حکم خوردن غذا در رستوران های غیر مسلمانان از نظر اسلام

احکام غذا خوردن در رستوران های غیر مسلمانان از نظر اسلام

حکم خوردن غذا در رستوران‌های غیرمسلمانان از نظر اسلام

موضوع حکم خوردن غذا در رستوران‌های غیرمسلمانان از دیدگاه اسلام یکی از مسائل فقهی و عملی مهم است که به شرایط مختلفی بستگی دارد. این مسئله در بین مسلمانان، به‌ویژه افرادی که در کشورهای غیرمسلمان زندگی یا سفر می‌کنند، مورد توجه قرار می‌گیرد. در این مقاله به بررسی احکام مرتبط با این موضوع بر اساس فقه اسلامی پرداخته می‌شود.

اصول کلی در خوردن غذا در اسلام

در اسلام، مصرف غذاهایی که حلال نیستند ممنوع است. به طور کلی، اصول زیر درباره غذاهای حلال و حرام در اسلام وجود دارد:

حلال بودن مواد اولیه: مواد اولیه غذا باید از منابع حلال تهیه شده باشد.

ذبح اسلامی: گوشت مصرفی باید مطابق با اصول ذبح اسلامی (ذبح شرعی) باشد.

اجتناب از نجاسات: غذا نباید با چیزهای نجس (مانند گوشت خوک یا مشروبات الکلی) تماس داشته باشد.

بررسی انواع غذاها در رستوران های غیرمسلمانان

الف) غذاهای گیاهی و دریایی

غذاهای گیاهی: غذاهایی که کاملاً گیاهی هستند و با مواد نجس یا مشروبات الکلی تماس نداشته‌اند، معمولاً حلال محسوب می‌شوند. فقها درباره این دسته از غذاها اختلاف نظری ندارند.

غذاهای دریایی: در فقه شیعه، تنها ماهی‌هایی که دارای فلس (پوسته‌های ظاهری) هستند، حلال‌اند. در فقه اهل سنت، بسیاری از انواع آبزیان حلال محسوب می‌شوند.

ب) غذاهای گوشتی

گوشت ذبح‌نشده به روش اسلامی: اگر گوشت موجود در غذا به روش اسلامی ذبح نشده باشد، حرام است.

گوشت خوک: هر نوع استفاده از گوشت خوک در غذا حرام است.

احتمال وجود گوشت حرام: اگر احتمال قوی وجود داشته باشد که گوشت استفاده‌شده حرام است، مصرف غذا جایز نیست.

ج) غذاهایی که الکل در آن ها استفاده شده است

اگر در تهیه غذا از مشروبات الکلی استفاده شده باشد، غذا حرام است. حتی اگر الکل در طول فرآیند پخت تبخیر شده باشد، برخی فقها همچنان مصرف آن را جایز نمی‌دانند.

احکام فقهی درباره خوردن غذا در کشورهای غیرمسلمان

الف) فقه شیعه

احتیاط واجب در مصرف گوشت: فقهای شیعه تأکید دارند که گوشت باید از حیوانی باشد که به روش اسلامی ذبح شده است.

اصل طهارت و پاکی: اگر اطمینانی به نجاست غذا وجود نداشته باشد، اصل بر طهارت است. در نتیجه، غذاهایی که حاوی گوشت نیستند یا کاملاً گیاهی‌اند، حلال محسوب می‌شوند.

مسائل اضطرار: اگر فرد در شرایط اضطرار قرار بگیرد (مثلاً دسترسی به غذای حلال نداشته باشد)، مصرف غذاهای حرام تا حد رفع ضرورت مجاز است.

ب) فقه اهل سنت

اهل کتاب بودن صاحب رستوران: اهل سنت معمولاً گوشت ذبح‌شده توسط اهل کتاب (یهودیان و مسیحیان) را حلال می‌دانند، مشروط به اینکه گوشت خوک یا نجاست در آن نباشد.

اجتناب از شبهات: در مواردی که شبهه وجود دارد، توصیه می‌شود از مصرف آن اجتناب شود.

نکات عملی برای مسلمانان در کشورهای غیرمسلمان

الف) بررسی مواد تشکیل دهنده غذا

پیش از سفارش غذا، بهتر است مواد تشکیل‌دهنده آن و نحوه تهیه‌اش را از رستوران جویا شوید. بسیاری از رستوران‌ها، اطلاعات دقیقی در مورد مواد اولیه ارائه می‌دهند.

ب) انتخاب رستوران های حلال

در بسیاری از کشورها، رستوران هایی وجود دارند که غذای حلال ارائه می دهند. استفاده از این رستوران ها برای مسلمانان بهترین گزینه است.

ج) مصرف غذاهای گیاهی

در صورتی که دسترسی به غذای حلال ندارید، انتخاب غذاهای گیاهی یا دریایی مطابق با اصول اسلامی توصیه می‌شود.

نظر مراجع درباره غذا خوردن در رستوران‌های غیرمسلمانان

پرسش : آیا غذا خوردن در رستوران های مک دونالد (کی اف سی) و یا رستوران های هندی و ایرانی جایز است؟

پاسخ آیت الله مکارم شیرازی : در غیر موارد ضرورت از آنها اجتناب کنید; ولى کسانى که به کشورهاى غیر اسلامى سفر مى کنند یا در آنجا زندگى دارند اجتناب کردن آنها از غیر مسلمین و حتّى از غذاهاى غیر گوشتى آنها لازم نیست.

پرسش : می خواستم بپرسم حکم خوردن ماهی و میگو در رستورانهای خارج کشور چیست و اینکه میتونیم ماهی یا میگو را از فروشگاهای غیر اسلامی خریداری کنیم ؟

پاسخ آیت الله مکارم شیرازی : اگر ماهی پولک دار باشد اشکالی ندارد و خوردن میگو نیز جایز است.

پرسش : در کشوری غیر اسلامی زندگی می‌کنم که اکثر رستوران‌های مسلمانان، متعلق به اهل سنت است؛ آیا خوردن غذاهایی که شامل شیره صدف، گوشت خرچنگ، گوشت هشت پا هست، جایز است؟ اگر سوپ میگو سفارش دادیم و در آن گوشت هشت پا و خرچنگ دیده شد، آیا می‌توانیم بخوریم؟

پاسخ آیت الله خامنه ای : غیر از ماهی پولک دار و میگو، خوردن سایر حیوانات آبزی، حرام است.

پرسش : غذاهایى که از دست کفّار گرفته مى شود چه حکمى دارد؟

پاسخ آیت الله مکارم شیرازی : در صورتى که احتمال بدهیم این غذاها به وسیله کارخانه ها یا ابزار و آلات یا دستکش تهیه شده، هیچ اشکالى ندارد، ولى هرگاه یقین داشته باشید با دست یا بدن آنها با رطوبت تماس پیدا کرده احتیاط آن است که در غیر موارد ضرورت اجتناب شود امّا در موارد ضرورت مثل مسافرتهایى که به کشورهاى غیر اسلامى مى شود و پرهیز از این امور مشکل است، مى توانید پرهیز نکنید.

مسئله 167 آیت الله سیستانی ـ مسلمانان میتواند به رستوران هایی که همراه طعام ،شراب می فروشند برود به شرط آنکه رفتن او ترویج کار این رستوران ها نشود البته بنابر احتیاط واجب بر سر میزی که شراب نهاده شده نباید بنشیند و یا در آن میز بخورد.

پرسش : کسانی که به‌عنوان دانشجو یا مأموریت به کشورهای غیر اسلامی سفر می‌کنند، آیا از غذاهای رستوران‌ها می‌توانند استفاده کنند؟

پاسخ آیت‌الله خامنه‌ای:

در فرض مرقوم، خوردن غذاهای گوشتی که  یقین به ذبح اسلامی و شرعی آن ندارند حرام، ولی غذاهای غیر گوشتی در صورتی که یقین به حرمت یا نجاست آن‌ها نباشد، اشکال ندارد.

پاسخ آیت‌الله بهجت:

هر غذایی که محتاج به ذبح و تذکیه شرعی نباشد اشکال ندارد، مگر علم به مماسّه (تماس) با رطوبت پیدا کند.

پاسخ آیت‌الله مکارم شیرازی:

استفاده از غذاهای غیر گوشتی آن‌ها و نیز استفاده از گوشت ماهی، مانعی ندارد.

پاسخ آیت‌الله سیستانی:

با عدم احراز نجاست و حرمت، مانعی ندارد.

پاسخ آیت‌الله سبحانی:

چیزهایی که نیاز به تذکیه دارد از آن اجتناب کند مانند گوشت و روغن حیوانی، ولی خوردن دیگر غذاها با عدم علم به نجاست، اشکال ندارد.

پاسخ آیت‌الله نوری همدانی:

در غیر از خوراکی‌های گوشتی، می‌توانند استفاده کنند.

در پایان :

حکم خوردن غذا در رستوران‌های غیرمسلمانان بسته به نوع غذا، نحوه تهیه، و شرایط محیطی متفاوت است. مسلمانان موظف‌اند در مصرف غذا دقت کافی داشته باشند و از غذاهای حرام اجتناب کنند. با این حال، در شرایط اضطرار یا نبود غذاهای حلال، اسلام راه‌حل‌هایی ارائه کرده است که انعطاف‌پذیری و سهولت دین را نشان می‌دهد.

گردآوری: بخش مذهبی موزستان