کمک سه میلیارد دلاری تل آویو به شرکت اینتل برای ساخت کارخانه در اسرائیل

به گزارش انتخاب به نقل از بی بی سی، دولت اسرائیل موافقت کرد برای ساخت کارخانه پیشرفته اینتل در جنوب اسرائیل سه میلیارد و 200 میلیون دلار به این شرکت کمک مالی کند. اینتل هم متعهد شده در 10 سال آینده 16 میلیون و 600 دلار از تولیدکنندگان اسرائیلی کالا و خدمات بخرد.

شرکت اینتل که پیشرفته‌ترین شرکت آمریکایی در تولید ریزتراشه‌هاست، قصد دارد یک کارخانه 25 میلیارد دلاری در جنوب اسرائیل در شهرک کیرات گت بسازد. این شهر حدود 40 کیلومتر با نوار غزه فاصله دارد.

این بزرگترین سرمایه گذاری یک شرکت خصوصی در تاریخ اسرائیل محسوب می‌شود.

اینتل در بیانیه‌ای گفته بود که ساخت این کارخانه «بخشی مهمی» است از تلاشی «برای ایجاد یک زنجیره جهانی تامین کالا، با تاب‌آوری بیشتر در کنار سرمایه‌گذاری فعلی و برنامه‌ریزی شده برای تولید در اروپا و آمریکا».

اینتل همچنین ساخت دو کارخانه در ماگدبورگ آلمان به ارزش 33 میلیارد دلار را نیز در برنامه دارد که آن هم بزرگترین سرمایه‌گذاری خارجی در آلمان محسوب می‌شود و دولت این کشور برای جذب چنین سرمایه‌ای، وعده یارانه‌های بزرگی را داده است.

پارسال اینتل اعلام کرد قصد دارد در ایالت اوهایو، بزرگترین مجتع تولید ریزتراشه دنیا را بسازد تا با دو شرکت «تولید نیمه‌هادی تایوان» (تی‌اس‌ام‌سی) و سامسونگ کره جنوبی رقابت کند.

جنگ فناوری اکنون جزء جدایی‌ناپذیر جنگ اقتصادی و نظامی است. تقریبا تمام جنگ‌افزارهای پیشرفته به ریزتراشه نیاز دارند که تولید آن بسیار دشوار است و تنها چند تولیدکننده در دنیا چنین قابلیتی دارند.

برخلاف تصور، پیشرفته‌ترین ریزتراشه‌ها برای هوش مصنوعی و فناوری‌های نظامی و فضایی در کشورهایی مثل آمریکا، چین، کشورهای اروپایی و ژاپن تولید نمی‌شوند. این ریزتراشه‌ها در حال حاضر در دو کشور دنیا تولید می‌شوند: تایوان و کره‌جنوبی.

بخشی از تنش آمریکا و چین بر سر تایوان به همین برمی‌گردد: هر دو کشور فعلا به برای دسترسی به این ریزتراشه‌ها به شرکت «تی‌اس‌ام‌سی» وابسته‌اند که روابط نزدیک با آمریکا دارد و تمام تحریم‌های آن را رعایت کرده است.

اما جزیره کوچک تایوان فقط حدود 160 کیلومتر با خاک اصلی چین فاصله دارد و پکن آن را بخشی از خاک خود می‌داند.

آمریکا همچنان در طراحی و مهندسی نیمه‌هادی‌ها، پیشرفته‌ترین کشور است. 85 درصد بازار جهانی ابزارهای خودکارسازی طراحی الکترونیک که برای طراحی پیشرفته‌ترین ریزتراشه‌ها ضروری است، در دست شرکت‌های آمریکایی است.

اما مسئله این است که فقط 10 درصد ریزتراشه‌های مورد نیاز آمریکا در خاک این کشور تولید می شود و بسیاری از کارخانه‌های آن در دهه‌های اخیر برای کاهش هزینه، برون‌سپاری شده‌اند.

پیشرفت در تولید ریزتراشه‌های پیشرفته، به سرمایه‌هایی چنان هنگفت نیاز دارد که بسیاری از شرکت‌های عظیم دنیا را از تحقیق و توسعه و سرمایه‌گذاری منصرف کرده است. آن‌ها ریزتراشه‌های پیشرفته را از دو سه شرکتی که قابلیت تولید آن را دارند می‌خرند. مثال آن شرکت اپل است که ریزتراشه‌هایش را خودش تولید نمی‌کند.

به جز تولید ریزتراشه، تست، مونتاژ (سوار کردن) و بسته‌بندی آنها بخش بزرگی از این صنعت است که آمریکا فقط پنج درصد آن را در خاک خود انجام می‌دهد. اما چین در کنار تایوان و سنگاپور جز بزرگترین تولیدکنندگان دنیا محسوب می‌شوند.

مسئله دیگر این است که برای تولید ریزتراشه‌های پیشرفته نیاز است که شرکت سازنده فقط بر یک نوع تولید و حتی یک خط تولید متمرکز باشد. کاری که شرکت تی‌اس‌ام‌سی بخوبی انجام داده است. مزیت دیگر این شرکت این است که هر چه نیاز دارد در کارخانه‌هایی در نزدیکی‌اش تولید می‌شوند.

ربزتراشه‌های پیشرفته با فناوری‌ای ساخته می‌شوند به نام «لیتوگرافی با پرتو فرابنفش بسیار پرانرژی (فرین)». این کار بسیار پیچیده با دستگاه‌هایی انجام می‌شود که با پرتو لیزر ریزترانزیستورها را بر روی زیرلایه (ویفر) که معمولا از جنس بلور سلیکون است می‌نشاند. این نوع دستگاه را فقط یک شرکت هلندی به نام ای‌اس‌ام‌ال می‌سازد.

پیشرفته‌ترین ریزتراشه‌های دنیا اکنون به پنج نانو معروفند یعنی در هر میلیمتر مربع از زیرلایه، 125 تا 300 میلیون ریزترانزیستور حک شده است. این قابلیت را اکنون فقط تی‌اس‌ام‌سی و سامسونگ دارند.

فناوری قدیمی تر 7 نانو بود که در در میلیمتر مربع 95 تا 115 میلیون ریزترانزیستور نشانده شده است. اینتل در حال ساخت کارخانه‌ای برای تولید پنج نانو است اما در سال 2024 که زمان راه‌اندازی کارخانه عنوان شده، تی‌اس‌ام‌سی ساخت ریزتراشه 3 نانو را شروع کرده است و بنابراین به نظر کارشناسان اینتل بین دو تا یک نسل عقب است.

اینتل در همکاری با تی‌اس‌ام‌سی هم قصد دارد کارخانه‌های دیگری را در تایوان برای تامین نیازهایش احداث کند و هم در یک دوره گذار خود را به آخرین فناوری روز برساند. تی‌اس‌ام‌سی هم شروع کرده است به ساخت کارخانه در خارج از خاک تایوان، جز چین در آمریکا، ژاپن و آلمان.

تصور می‌شد که چین دو نسل از آمریکا عقب باشد. اما اخیرا به نظر می‌رسد که فاصله دو کشور کمتر شده است.

کارشناسان می‌گویند تحریم آمریکا برای فروش فناوری پیشرفته به چین در سال 2019، شرکت هواوی چین را حدود دو سال از راه‌اندازی سیستم پنج جی عقب انداخت. اما این شرکت سه ماه پیش موبایل‌های پنج جی را با نام «میت 60» وارد بازار کرد که از فناوری 7 نانو استفاده کرده بود.

هوش مصنوعی هر چه بیشتر در تجهیزات نظامی و جنگ‌های امروزی نقش پیدا می‌کند و برای بکارگیری آن در این زمینه، به ریزتراشه‌های 7 و 5 نانو نیاز است.

این موضوع، وابستگی نظامی آمریکا را به تولیدات تی‌اس‌ام‌سی و یکی دو شرکت تایوانی دیگر بیشتر می‌کند. مثلا ریزتراشه‌های جنگنده اف-35 آمریکا را تی‌اس‌ام‌سی می‌سازد.

ریزتراشه‌های تجهیزات نظامی جز توان پردازش و محاسبه باید در مقابل عوامل دیگر مثل ضربه، ارتعاش، تشعشع و حرارت مقاوم باشد. این کار به مجموع مدار یکپارچه و قابل برنامه‌ریزی مکرر نیاز دارد که به آن «مجموعه مدار ورودی قابل برنامه‌ریزی میدانی» می گویند.

این نوع مدار یکپارچه ابداع شرکت آمریکایی زیلینیکس است که اکنون برای تولید آن به نیمه‌هادی‌های شرکت تی‌اس‌ام‌سی وابسته است.

رقابت بر سر تولید ریزتراشه‌های هر چه توانمندتر و سریعتر شاید مهمترین رقابتی است که در حال حاضر در دنیا در جریان است.

تمام زندگی روزمره شهروندان در تمام دنیا به ریزتراشه‌ها وابسته است، جز موبایل و کامپیوتر و خودرو، هر وسیله الکتریک و الکترونیک و حتی مکانیکی امروزه به ریزتراشه‌ نیاز دارد، چه درسطح تجاری، چه صنعتی چه نظامی.