همه چیز درباره نمونه‌برداری تیروئید FNA که نمی‌دانستید

آزمایش نمونه برداری تیروئید fna چیست؟

نمونه‌برداری با سوزن نازک تیروئید (FNA) یک روش تشخیصی کم‌تهاجمی است که برای ارزیابی توده‌ها، گره‌ها یا ضایعات مشکوک تیروئید انجام می‌شود. در این روش، با استفاده از یک سوزن بسیار نازک، نمونه کوچکی از بافت تیروئید برداشته شده و برای بررسی میکروسکوپی به آزمایشگاه ارسال می‌شود. این روش به پزشکان کمک می‌کند تا ماهیت توده (خوش‌خیم یا بدخیم) را تشخیص دهند.

نام کامل نمونه برداری تیروئید fna

• Fine Needle Aspiration Biopsy of Thyroid (نمونه‌برداری آسپیراسیون با سوزن نازک تیروئید) 

نام های دیگر نمونه برداری تیروئید fna

• FNA تیروئید
• آسپیراسیون سوزن نازک تیروئید
• بیوپسی سوزن نازک تیروئید
• نمونه‌برداری سیتولوژیک تیروئید 

نوع نمونه نمونه برداری تیروئید fna

• نمونه سلولی/بافتی مایع (سیتولوژیک) 

نحوه انجام نمونه برداری تیروئید fna

1. آماده‌سازی: معمولاً نیازی به ناشتا بودن نیست. بیمار در حالت نشسته یا خوابیده قرار می‌گیرد.
2. بی‌حسی: معمولاً بی‌حسی موضعی استفاده نمی‌شود، اما در صورت نیاز تزریق می‌شود.
3. فرآیند: پزشک با استفاده از سونوگرافی، محل دقیق توده را مشخص کرده و سوزن نازک را وارد تیروئید می‌کند.
4. برداشت نمونه: با مکش ملایم، سلول‌ها و مایع به داخل سرنگ کشیده می‌شود.
5. تکرار: ممکن است از چند نقطه مختلف نمونه‌برداری شود.
6. پایان: نمونه روی لام قرار گرفته و به آزمایشگاه ارسال می‌شود.
مدت زمان کل: 15-30 دقیقه

خطرات و عوارض انجام نمونه برداری تیروئید fna

عوارض شایع (نادر):
• کبودی و درد موقت در محل نمونه‌برداری
• خونریزی خفیف
• عفونت (بسیار نادر)

عوارض نادر:
• آسیب به عروق خونی یا اعصاب مجاور
• پنوموتوراکس (در موارد نادر)
• هماتوم گردن

زمان و شرایط انجام نمونه برداری تیروئید fna

• زمان مناسب انجام صبح یا بعدازظهر (بدون محدودیت خاص)
• در صورت استفاده از داروهای ضد انعقاد، قبل از انجام با پزشک مشورت شود.
•  معمولاً سرپایی در مطب یا کلینیک
• نیازی به بستری نیست
• پس از انجام، 15-30 دقیقه استراحت

 

نمونه برداری تیروئید fna در چه مواردی تجویز می‌شود؟

• توده‌های مشکوک در سونوگرافی تیروئید
• گره‌های تیروئید با اندازه >1 سانتی‌متر
• گره‌های با ویژگی‌های مشکوک (نامنظم، کلسیفیکاسیون، عروق‌سازی)
• سابقه خانوادگی سرطان تیروئید
• افزایش ناگهانی اندازه گره تیروئید
• علائم فشاری (مشکل بلع، تنفس، صدای خش‌دار)

داروها و عوامل مداخله گر برای انجام نمونه برداری تیروئید fna

• داروهای ضد انعقاد: وارفارین، آسپیرین، هپارین (قبل از انجام قطع شوند)
• داروهای ضد التهاب: ایبوپروفن، ناپروکسن
• مکمل‌ها: روغن ماهی، ویتامین E
• بیماری‌های خاص: اختلالات انعقادی، فشار خون کنترل‌نشده

• قبل از انجام، تمام داروها و مکمل‌ها به پزشک اطلاع داده شود.

تفسیر نمونه برداری تیروئید fna

• خوش‌خیم (Benign): 70% موارد – نیازی به درمان فوری نیست.
• مشکوک به بدخیم (Suspicious): 5-10% موارد – نیاز به جراحی
• بدخیم (Malignant): 3-5% موارد – برنامه‌ریزی جراحی
• نامشخص (Nondiagnostic): 10-15% موارد – تکرار FNA
• فولیکولار (Follicular): 10-20% موارد – نیاز به لوبکتومی

مقادیر نرمال نمونه برداری تیروئید fna

>>نمونه‌برداری FNA تیروئید مقادیر عددی ندارد، بلکه بر اساس الگوی سلولی تفسیر می‌شود:
• الگوی خوش‌خیم: سلول‌های تیروئیدی طبیعی بدون آتیپی
• الگوی بدخیم: سلول‌های سرطانی با ویژگی‌های خاص (هسته‌های نامنظم، میتوز زیاد)
• الگوی نامشخص: تعداد سلول ناکافی یا الگوی مبهم

سوالات رایج در رابطه با آزمایش نمونه برداری تیروئید fna

1. آیا FNA دردناک است؟
معمولاً دردی ملایم و قابل تحمل است، شبیه به تزریق واکسن.

 

2. نتایج FNA چقدر طول می‌کشد؟
معمولاً 2-7 روز، در موارد پیچیده تا 2 هفته.

 

3. آیا FNA 100% دقیق است؟
دقت 85-95%، اما در موارد نامشخص ممکن است نیاز به تکرار یا جراحی باشد.

 

4. پس از FNA چه مراقبت‌هایی لازم است؟
اجتناب از فعالیت سنگین، کمپرس سرد، عدم ماساژ گردن به مدت 24 ساعت.

نکات مهم دیگری که باقی مانده است و باید بدانید

• اهمیت پیگیری: حتی نتایج خوش‌خیم نیاز به سونوگرافی دوره‌ای دارند.

• سونوگرافی هدایت‌شده: دقت تشخیص را تا 95% افزایش می‌دهد.

• تفاوت با بیوپسی هسته‌ای: FNA سلول‌ها را بررسی می‌کند، در حالی که بیوپسی هسته‌ای بافت کامل را. 

تذکر مهم

از اطلاعات موجود در این مقاله نباید به عنوان جایگزین نظر حرفه ای پزشک استفاده شود. اگر در مورد سلامتی خود سوالی دارید حتما با پزشک خود تماس بگیرید.