چگونه ورزش می تواند علائم اسکیزوفرنی را کاهش دهد؟

درمان علائم اسکیزوفرنی با ورزش های هوازی

بیماری اسکیزوفرنی چیست؟

اسکیزوفرنی یک اختلال روانی است که دارای علائم متعددی مانند هذیان، توهم، افکار آشفته، گوشه گیری و انزوا و … می باشد. این افراد دارای توهمات گویایی، شنوایی و بویایی می باشند.

افراد مبتلا به بیماری اسکیزوفرنی به احتمال زیاد نسبت به افراد عادی بیشتر از انواع بیماری ها و مشکلات مانند بیماری های قلبی، سکته مغزی، سرطان و دیابت رنج می برند.

بیش از 70% افراد مبتلا به این اختلال در کنار این بیماری روانی از مشکلات فیزیکی دیگری نیز رنج می برند و به همین علت این افراد 10 تا 20 سال نسبت به افراد عادی کمتر زندگی می کنند.

یکی از مشکلات مرتبط با این بیماری، عادت اشتباه و شیوه زندگی نادرست مانند سیگار کشیدن می باشد. به طوری که بیش از 70درصد کسانی که دچار بیماری های روانی هستند در مقایسه با 25 درصد کل جمعیت، عادت به کشیدن سیگار دارند.

از دیگر مشکلات مرتبط با این بیماری عوارض جانبی داروهایی است که برای بهبود شرایط روحی مانند توهم استفاده می کنند.

مشکل دیگر مرتبط با شیوه زندگی و رژیم غذایی نامناسبی است که معمولا اکثر بیماران مبتلا به اسکیزوفرنی از آن پیروی می کنند.

با این توضیحات مشخص می شود که نقش ورزش در بهبود شرایط این عزیزان تا چه حد می تواند مؤثر و کمک کننده باشد و تفاوت بزرگی در زندگی آنها ایجاد کند.

تأثیر ورزش هوازی برای بیماران اسکیزوفرنی

بر اساس تحقیقات اخیر در تایوان مشخص شد که ورزش در بهبود بیماران مبتلا به اسکیزوفرنی بسیار مؤثر بوده است.

در این تحقیق انجام شده چند نفر که به اسکیزوفرنی مبتلا بودند انتخاب شدند. آنها به دو گروه تقسیم شدند. گروه اول به مدت 12 هفته و هر هفته پنج روز و هر بار 30 دقیقه تمرینات هوازی را انجام دادند.

گروه دوم در همین مدت زمان تمرینات ورزشی سبک تری را انجام دادند. هر دو گروه شرکت کننده داروهایی که روانپزشک برای آنها تجویز کرده بود را مصرف می کردند و به طور مرتب سه بار در طول آزمایش توسط روان پزشک معاینه می شدند. در حالی که روان پزشک هیچ اطلاعی از گروه بندی این بیماران نداشت و این تحقیق کاملا بدون سوگیری بود.

در نهایت نتایج تحقیقات نشان داد علائم بیماری در بیمارانی که به مدت 12 هفته ورزش هوازی انجام داده بودند تا حد قابل توجهی نسبت به گروه دیگر بهبود یافته بود و این بهبود تا چند ماه بعد از انجام تحقیقات نیز ادامه داشت، یعنی این بیماران سه ماه بعد نیز توسط روان پزشک معاینه شدند و پزشک شرایط آنها را رضایت بخش دید.

چرا ورزش برای بهبود علائم اسکیزوفرنی مفید است؟

ورزش کردن باعث افزایش میزان تولید پروتئینی در مغز به نام BDNF می شود. بر اساس برخی از تحقیقات این پروتئین با علائم اسکیزوفرنی ارتباط مستقیم دارد. انجام تمرینات و ورزش های هوازی باعث می شود میزان بیشتری از این پروتئین در مغز تولید شده و در نتیجه آن، علائم این بیماری کاهش یابد.

همچنین ماده ای به نام گلوتامات که در مغز تولید می شود و کاهش علائم این بیماری را به دنبال دارد نیز با ورزش کردن افزایش یافته و سبب بهبود شرایط این بیماری و علائم آن می شود.

ورزش برای کاهش وزن بیماران اسکیزوفرنی

همان طور که اشاره کردیم اغلب این بیماران به علت سبک زندگی ثابت و نداشتن تحرک کافی و رژیم غذایی نامناسبی که دارند ممکن است دچار افزایش وزن شوند. همچنین عوارض برخی از داروهایی که مصرف می کنند این افراد را ممکن است دچار اضافه وزن کنند.

در برخی از موارد داشتن یک سبک زندگی ساکن و بی تحرک، اثرات آرام بخش داروهای ضد روان پریشی را نیز تشدید می کند. اما با این حال این مشکل در افراد مبتلا به اسکیزوفرنی قبل از اولین تجویز داروهای ضد روان پریشی دیده می شود. به علاوه نسل دوم این داروها به طور قابل توجهی دارای عوارض جانبی کمتری نسبت به نسل قبلی می باشند.

افراد مبتلا به این بیماری از کار کردن مانند بقیه افراد جامعه محروم هستند و از این رو تمایلی نیز به داشتن تحرک و انجام ورزش ها ندارند.

به علاوه، داروهای ضد روان پریشی نیز دارای عوارضی است که می تواند باعث افزایش وزن در آنها شود. بر اساس شواهد به دست آمده در نتیجه مطالعات انجام شده در این زمینه 40 تا 80 درصد از افراد مبتلا به این بیماری که از داروهای ضد روان پریشی استفاده می کنند دچار افزایش وزن خواهند شد.

انواع تمرینات ورزشی برای بیماران اسکیزوفرنی

تمرینات ورزشی که برای بهبود این دسته از افراد توصیه می شود شامل ورزش هایی مانند پیاده روی، شنا و بدن سازی می باشد. انجام هر یک از تمرینات مزایای مختلفی برای بهبود این بیماران دارد. به طور مثال برای بهبود استقامت شنا کردن نسبت به تمرینات بدن سازی و وزنه زدن بیشتر توصیه می شود.

از سوی دیگر بدن سازی ورزشی است که می تواند باعث تقویت و استحکام استخوان ها شود. اما در هر صورت توصیه می شود ورزش مناسبی را که به آن علاقه بیشتری دارید و از انجام آن لذت می برید انجام دهید. زیرا در این صورت تمایل شما به ادامه تمرینات بیشتر می شود.

انتخاب ورزش مناسب با شرایط بیمار

قبل از اینکه شروع به انجام تمرینات کنید باید نکاتی را در نظر بگیرید مانند:

• برنامه ریزی برای ورزش گروهی یا انفرادی

• نیاز به کمک گرفتن از مربی و یا انجام ورزش به تنهایی

• مشکلات فیزیکی زمینه ای که ممکن است انجام ورزش را برایتان محدود کند.

• انتخاب ورزش مناسب با هدف تان؛ مثلا به منظور تقویت استخوان ها بهتر است به باشگاه بدن سازی بروید.

• میزان لذت و رضایتی که از انجام یک ورزش خاص دارید. در صورت لذت نبردن از یک تمرین می توانید یک تمرین دیگری را انجام دهید.

• میزان بودجه و تجهیزات و امکاناتی که در دست دارید.

انجام فعالیت های روزمره به عنوان ورزش

برخی از فعالیت های روزمره می توانند جایگزین مناسبی برای انجام ورزش ها باشند. این گونه فعالیت ها علاوه بر سوزاندن کالری باعث بهبود وضع روحی نیز می شوند. به طور مثال مراقبت از گیاهان و وجین کردن علف ها می تواند تا حدود 150 کالری بسوزاند. یا انجام فعالیت هایی مانند جارو زدن به مدت 20 دقیقه می تواند تا حدود 100 کالری بسوزاند.

راه های دیگری نیز وجود دارد که می تواند باعث سوزاندن کالری شود و می توانید خود را تشویق کنید تا با انجام آنها یک فعالیت فیزیکی داشته باشید. برای مثال می توانید به جای استفاده از آسانسور از پله ها بالا بروید. و یا هنگام پیاده شدن از اتوبوس یک ایستگاه زودتر پیاده شوید تا مقداری پیاده روی کنید.

توصیه هایی برای حفظ انگیزه بیشتر

از آنجایی که معمولا بعد از طی کردن اولین جلسات انجام یک فعالیت و ورزش خاص انگیزه و اراده اولیه کم رنگ می شود، برای این منظور راه هایی برای تقویت اراده و انگیزه توصیه می شود که شامل مورد زیر است:

• بهتر است تمرینات را به همراه یک دوست انجام دهید.

• برای انجام تمرینات در هر جلسه وقت بگذارید و از انجام آن در روزهای شلوغ خودداری کنید.

• اهداف خود را واقع بینانه و آهسته و پیوسته دنبال کنید و بلند پروازی نکنید.

• تمرینات خود را از سطح پایین یا متوسط شروع کنید و به مرور آنها را بالا ببرید.

• فعالیت هایی را انتخاب کنید که برایتان مناسب باشد و اگر احساس می کنید که رفتن به باشگاه برایتان مشکل است می توانید پیاده روی کنید.

• بهتر است برخی از ورزش ها را در هوای آزاد انجام دهید.

مدت زمان مناسب برای انجام ورزش برای بیماران اسکیزوفرنی

مدت زمان توصیه شده برای انجام ورزش توسط این دسته از افراد برای بزرگسالان 150 دقیقه یا دو و نیم ساعت ورزش در طول هفته می باشد. آن دسته از افرادی که از داروهای ضد روان پریشی استفاده می کنند به علت عوارض جانبی داروها باید بیشتر از این مدت ورزش کنند.

انگیزه برای انجام فعالیت های فیزیکی برای این دسته از افراد یک چالش می باشد بنا براین باید در نظر داشت که تلاش برای انجام این فعالیتها بهتر از انجام ندادن هیچ تمرینی است.

بنابر این توصیه می شود تا جایی که ممکن است حتی تلاش هایی هر چند کم انجام دهید.

انجام فعالیت های ورزشی در هر زمانی می تواند مفید باشد اما بهتر است از انجام آنها در هنگام شب خودداری شود زیرا ممکن است باعث ایجاد اختلالات در خواب شود.

ورزش برای بیماران اسکیزوفرنی چگونه شروع شود؟

برای شروع هر گونه فعالیت ورزشی باید ابتدا با پزشک خود مشورت کنید. باید اطمینان حاصل کنید که تمرینات انتخابی در حد توان شما می باشد و با شرایط سلامتی شما تداخل ایجاد نمی کند. برخی از تمرینات ورزشی ارزش دارد بنابر این سعی کنید برای تمرینات ورزشی و فعالیت های بدنی که توان انجام آنها را دارید به طور منظم برنامه ریزی کنید و به صورت گام به گام به سمت هدف خود پیش بروید.

گردآوری:بخش ورزشی موزستان