پت اسکن؛ هر آنچه باید درباره این روش تصویربرداری بدانید

آزمایش پت اسکن چیست؟

پت اسکن (Positron Emission Tomography – PET) یک روش تصویربرداری پیشرفته است که با استفاده از مواد رادیواکتیو، فعالیت متابولیکی بافت‌های بدن را نمایش می‌دهد.

نام کامل پت اسکن

• Positron Emission Tomography (PET Scan)

نام های دیگر پت اسکن

• توموگرافی گسیل پوزیترون

• تصویربرداری عملکردی PET

نوع نمونه پت اسکن

بدون نیاز به نمونه‌گیری؛ تصویربرداری با تزریق ماده رادیواکتیو

نحوه انجام پت اسکن

1. تزریق ماده رادیواکتیو مانند فلوئورودئوکسی‌گلوکز (FDG)

2. انتظار برای جذب ماده در بافت‌ها (حدود 30 تا 60 دقیقه) به‌طور کلی قبل و بعد از تزریق، بیمار باید در اتاقی تاریک استراحت کند تا مطمئن شوند مغز یا بدن وی براثر ‌عوامل محیطی مانند نور و صدا تحریک نمی‌شود.

3. تصویربرداری توسط دستگاه PET

4. تحلیل نتایج توسط پزشک متخصص

خطرات و عوارض انجام پت اسکن

• قرار گرفتن در معرض مقدار کمی اشعه

• احتمال واکنش آلرژیک به ماده رادیواکتیو (بسیار نادر)

• محدودیت برای زنان باردار و شیرده

زمان و شرایط انجام پت اسکن

• ناشتا بودن حداقل 4 تا 6 ساعت قبل از اسکن

• اجتناب از فعالیت شدید قبل از آزمایش

• حذف داروهای خاص با مشورت پزشک

پت اسکن در چه مواردی تجویز می‌شود؟

• تشخیص و پیگیری سرطان

• بررسی بیماری‌های قلبی

• ارزیابی عملکرد مغز در بیماری‌هایی مانند آلزایمر و پارکینسون

داروها و عوامل مداخله گر برای انجام پت اسکن

• داروهای دیابتی

• داروهای رادیواکتیو یا ضدسرطان

تفسیر پت اسکن

• نواحی با متابولیسم بالا می‌توانند نشان‌دهنده تومور یا التهاب باشند.

• کاهش فعالیت در برخی مناطق مغز می‌تواند نشانه آلزایمر باشد.

مقادیر نرمال پت اسکن

• متابولیسم یکنواخت و طبیعی در اندام‌های بررسی‌شده

سوالات رایج در رابطه با پت اسکن

1. آیا پت اسکن درد دارد؟

خیر، این آزمایش غیرتهاجمی است.

2. مدت زمان انجام پت اسکن چقدر است؟

حدود 2 ساعت.

3. آیا بعد از انجام پت اسکن می‌توان فعالیت‌های روزانه را از سر گرفت؟

بله، معمولاً بعد از انجام پت اسکن، هیچ محدودیتی برای فعالیت‌های روزانه وجود ندارد. با این حال، بهتر است مایعات فراوان بنوشید تا ماده رادیواکتیو سریع‌تر از بدن خارج شود.

4. پت اسکن چه تفاوتی با سی‌تی اسکن دارد؟

در حالی که سی‌تی اسکن تصاویری از ساختار آناتومیک بدن می‌سازد، پت اسکن تصاویری از فعالیت‌های متابولیک بدن ارائه می‌دهد. به همین دلیل، پت اسکن برای تشخیص بیماری‌های متابولیک و عملکردی بهتر از سی‌تی اسکن عمل می‌کند.

5. آیا پت اسکن برای همه افراد مناسب است؟

معمولاً این آزمایش برای بیشتر افراد بی‌خطر است، اما در صورتی که باردار هستید یا به مواد رادیواکتیو حساسیت دارید، ممکن است لازم باشد که از انجام آن خودداری کنید.

6. نتایج پت اسکن چه زمانی آماده می‌شود؟

نتایج پت اسکن معمولاً ظرف چند روز پس از انجام آزمایش به پزشک شما ارسال می‌شود. پزشک نتایج را بررسی کرده و بر اساس آن برنامه درمانی شما را تنظیم خواهد کرد.

نکات مهم دیگری که باید بدانید

• مصرف مایعات زیاد بعد از اسکن به دفع سریع‌تر ماده رادیواکتیو کمک می‌کند.

• برای بیماران دیابتی، مشورت با پزشک قبل از اسکن ضروری است.

تذکر مهم

از اطلاعات موجود در این مقاله نباید به عنوان جایگزین نظر حرفه‌ای پزشک استفاده شود. اگر در مورد سلامتی خود سوالی دارید، حتماً با پزشک خود تماس بگیرید.