در دنیای هواپیماها: تفاوت ایرباس و بوئینگ

بوئینگ یا ایرباس؟ کدامیک برای شما مناسب است؟ 

هواپیماهای ایرباس و بوئینگ

هواپیماهای ایرباس و بوئینگ به عنوان دو شرکت قدرتمند و تأثیرگذار در صنعت هوانوردی جهان شناخته می‌شوند. این دو شرکت بزرگ، سالهای زیادی تجربه در تولید هواپیماهای تجاری دارند و هر کدام محصولات منحصر به فردی با ویژگی‌ها و تکنولوژی‌های خاص خود ارائه می‌دهند. این مقاله به بررسی و مقایسه مهمترین جنبه‌های هواپیماهای این دو شرکت می‌پردازد. و به خوانندگان امکان می‌دهد تا درک عمیق‌تری از این دو علامت تجاری معروف در صنعت هوانوردی پیدا کنند. در ادامه، به برخی از این جوانب برجسته پرداخته خواهد شد.

رقابت تاریخی میان ایرباس و بوئینگ 

تاریخچه رقابت برای تسلط در صنعت هوانوردی بین دو عمده‌ترین سازنده هواپیما، بوئینگ و ایرباس، بسیار جالب است:

بوئینگ که در سال 1916 تأسیس شد، قبل از ظهور ایرباس به عنوان یک بازیگر مهم در صنعت هوانوردی شناخته می‌شد. این شرکت طی سالیان بسیار تلاش‌های زیادی کرد و هواپیماهای مختلفی تولید کرد.

ایرباس، که یک کنسرسیوم اروپایی است، در سال 1970 تأسیس شد. هدف اصلی ایرباس از ایجاد این کنسرسیوم، به چالش کشیدن تسلط بوئینگ بر صنعت هوانوردی بود و همچنین تقویت همکاری‌های اروپایی در زمینه هوافضا.

رقابت جدی بین بوئینگ و ایرباس با معرفی هواپیمای A300 آغاز شد. A300 یک هواپیمای پهن‌پیکر بود که برای رقابت با بوئینگ 747 طراحی شد و ویژگی‌ها و کارایی پیشرفته‌ای داشت که به ایرباس کمک کرد تا جایگاهی در بازار کسب کند.

سپس در سال 1987، ایرباس هواپیمای A320 را معرفی کرد. A320 یک هواپیمای باریک‌پیکر با فناوری نوآورانه “فلای-بای-وایر” (Fly-By-Wire) بود که به طور مستقیم با محبوبیت بوئینگ 737 رقابت کرد. این رقابت در طول سال‌ها ادامه یافت و هر دو شرکت به طور مداوم پیشنهادات و محصولات خود را بهبود دادند.

بوئینگ و ایرباس در بازار هواپیماهای پهن‌پیکر با هواپیماهایی مانند بوئینگ 777 و ایرباس A330 نیز رودررو شده‌اند و پس از آن هواپیماهای پیشرفته‌تری نظیر بوئینگ 787 دریم‌لاینر و ایرباس A350 XWB وارد بازار شده‌اند. این مدل‌ها از تکنولوژی و مواد پیشرفته استفاده می‌کنند تا نیازهای در حال تغییر خطوط هوایی را برآورده کنند.

وقتی ایرباس A380، بزرگترین هواپیمای مسافربری جهان، در سال 2005 معرفی شد، با بوئینگ 747، هواپیمای نمادین، رقابت کرد.

رقابت مداوم بین این دو شرکت از مسائل فنی گرفته تا رکودهای اقتصادی و تغییر ترجیحات مصرف‌کننده را در برگرفته است و هر دو شرکت را وادار به نوآوری و تطبیق با تغییرات صنعت هوانوردی کرده است.

تفاوت های بین هواپیماهای ایرباس و بوئینگ 

توقع مسافران و خلبانان از تجربیات پروازی خود در هواپیماهای ایرباس و بوئینگ ممکن است متفاوت باشد. برای تفهیم بهتر تفاوت های اساسی بین این دو تولیدکننده هواپیما و چگونگی تأثیر آن بر سفرهای هوایی، به برخی از مهمترین نکات اشاره می کنیم:

 وضعیت ساخت ایرباس و بوئینگ

 یک شرکت هواپیماسازی آمریکایی با تاریخچه‌ای طولانی است که از سال 1916 فعالیت دارد. به عبارت دیگر، بوئینگ یکی از شرکت‌های قدیمی‌تر در صنعت هوانوردی است.

 ایرباس یک شرکت هواپیماسازی فرانسوی است که در سال 1970 تأسیس شد. بنابراین نسبت به بوئینگ به عنوان یک شرکت جوانتر محسوب می‌شود.

این تفاوت در تاریخچه وضعیت ساخت هر شرکت ممکن است تأثیرگذار باشد و در مورد تغییرات و تجدید نظرها در طراحی هواپیما تفاوت‌هایی ایجاد کند.

سیستم نامگذاری ایرباس و بوئینگ

تفاوت دیگر بوئینگ و ایرباس در سیستم نامگذاری است. بوئینگ در سیستم نامگذاری خود از فرمت 7×7 استفاده می کند. با این حال، ایرباس از فرمت A3x0 در سیستم نامگذاری خود استفاده می کند. x به خانواده هواپیما بستگی دارد. به عنوان مثال، بوئینگ در خانواده 3 نفره، بوئینگ 737 نامیده می شود، در حالی که ایرباس در همان خانواده، ایرباس A330 نام دارد. بنابراین، نام هایی مانند 737، 747، 777 و 787 دلالت بر یک بوئینگ دارند، در حالی که نام هایی مانند A320، A330، A350 و A380 نشان دهنده یک ایرباس است.

 سیستم‌های کنترل هواپیماهای بوئینگ و ایرباس

 هواپیماهای بوئینگ از یوغ‌های کنترلی معمولی، شبیه به فرمان، برای کنترل پرواز استفاده می‌کنند. این یوغ‌ها تجربه کنترلی سنتی و آشنا را برای خلبانان ایجاد می‌کنند.

در مقابل، هواپیماهای ایرباس از سایدهای جانبی به عنوان وسیله کنترلی استفاده می‌کنند. سایدهای جانبی از نظر ارگونومیک بهتر و کم‌حجم‌تر هستند، اما بازخورد فیزیکی و بصری کمتری نسبت به یوغ‌ها ارائه می‌دهند.

  فناوری Fly-By-Wire (FBW) 

 ایرباس یکی از پیشگامان استفاده از سیستم FBW بوده و کنترل‌های دستی پرواز را با رابط‌های الکترونیکی جایگزین کرده است. در سیستم FBW، ورودی‌های خلبان به سیگنال‌های الکتریکی تبدیل شده و سپس توسط رایانه‌ها پردازش می‌شوند تا بهترین تصمیمات برای پرواز گرفته شود.

 بوئینگ همچنین از فناوری FBW استفاده می‌کند، اما سیستم آنها بازخورد لمسی بیشتری ارائه می‌دهد و برخی از جنبه‌های “احساس” سنتی پرواز را حفظ می‌کند که برای خلبانانی که تجربه کنترل مکانیکی را ترجیح می‌دهند جذاب است.

این تفاوت‌ها در سیستم‌های کنترل و فناوری FBW تأثیر مستقیمی بر تجربه خلبانان و عملکرد هواپیماهای مختلف دارند و از جمله عواملی هستند که شرکت‌های ایرباس و بوئینگ را در بازار جهانی هوانوردی تمایز می‌دهند. 

اتو تریم درایرباس و بوئینگ

 ایرباس و بوئینگ دارای سیستم‌های تریم مختلفی برای تنظیم استاتیک و دینامیک هواپیماها هستند که تفاوت‌هایی در نحوه عملکرد و کاربری دارند.

ایرباس معمولاً از یک سیستم تریم خودکار استفاده می‌کند که به نام “اتوتریم” (Auto Trim) شناخته می‌شود. این سیستم به صورت خودکار تنظیمات تریم را در طول پرواز تعیین می‌کند تا هواپیما در وضعیت ثباتی باشد. این باعث کاهش بار کاری خلبان می‌شود و تضمین می‌کند که هواپیما در شرایط معمولی به طور خودکار در حالت ثباتی پرواز کند. این ویژگی مخصوصاً برای پروازهای بلندمدت و درازمدت که نیاز به حفظ ثبات دارند، بسیار مفید است.

بوئینگ همچنین از سیستم‌های تریم استفاده می‌کند، اما تنظیمات تریم به صورت دستی توسط خلبان انجام می‌شود. این به خلبان امکان کنترل دقیق‌تری بر روی تریم هواپیما را می‌دهد اما نیاز به تعامل فعال خلبان دارد. این ویژگی برای خلبانانی که دسترسی دقیق‌تری به تنظیمات تریم می‌خواهند مهم است.

هر دو سیستم تریم دارای مزایا و معایب خود هستند و انتخاب بین آنها بسته به نیازها و ترجیحات شرکت‌های هواپیمایی و خلبانان انجام می‌شود.

طراحی دماغه ایرباس و بوئینگ

 دماغه یا نوک هواپیمای بوئینگ به شکلی نوک تیز و مدور طراحی شده است. این طراحی به بوئینگ یک ظاهر نسبتاً نازک و انعطاف‌پذیر می‌دهد. دماغه تیز به هواپیما اجازه می‌دهد به خوبی در هوا حرکت کند و سرعت بالا برای بوئینگ‌ها ممکن می‌شود.

 دماغه هواپیمای ایرباس به شکل گرد و گودالی طراحی شده است. این طراحی به ایرباس ظاهری پهن و گرد می‌دهد. این شکل دماغه به هواپیما اجازه می‌دهد که بهتر در فضا مانور دهد و به سرعت‌های کمتری نسبت به بوئینگ‌ها عمل کند.

 طراحی شیشه جلوی ایرباس و بوئینگ

تفاوت دیگر طراحی در طراحی جلو پنجره ی این دو هواپیما است. ایرباس دارای طراحی پنجره های بریدگی است، در حالی که بوئینگ دارای طراحی V شکل روی شیشه جلو است.

تشخیص این تفاوت در فرودگاه ممکن است سخت باشد، زیرا کابین خلبان معمولاً برافراشته است و خط دید از روی زمین مبهم است.  

 ارابه فرود جلو ایرباس و بوئینگ

 ارابه فرود جلوی بوئینگ بلندتر و نسبت به دیگر قسمت‌های هواپیما بالاتر است. این تفاوت بوئینگ نسبت به دیگر هواپیماها به آن ظاهری منحصر به فرد می‌دهد.

ایرباس دارای ارابه فرود جلوی کمتری است که به خاطر طراحی گرد و گودالی دماغه این هواپیما ایجاد شده است.

مجموعه ارابه فرود اصلی ایرباس و بوئینگ

 بوئینگ دارای چهار چرخ در هر مجموعه ارابه فرود اصلی است. این چهار چرخ به طور معمول در دو جفت مجموعه در قسمت جلویی شکم هواپیما قرار دارند.

 ایرباس دارای دو چرخ در هر مجموعه ارابه فرود اصلی است و موقعیت ارابه فرود نیز متفاوت است. این تفاوت‌ها می‌توانند به تشخیص ایرباس از بوئینگ کمک کنند.

تفاوت چراغ‌های هواپیماهای ایرباس و بوئینگ 

بوئینگ و ایرباس دارای چراغ‌های بارق مختلفی هستند که می‌توان به وسیله آنها این دو را تشخیص داد. در شب، چراغ‌های دم هواپیمای بوئینگ به طور معمول یک چشمک زن می‌زنند. اگر این چراغ‌ها یک بار چشمک زنند، به بوئینگ اشاره دارند. اگر دو بار پشت سر هم چشمک بزنند، به ایرباس اشاره دارند. این تفاوت در چراغ‌ها می‌تواند به تشخیص نوع هواپیما در شب کمک کند.

ساختار دم بدن هواپیماهای بوئینگ و ایرباس

در هواپیماهای ایرباس، ساختار دم بدن به صورت مستقیم زیر بدنه هواپیما قرار دارد و این دم به صورت مستقیم به بدنه وصل است. این طراحی باعث می‌شود که دم ایرباس به نظر پهن‌تر و مرتب به نظر آید.

در هواپیماهای بوئینگ، دم بدنه با شیب و انحنایی به بدنه وصل می‌شود. این طراحی باعث می‌شود که دم بوئینگ از پهنای کمتری برخوردار باشد و در نگاه از پهلو به هواپیما، تفاوت آن با ایرباس مشخص باشد.

طراحی موتور هواپیماهای بوئینگ و ایرباس  

موتورها یکی از اجزای حیاتی هواپیما هستند و بوئینگ و ایرباس دارای طراحی‌های موتور متفاوتی هستند، به ویژه در خانواده‌های معروف بوئینگ 737 و ایرباس A320.

در موتورهای بوئینگ 737، روکش آنها تقریباً صاف و مستقیم به پایین می‌آید.

اما در موتورهای ایرباس A320، روکش آنها به شکل گرد و تقریباً کاملاً دایره‌ای است.

همچنین، موتورهای بوئینگ 737 دارای کمترین زمین پاکسازی (ground clearance) هستند نسبت به موتورهای ایرباس A320. این به معنای این است که موتورهای بوئینگ نزدیکتر به زمین قرار دارند.

اگر در نگاه به هواپیماهایی با فاصله کمتر از زمین موتورها و روکش‌های صاف مشاهده کنید، این نشان می‌دهد که به یک بوئینگ نگاه می‌کنید.

طراحی کابین خلبان بوئینگ و ایرباس

یکی از جنبه‌های مهم در تفاوت بین بوئینگ و ایرباس، طراحی کابین خلبان (cockpit design) است. در اینجا، ایرباس و بوئینگ از رویکردهای مختلفی برای طراحی کابین خلبان استفاده می‌کنند.

بوئینگ از یک سیستم یوغ (yoke) معمولی برای کنترل پرواز استفاده می‌کند. این یوغ به خلبان امکان کنترل هواپیما را می‌دهد و اغلب به عنوان نماد سنتی هواپیمایی شناخته می‌شود. این طراحی برای افرادی که به احساس و تجربه سنتی پرواز اهمیت می‌دهند جذاب است.

ایرباس از یک چوب جانبی (side-stick) برای کنترل پرواز استفاده می‌کند. این سیستم کوچکتر و ارگونومیک‌تر است، اما کمترین بازخورد فیزیکی و بصری را نسبت به یوغ‌ها ارائه می‌دهد. ایرباس به عنوان مزیت این سیستم بهبود دید برای خلبان و فضای آزادتر در کابین را ذکر می‌کند.

تفاوت دیگر کابین خلبان در دریچه‌های گاز یا اهرم‌های رانش (thrust levers) نهفته است. در هواپیماهای بوئینگ، دریچه‌های گاز به صورت خودکار به عقب هدایت می‌شوند. در مقابل، در هواپیماهای ایرباس، اهرم‌های رانش حرکت نمی‌کنند و نیروی رانش مورد نیاز توسط رایانه‌ها تنظیم می‌شود. این تفاوت در رویکرد به کنترل توان موتورها بسیار واضح است.

 نظارت بر هواپیما بوئینگ و ایرباس

نظارت بر هواپیما در عملکرد هواپیما بسیار حیاتی است و هر دو بوئینگ و ایرباس از سیستم‌های نظارتی منحصر به فردی برای این منظور استفاده می‌کنند.

بوئینگ از سیستم ECAM (Electronic Centralized Aircraft Monitoring) استفاده می‌کند. ECAM به نظارت الکترونیکی متمرکز هواپیما اشاره دارد. این سیستم شرایط موتورها و انواع دیگری از اطلاعات را مشخص می‌کند و در صورت بروز نقص در حین پرواز، به خدمه پرواز هشدار می‌دهد. سپس، ECAM یک لیست چک الکترونیکی ارائه می‌دهد که خدمه پرواز باید آن را دنبال کنند تا مشکل را برطرف کنند. این لیست چک الکترونیکی به طور خودکار موارد را از لیست خارج می‌کند همانطور که خلبانان آنها را انجام می‌دهند.

ایرباس از سیستم EICAS (Engine Indication and Crew Alerting System) استفاده می‌کند. این سیستم مخفف موتور نشانگر و سیستم هشدار خدمه است. مانند ECAM، EICAS شرایط موتور را مشخص می‌کند و در صورت بروز نقص، به خلبانان هشدار می‌دهد. با این تفاوت که EICAS چک لیستی در مورد چگونگی اصلاح وضعیت ارائه نمی‌دهد. خلبانان مسئول ارزیابی وضعیت و اقدامات لازم برای اصلاح آن هستند.

هواپیمای باریک بدن

ایرباس پیشروترین هواپیماهای باریک بدن برای پروازهای کوتاه تا متوسط ​​هستند.سری 737 MAX بوئینگ و خانواده A320neo ایرباس پیشروترین هواپیماهای باریک بدن برای پروازهای کوتاه تا متوسط ​​هستند.

هر دو مدل دارای آیرودینامیک پیشرفته، طراحی کابین به روز شده و موتورهای کم مصرف هستند. در حالی که 737 MAX معمولاً برد کمی طولانی‌تر دارد و به آن امکان می‌دهد مسیرهای دورتر را طی کند، خانواده A320neo به دلیل عملکرد بی‌صدا و آلایندگی کمتر شناخته شده است.

هواپیمای پهن پیکر

هواپیماهای 787 دریم لاینر بوئینگ و A350 XWB ایرباس پیشرفته ترین هواپیماهای پهن پیکر هستند که برای پروازهای طولانی مدت طراحی شده اند.

هر دو هواپیما از مواد کامپوزیتی برای کاهش وزن، بهبود بهره وری سوخت و کاهش انتشار گازهای گلخانه ای استفاده می کنند. A350 XWB می تواند مسافران بیشتری را حمل کند و کابین جادارتری ارائه می دهد، در حالی که 787 Dreamliner به خاطر پنجره های بزرگ و سیستم نورپردازی نوآورانه اش که راحتی مسافران را در پروازهای طولانی افزایش می دهد، مشهور است.

هر دو دسته از هواپیماها ویژگی‌های منحصر به فردی دارند که به انتخاب مسافران و خطوط هوایی بستگی دارد. این هواپیماها هر کدام مزایا و معایب خود را دارند و انتخاب به ترجیحات و نیازهای خاص هر فرد و شرکت مورد نظر دارد.

سوالات متداول درباره تفاوت ایرباس و بوئینگ

ایرباس و بوئینگ چه تفاوت‌هایی در وضعیت ساخت دارند؟

در وضعیت ساخت، بوئینگ یک شرکت هواپیماسازی آمریکایی است و بوئینگ به نسبت ایرباس به عنوان یک شرکت قدیمی‌تر (تأسیس در سال 1916 در مقابل تأسیس ایرباس در سال 1970) شناخته می‌شود. این تفاوت در وضعیت ساخت نشان می‌دهد که بوئینگ از لحاظ تاریخی قدیمی تر است.

چگونه سیستم نامگذاری هواپیماهای ایرباس و بوئینگ متفاوت است؟

ایرباس از فرمت A3x0 در سیستم نامگذاری خود استفاده می‌کند، در حالی که بوئینگ از فرمت 7×7 استفاده می‌کند. x به خانواده هواپیما بستگی دارد. مثلاً، بوئینگ 737 نامیده می‌شود که به خانواده 3 نفره بوئینگ تعلق دارد، در حالی که ایرباس A330 نام دارد که به همان خانواده ایرباس تعلق دارد.

 چگونه می‌توان تفاوت بین هواپیمای ایرباس و بوئینگ در طراحی بینی تشخیص داد؟

تفاوت در طراحی بینی این دو هواپیما به شکل دماغه آن‌ها مرتبط است. بوئینگ دماغه با نوک تیز دارد، در حالی که ایرباس دماغه گرد دارد. این تفاوت در طراحی بینی به راحتی قابل تشخیص است و یک راه ساده برای تشخیص این دو هواپیما فراهم می‌کند.

چگونه می‌توان موتورهای هواپیمای ایرباس و بوئینگ را از یکدیگر تشخیص داد؟

موتورهای هواپیمای بوئینگ و ایرباس نیز تفاوت‌هایی دارند. موتور بوئینگ دارای روکشی صاف در پایین است، در حالی که موتور ایرباس روکش گرد و دایره‌ای دارد. همچنین، موتور بوئینگ 737 کمترین زمین پاکسازی را دارد، بنابراین اگر موتوری با زمین نزدیک‌تر را مشاهده کنید، احتمالاً به یک بوئینگ نگاه می‌کنید.

 آیا ایرباس و بوئینگ در سیستم‌های نظارتی خود تفاوت دارند؟

بله، ایرباس و بوئینگ از سیستم‌های نظارتی متفاوتی برای هواپیماهای خود استفاده می‌کنند. بوئینگ از سیستم EICAS (مخفف موتور نشانگر و سیستم هشدار خدمه) استفاده می‌کند، در حالی که ایرباس از سیستم ECAM (مخفف الکترونیک متمرکز هواپیما) استفاده می‌کند. این سیستم‌ها تفاوت‌هایی در نحوه نظارت بر هواپیما دارند.

سخن پایانی مقاله ی تفاوت بوئینگ و ایرباس

در پایان، باید تأکید کنم که انتخاب بین بوئینگ و ایرباس یک موضوع جذاب و مهم برای افرادی است که به هواپیماها و صنعت هوانوردی علاقه دارند. هر دو شرکت هواپیماسازی در دنیا از تکنولوژی پیشرفته‌ای برخوردارند و هواپیماهای عالی تولید می‌کنند.

تصمیم‌گیری بین بوئینگ و ایرباس باید بر اساس نیازها، تجربه، و ترجیحات فردی انجام شود. همه ما به عنوان مسافران یا علاقمندان به صنعت هوانوردی می‌توانیم از تفاوت‌ها و ویژگی‌های هر دو شرکت برای انتخاب بهترین گزینه برای سفرهای خود استفاده کنیم.

با این توجه، هیچ انتخابی کاملاً بهتر یا بدتر از دیگری نیست، و همه از تلاش دو شرکت برای بهبود صنعت هوانوردی بهره‌مند می‌شوند. با این مقاله امیدواریم نقش کوچکی در روشن شدن موارد تمایزی که می‌تواند به مسافران و علاقه‌مندان به هوانوردی کمک کند، ایفا کرده باشیم.

  گرد آوری:بخش گردشگری موزستان