مناسبترین شکل بدنه گیتار الکتریک برای شما کدام است؟
اکنون نزدیک به هفت دهه است که گیتار الکتریک یکی از اصلیترین و محبوبترین سازها در جریان اصلی موسیقی به شمار میرود و در طی این مدت زمان طولانی، انواعی بیشمار از این ساز توسط شرکتها و سازندگانی متعدد به بازار عرضه شده است. اما در حالی که گیتارهای الکتریک در طی این سالها در بخشهای فنی خود همچون پیکاپها، گوشیهای کوک، فرتبورد و شکل دسته خود شاهد تغییرات و بهروزرسانیهایی متعدد و مشهود بودهاند، شکل بدنه آنها تغییر چندانی نداشته است و حتی جدیدترین گیتارهای الکتریک نیز اکثراً بدنهای کلاسیک و بسیار شبیه به محصولات تولیدشده در چند دهه پیش دارند.
شکل بدنه یک گیتار، تنها بخشی ظاهری از این ساز محسوب نمیشود و تأثیری مهم در عملکرد آن نیز دارد. در این مطلب، قصد داریم چندی از رایجترین اشکال بدنه گیتار الکتریک را به شما معرفی کنیم و ویژگیهای هر یک از آنها را نیز مورد بررسی قرار دهیم تا در زمان خرید گیتار الکتریک، بتوانید مناسبترین گزینه را برای خود انتخاب کنید.
Stratocaster یا S-Style
اگر از کسی بخواهید یک گیتار الکتریک را تصور کند یا تصویری از آن را برای شما نقاشی کند، به احتمال زیاد، تصویری بسیار شبیه به یک گیتار استرتوکستر (Stratocaster) در ذهن او و بر روی کاغذ نقش میبندد. یکی از دلایل شهرت بسیار گیتارهای استرتوکستر یا اس-استایل (S-Style) که اولین بار توسط شرکت آمریکایی فندر (Fender) به تولید رسیدند، این است که این شکل بدنه از دههها پیش، توسط شرکتهایی بیشمار در ساخت گیتار به کار میرود و میرود و امروزه تقریباً تمامی شرکتهای سازنده، حداقل یک گیتار اس-استایل در سبد محصولات خود دارند.
استرتوکستر با زوایای نرم و طراحی دابل-کاتاوی خود شناخته میشود که امکان دسترسی به بالاترین فرتها را برای نوازنده تسهیل میکند. همچنین بخش رویی بدنه استرتوکستر، قوسی حسابشده دارد که باعث راحتی حداکثری ساعد دست حین نوازندگی میشود. این ساز در شکل اصلی و اولیه خود، به سه پیکاپ سینگل کویل و یک بریج ترمولو مجهز است؛ اما امروزه انواعی بیشمار از آن به بازار عرضه شده است که بسیاری از آنها، به پیکاپهای هامباکر و بریجهای ثابت نیز مجهزند. فندر استرتوکستر در طی سالهای حضور در بازار، توسط نوازندگان مشهور بسیاری مورد استفاده قرار گرفته است که از مهمترینهای آنها میتوان به جیمی هندریکس (Jimi Hendrix)، دیوید گیلمور (David Gilmour)، بادی هالی (Buddy Holly) و جف بک (Jeff Beck) اشاره کرد.
Telecaster یا T-Style
تلکستر (Telecaster)، اولین گیتار الکتریک تولیدشده توسط فندر است که امروزه نیز یکی از محبوبترین، پراستفادهترین و مشهورترین گیتارهای الکتریک دنیا به شمار میرود. خطوط بدنه تلکستر، برخلاف خطوط نرم استرت که یادآور خودروهای کلاسیک هستند، صاف و شکسته است که بر سادگی حداکثری ساختار این ساز تأکید دارد.
این بدنه کاتاوی عمیق و مناسبی دارد که دسترسی به فرتهای بالا را تسهیل میکند و همچنین توازن طراحی و وزن آن بهقدری بهینه است که میتوان با آن تا ساعتها نوازندگی کرد. در کل، تلکستر دارای یک بدنه بسیار ساده است که کارکردی عالی دارد؛ به دنبال همین امر نیز امروزه اکثر شرکتها، حداقل یک مدل از این ساز را با شکلی خاص در میان محصولات خود دارند.
شکی نیست که گیتار الکتریک مورد علاقه افرادی همچون مادی واترز (Muddy Waters)، کیث ریچاردز (Keith Richards)، اندی سامرز (Andy Summers) و جیم روت (Jim Root)، مطمئناً یک گیتار بینقص است! تلکستر در شکل کلاسیک خود، به دو پیکاپ سینگل کویل و یک بریج ثابت با شکلی خاص مجهز است؛ اما این ساز نیز همانند هر گیتار الکتریک محبوب دیگری، با مشخصات مختلفی همچون پیکاپ هامباکر تولید شده است. یکی از محبوبترین تغییرات در این گیتار نیز افزودن یک بریج ویبراتو از نوع Bigsby به آن است.
Les Paul
لس پال (Les Paul) نیز یک گیتار با شهرت و اهمیت استرتوکستر است و میتوان آن را بخشی بسیار مهم از تاریخچه گیتار الکتریک دانست. اگر به نوازندگانی همچون جیمی پیج (Jimmy Page)، پیت تاونزند (Pete Townshend)، اسلش (Slash) و زک وایلد (Zakk Wylde) علاقهمند باشید، احتمالاً تصویر یک لس پال بهطور دائمی در ذهن شما بهعنوان مظهر گیتار الکتریک حک شده است!
مهمترین ویژگیهای گیتارهای لس پال، طراحی سینگل کاتاوی و صفحه رویی (تاپ) محدب آنهاست. در حالی که بدنه لس پال بهطور خاص برای نصب پیکاپهای هامباکر طراحی شده است و اکثر نسخههای این گیتار نیز به همین نوع از پیکاپ مجهزند، اما برخی از مدلهای این ساز نیز از پیکاپهای سینگل کویل با اندازهای مشابه پیکاپهای هامباکر برخوردارند.
نسخههای اولیه و اصلی لس پال به بریج ثابت Tune-o-Matic و تیلپیس استاپ بار مجهز هستند؛ اما برخی از مدلهای این ساز نیز به بریجهای ویبراتوی بیگزبی یا حتی فلوید رز (Floyd Rose) تجهیز شدهاند.
SG
شاخهای تیز گیتارهای SG در دوران عرضه آن در دهه شصت میلادی، بسیار غیرمعمول و خشن به نظر میرسیدند و حتی امروز نیز از خشونت آنها کاسته نشده است! این بدنه که در اصل توسط گیبسون (Gibson) به تولید رسیده است نیز بهقدری موفق و مشهور است که امروز بسیاری از شرکتها، نسخه ویژه خود از آن را تولید میکنند. برخلاف سایر مدلهایی که تا به الان نامشان در این مطلب ذکر شده است، دکمه استرپ در SG نه بر روی هورن آن، بلکه در پشت بدنه و در محدوده پاشنه دسته آن قرار گرفته است.
این طراحی باعث میشود که SG با استفاده از استرپ به شکلی کمی متفاوت بر روی بدن شما آویزان شود. اما ویژگیهای عملکردی عالی این گیتار الکتریک، آن را به ساز محبوب نوازندگانی افسانهای همچون تونی آیومی (Tony Iommi)، فرانک زاپا (Frank Zappa) و درک تراکس (Derek Trucks) تبدیل کرده است.
SG نیز همانند تمامی گیتارهای الکتریک دیگر، در چندین نوع و با قطعات فنی متفاوت به تولید میرسد؛ اما شکل اصلی آن که از دو پیکاپ هامباکر و تیلپیس استاپ بار بهره میبرد، با اختلاف محبوبترین نسخه آن به شمار میرود.
Flying V
Flying V نیز همانند SG که چند سال بعد از آن توسط گیبسون به بازار عرضه شد، در زمان معرفی گیتاری بسیار عجیب و غیرمعمول محسوب میشد. در حالی که نسخه اصلی این ساز، شکل بدنهای V-شکل و کاملاً متقارن دارد، برخی از شرکتها نسخههایی متفاوت از این مدل را با بدنههایی نامتقارن با زوایایی تیزتر نیز تولید کردهاند که ظاهری خشنتر نسبت به نسخه اصلی خود دارند. برخلاف باور عمومی، نوازندگی بهصورت نشسته با گیتارهای V-شکل بسیار راحت است؛ اما باید پای خود را نه در زیر ساز، بلکه درون فرورفتگی V-شکل بدنه آن قرار دهید.
نوازندگان افسانهای سبک بلوز همچون آلبرت کینگ (Albert King) در زمان عرضه این محصول به بازار، به آن شهرت بخشیدند؛ اما بعدها، Flying V و گیتارهای مشابه آن در میان نوازندگان سبک متال به محبوبیتی بسیار دست پیدا کردند و امروز، بخش اعظم نوازندگان این گیتار را این دسته از نوازندگان تشکیل میدهند. اگر به دنبال تجربه Flying V به اصلیترین حالت آن هستید، باید یک مدل از آن که به پیکاپهای هامباکر پسیو مجهز است را انتخاب کنید؛ اما اگر میخواهید نسخهای متال-محور و مدرن از این ساز را در اختیار داشته باشید، بهتر است که به سراغ نمونهای بروید که به پیکاپهای هامباکر با خروجی بالا یا اکتیو مجهز است.
Offset (گیتارهایی با بدنه نامتقارن)
از لحاظ فنی، هر گیتاری که بدنهای نامتقارن دارد را میتوان یک گیتار آفست (offset) دانست. اما بارزترین مثال آفست در دنیای گیتار، فندر جزمستر (Jazzmaster) است و اگر با یک گیتاریست در مورد گیتارهای آفست صحبت کنید، او را فوراً به یاد جزمستر میاندازید. این شکل بدنه متفاوت، علاوه بر جزمستر، در دو گیتار الکتریک جگوار (Jaguar) و ماستنگ (Mustang) فندر نیز وجود دارد و امروزه، بسیاری دیگر از شرکتهای سازنده نیز تنوعی وسیع از گیتارهای آفست را در سبد محصولات خود دارند.
تعادل وزنی در گیتارهایی با این شکل بدنه بسیار عالی است و نوازنده میتواند آنها را بهآسانی هم به شکل نشسته و هم به شکل ایستاده بنوازد. نسخههای اولیه و اصلی جزمستر به یک جفت پیکاپ سینگل کویل و یک بریج ترمولو مجهز بودند؛ اما امروزه، این ساز با تنوعی تقریباً بینهایت به تولید میرسد و نوازندگان مدرن میتوانند از میان انواع مختلف این گیتار با ترکیبهای پیکاپ، بریجها و سایر مشخصات متفاوت، یکی را بنا به سلیقه خود انتخاب کنند.
گیتارهای الکتریک Archtop و Hollowbody
گیتارهای الکتریک هالوبادی (Hollowbody)، همانگونه که از نامشان پیداست، بدنهای توخالی همانند یک گیتار آکوستیک دارند، اما همچون گیتارهای الکتریک به تجهیزات الکترونیک مجهز هستند. این گیتارها دهههاست که یکی از اصلیترین سازها در صحنه موسیقی جز به شمار میروند و در سبکهایی دیگر همچون راک و بلوز نیز طرفدارانی بسیار دارند.
یک گیتار الکتریک هالوبادی که به جز باکس (jazz box) نیز مشهور است، معمولاً بدنهای بسیار بزرگتر از یک گیتار الکتریک سالید بادی (solidbody) عادی دارد و میتواند صدایی بسیار گرمتر و پرطنینتر از سایر انواع گیتار الکتریک تولید کنند. نوازندگانی همچون لری کارلتون (Larry Carlton) و چت اتکینز (Chet Atkins)، نوازندگی بینظیری را با گیتارهای هالوبادی از خود به نمایش میگذاشتند و این سازها را به آواز درمیآوردند. بنابراین، اگر طرفدار یکی از این نوازندگان باشید، احتمالاً به خوبی با گیتارهای هالوبادی آشنا هستید.
در حالی که تقریباً تمامی مدلهای هالوبادی از ظاهری ثابت برخوردارند و بر روی بخش رویی بدنه خود به حفرههایی موسوم به f-hole مجهز هستند که باعث طنین بیشتر صدای آنها میشود، اما نسخههای مختلف این نوع از گیتار الکتریک با مشخصات فنی بسیار متنوعی به تولید رسیده است که هر یک از آنها، برای نوازندگی در سبکی خاص از موسیقی مناسب هستند.
یک گیتار الکتریک با شکل بدنهای مناسب برای شما
با اینکه گیتارهای الکتریک امروزه در تنوعی بسیار وسیع از مشخصات فنی و طراحی تولید میشوند، اما اکثر محصولات موجود در بازار امروز از این دسته، شکل بدنهای مشابه با یکی از موارد ذکرشده در بالا دارند. هر یک از شکلهای رایج بدنه گیتار الکتریک، امروزه با مشخصات فنی بسیار متنوعی قابل خریداری است و شما میتوانید گیتار مناسب برای خود را با هر شکلی از بدنه یافته و خریداری کنید.
اما اگر به دنبال خرید یک گیتار الکتریک هستید و نمیدانید چه مدلی با چه مشخصات فنی برای شما مناسب است، میتوانید با تماس با یکی از فروشگاههای معتبر تجهیزات موسیقی همچون گیتار ایران، به شکل رایگان از کارشناسان آنها مشاوره بگیرید تا انتخابی صحیح در این زمینه انجام دهید. همچنین شما میتوانید با مراجعه حضوری به شوروم گیتارایران، تمامی گیتارهای الکتریک موجود در این فروشگاه را شخصاً مورد آزمایش قرار دهید و با تجربه شخصی خود، ساز مورد علاقهتان را انتخاب کنید.
پس از آنکه گیتار الکتریک مناسب برای خود را انتخاب و خریداری کردید، نوبت به یادگیری این ساز میرسد. برای یادگیری گیتار چندین راه پیش روی شما وجود دارد که بدون شک یکی از بهترین آنها، مراجعه به یک آموزشگاه موسیقی معتبر است. اما استفاده از ویدیوهای رایگان آموزش گیتار موجود در وبسایتهایی چون گیتار ایران نیز میتواند یک راه عالی برای یادگیری این ساز باشد و به شما در پیشرفت سریع در این مسیر کمک شایانی کند.