.
این‌ها دستورالعمل‌های خوبی برای دنبال کردن هستند اگر شما هم برای تورشن بیضه ارکیوپکسی انجام داده‌اید. همچنین نباید یک یا دو هفته پس از ارکیوپکسی رانندگی کنید. از ارائه‌دهنده خود بپرسید که چه زمانی می‌توانید رابطه جنسی داشته باشید.
بیشتر کودکان می‌توانند سه تا پنج روز پس از ارکیوپکسی به مدرسه یا مهدکودک بازگردند.
چه زمانی باید به پزشک خود مراجعه کنم؟
دو هفته پس از ارکیوپکسی، یک قرار ملاقات پیگیری با پزشک اطفال یا جراح خود تعیین کنید. ممکن است لازم باشد دو تا سه ماه بعد یک پیگیری دیگر برنامه‌ریزی کنید.
در صورت بروز هر یک از این علائم فوراً با ارائه‌دهنده مراقبت‌های بهداشتی خود تماس بگیرید:
• خونریزی شدید، چرک یا بوی بد در محل برش‌ها
• تب
• افزایش درد یا دردی که با داروهای بدون نسخه قابل کنترل نیست
• تورم
سوالات متداول درباره ارکیوپکسی
1. آیا ارکیوپکسی دردناک است؟
بحث درباره بیهوشی عمومی و مدیریت درد پس از عمل.
2. بهترین سن برای انجام ارکیوپکسی چه زمانی است؟
معمولاً بین 6 تا 24 ماهگی برای بیضه نهفته، و فوری برای تورشن بیضه.
3. مدت زمان عمل ارکیوپکسی چقدر است؟
معمولاً حدود یک ساعت، بسته به پیچیدگی مورد.
4. آیا ارکیوپکسی عوارض دارد؟
عوارض احتمالی مثل عفونت، خونریزی یا صعود مجدد بیضه.
5. بعد از ارکیوپکسی چقدر طول می‌کشد تا بهبود پیدا کنم؟
بهبودی اولیه چند روز تا یک هفته، و بازگشت به فعالیت سنگین پس از دو هفته.
6. آیا بزرگسالان هم می‌توانند ارکیوپکسی انجام دهند؟
بله، در موارد خاص مثل تورشن بیضه یا بیضه نهفته تشخیص داده نشده در کودکی.
سخن آخر
هر نوع جراحی (به‌ویژه برای کودک شما ) می‌تواند ترسناک باشد. ممکن است آرامش‌بخش باشد که بدانید ارکیوپکسی یک عمل کوتاه و ایمن است که معمولاً نتایج خوبی دارد. اگر کودک شما ارکیوپکسی انجام داده باشد، ممکن است بیشتر از حد معمول بخوابد، اما باید ظرف چند روز به بسیاری از فعالیت‌های روزمره خود بازگردد. با ارائه‌دهنده مراقبت‌های بهداشتی خود درباره سؤالات و نگرانی‌هایتان صحبت کنید.
گردآوری:بخش سلامت موزستان
