قرص یدید پتاسیم: سپر محافظ در برابر تشعشعات هسته‌ای!

مشخصات قرص یدید پتاسیم

• نام دارو: یدید پتاسیم

• نام لاتین: Potassium Iodide

• نام تجاری: ThyroSafe, Iosat

• رده دارویی: محافظ تیروئید، مکمل ید

• اشکال دارویی: قرص (معمولاً 65 یا 130 میلی‌گرم)، محلول خوراکی

• فروش دارو: با نسخه و بدون نسخه (در برخی کشورها برای شرایط اضطراری)

موارد مصرف قرص یدید پتاسیم

• محافظت از غده تیروئید در برابر ید رادیواکتیو در حوادث هسته‌ای

• درمان کمبود ید در بدن

• پیشگیری از گواتر ناشی از کمبود ید

• کمک به درمان برخی بیماری‌های تیروئیدی (تحت نظر پزشک)

• استفاده در شرایط اضطراری هسته‌ای با دستور مقامات بهداشتی

• کاهش تجمع ید رادیواکتیو در تیروئید

• درمان برخی عفونت‌های پوستی (به‌صورت موضعی در برخی موارد)

• استفاده در تست‌های پزشکی خاص (مانند آزمایش‌های تیروئید)

• کمک به دفع خلط در بیماری‌های تنفسی (به‌صورت نادر)

موارد منع مصرف قرص یدید پتاسیم

• حساسیت شناخته‌شده به ید یا یدید پتاسیم

• بیماری‌های خاص تیروئید مانند گره‌های تیروئیدی یا هیپرتیروئیدیسم (بدون نظر پزشک)

• بیماری‌های کلیوی یا آدرنال شدید

مقدار و نحوه مصرف قرص یدید پتاسیم

>مقدار، نوع و توالی زمانی داروهایی که مصرف می کنید به موارد زیر بستگی دارد:

• سن بیمار

• نوع و شدت بیماری تحت درمان

• نحوه واکنش به اولین مقدار مصرفی دارو

• سایر شرایط پزشکی بیمار

 

• بزرگسالان و نوجوانان (بیش از 12 سال): 130 میلی‌گرم روزانه

• کودکان 3 تا 12 سال: 65 میلی‌گرم روزانه

• کودکان 1 ماه تا 3 سال: 32.5 میلی‌گرم روزانه

• نوزادان (زیر 1 ماه): 16.25 میلی‌گرم روزانه

• مصرف در شرایط اضطراری: فقط با دستور مقامات بهداشتی

• روش مصرف: قرص را با آب یا غذا مصرف کنید

• برای کودکان خردسال: قرص را می‌توان خرد کرده و با آب یا شیر مخلوط کرد

• زمان مصرف: ترجیحاً قبل یا بلافاصله (ظرف 1-2 ساعت) پس از قرار گرفتن در معرض تشعشع

• مدت مصرف: معمولاً یک دوز واحد کافی است، مگر اینکه پزشک دستور دیگری بدهد

• از مصرف بیش از حد خودداری کنید

• در صورت فراموش کردن دوز، به محض یادآوری مصرف کنید، مگر اینکه زمان دوز بعدی نزدیک باشد

• بدون تجویز پزشک بیش از یک دوز در روز مصرف نشود

• در موارد غیراضطراری (مثل کمبود ید): طبق تجویز پزشک

• از مصرف طولانی‌مدت بدون نظارت پزشکی پرهیز کنید

• زنان باردار یا شیرده: فقط با نظر پزشک

• مصرف در سالمندان: با احتیاط و تحت نظر پزشک

• کودکان: دوز دقیق بر اساس وزن و سن تنظیم شود

عوارض جانبی قرص یدید پتاسیم

• تهوع و استفراغ

• درد معده یا اسهال

• طعم فلزی در دهان

• سردرد

• بثورات پوستی یا خارش

• تورم غدد بزاقی

• واکنش‌های آلرژیک (مانند کهیر یا تنگی نفس)

• افزایش خطر مشکلات تیروئیدی در افراد مستعد

• ضربان قلب نامنظم (نادر)

• احساس خستگی یا ضعف

• درد مفاصل یا عضلات

• تب یا لرز (نادر)

• تورم صورت، لب‌ها یا گلو (در موارد آلرژی شدید)

• مشکلات تنفسی (در موارد نادر)

• تغییر در حس چشایی

• سوزش دهان یا گلو

• افزایش ترشح بزاق

• خشکی پوست

• کاهش اشتها

• تغییرات خلقی یا عصبی بودن

• خونریزی یا کبودی غیرمعمول (نادر)

• واکنش‌های حساسیتی شدید (آنافیلاکسی)

• مشکلات کلیوی (در موارد نادر)

• اختلالات گوارشی شدید

• تغییر در سطح هورمون‌های تیروئید

• حساسیت به نور (نادر)

• بی‌قراری یا اضطراب

• علائم شبیه سرماخوردگی

• درد قفسه سینه (در موارد بسیار نادر)

نکته: در صورت مشاهده هر کدام از این علائم حتما به پرشک خود اطلاع دهید.

تداخل دارویی قرص یدید پتاسیم

• داروهای تیروئیدی (مانند لووتیروکسین)

• دیورتیک‌های نگهدارنده پتاسیم (مانند اسپیرونولاکتون)

• مهارکننده‌های ACE (مانند لیزینوپریل)

• مکمل‌های پتاسیم

• لیتیم

• داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی (مانند ایبوپروفن در دوز بالا)

• داروهای حاوی ید (مانند آمینودارون)

• داروهای ضداسید معده (در صورت مصرف همزمان ممکن است جذب کاهش یابد)

• داروهای کاهنده فشار خون

• آنتی‌بیوتیک‌های خاص (مانند تتراسایکلین)

• داروهای شیمی‌درمانی

• مکمل‌های کلسیم یا منیزیم (ممکن است جذب را کاهش دهند)

• داروهای ادرارآور (مانند فوروزماید)

نکته: برای جلوگیری از این تداخل، لیست تمام داروهایی که مصرف می کنید را در اختیار پزشکتان قرار دهید.

موارد احتیاط مصرف قرص یدید پتاسیم

• حساسیت به داروهای دیگر: در صورت حساسیت به ید، غذاهای دریایی یا هر داروی دیگر، به پزشک اطلاع دهید.

 

• مصرف قرص یدید پتاسیم در دوران بارداری: فقط در شرایط اضطراری و با تجویز پزشک مصرف شود، زیرا ممکن است بر جنین تأثیر بگذارد.

 

• مصرف قرص یدید پتاسیم در دوران شیردهی: با احتیاط و تحت نظر پزشک مصرف شود، زیرا ید به شیر مادر منتقل می‌شود.

 

• مصرف قرص یدید پتاسیم در سالمندان: به دلیل احتمال بیماری‌های زمینه‌ای مانند مشکلات کلیوی یا تیروئیدی، با احتیاط مصرف شود.

 

• مصرف قرص یدید پتاسیم در کودکان: دوز باید دقیقاً بر اساس وزن و سن تنظیم شود و تحت نظر پزشک مصرف گردد.

نحوه عملکرد

• اشباع غده تیروئید با ید غیررادیواکتیو

• جلوگیری از جذب ید رادیواکتیو (ید-131) توسط تیروئید

• کاهش خطر سرطان تیروئید در اثر تشعشعات هسته‌ای

• کمک به تنظیم متابولیسم ید در بدن

• اثرگذاری سریع (ظرف چند ساعت) در شرایط اضطراری

شرایط نگهداری قرص یدید پتاسیم

• در دمای اتاق (15-30 درجه سانتی‌گراد) نگهداری شود

• دور از رطوبت، گرما و نور مستقیم خورشید

• در ظرف اصلی و در بسته نگهداری شود

• دور از دسترس کودکان قرار گیرد

توصیه هایی برای مصرف کنندگان قرص یدید پتاسیم

• فقط با دستور مقامات بهداشتی یا پزشک مصرف کنید

• از مصرف خودسرانه یا طولانی‌مدت پرهیز کنید

• در صورت بروز علائم آلرژی، فوراً به پزشک مراجعه کنید

• قرص را با آب یا غذا مصرف کنید تا تحریک معده کاهش یابد

• از مصرف دوز اضافی خودداری کنید

• در صورت داشتن بیماری‌های زمینه‌ای (مانند مشکلات تیروئید یا کلیوی) به پزشک اطلاع دهید

• برای کودکان، دوز را دقیقاً طبق دستور پزشک تنظیم کنید

• اطلاعات روی بسته‌بندی دارو را مطالعه کنید

تذکر مهم

مطلبی که مطالعه می‌کنید صرفا جنبه‌ی افزایش آگاهی دارد؛ خود درمانی و تجویز دارو با تکیه بر این مطالب جایز نیست. برای مصرف دارو حتما به پزشک متخصص مراجعه نمایید.