آشنایی با آسیاب آبی کوشک نو یزد

گشت‌و‌گذار در آسیاب آبی کوشک نو یزد؛ شاهکار معماری و مهندسی سنتی

آسیاب آبی کوشک نو 

آسیاب آبی کوشک نو یزد یکی از آثار تاریخی مهم و ارزشمند این شهر است که از دوران قبل از اسلام به جا مانده است. این آسیاب در محله قدیمی کوشک نو و مسیر زندان اسکندر قرار دارد و به دلیل ویژگی‌های خاص و رعایت استانداردهای ساخت، با شماره 31098 در فهرست آثار ملی ایران ثبت شده است.

آسیاب آبی کوشک نو با موقعیت منحصر به فرد خود در عمق 22 متری زمین و قرار گرفتن در چهارراه قنات‌های یزد، از جمله قنات‌های زارچ، صدری و اله آباد، به‌عنوان محلی مهم در تأمین انرژی و آسیاب کردن گندم در گذشته شناخته می‌شود. این آسیاب از جریان آب دو قنات صدری و اله آباد استفاده می‌کرده و یکی از بزرگ‌ترین تنوره‌های ایران را داراست که به نام «تغار رستم» مشهور است.

معماری این آسیاب نیز قابل توجه است؛ راهروهای دست کند و نورگیرهایی که برای تهویه و روشنایی تعبیه شده‌اند، فضایی اسرارآمیز و کاربردی را ایجاد کرده‌اند. مسیر منتهی به آسیاب 90 متر طول دارد و 85 پله به سمت پایین آن وجود دارد که در گذشته از این فضا به‌ویژه در تابستان برای استراحت استفاده می‌شد، زیرا دمای هوای داخل آسیاب حدود 15 درجه خنک‌تر از بیرون است.

با وجود خشک‌سالی‌های اخیر و خشک شدن دو رشته از قنات‌های شیرین، هنوز یک رشته آب شور در این آسیاب جریان دارد که همچنان امکان آسیاب گندم را فراهم می‌کند و این مکان را برای بازدیدکنندگان حفظ کرده است.

این آسیاب به دلیل معماری ویژه و تاریخچه جذابش، مورد توجه گردشگران داخلی و خارجی قرار گرفته و برخی آن را با آسیاب‌های بادی معروف هلند مقایسه کرده‌اند، اما جذابیت‌های بیشتری را برای خود به ثبت رسانده است.

سوالات متداول درباره آسیاب آبی کوشک نو یزد

آسیاب آبی کوشک نو یزد در کجا واقع شده است؟

آسیاب آبی کوشک نو یزد در محله قدیمی کوشک نو و مسیر زندان اسکندر قرار دارد.

آسیاب آبی کوشک نو یزد از چه دورانی به جا مانده است؟

این آسیاب از دوران قبل از اسلام به جا مانده و به عنوان یکی از آثار تاریخی یزد شناخته می‌شود.

آیا آسیاب آبی کوشک نو هنوز فعال است؟

با وجود خشک‌سالی‌های اخیر، تنها یک رشته آب شور در آسیاب جریان دارد که آن را همچنان فعال نگه داشته است.

چه قنات‌هایی از زیر آسیاب کوشک نو عبور می‌کنند؟

قنات‌های زارچ، صدری و اله آباد از زیر این آسیاب عبور می‌کنند و نقش مهمی در تأمین آب آن داشته‌اند.

چرا آسیاب کوشک نو به عنوان یکی از آثار ملی ثبت شده است؟

این آسیاب به دلیل معماری منحصر به فرد، تنوره بزرگ و موقعیت ویژه خود در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.

کلام آخر

در پایان، آسیاب آبی کوشک نو یزد به عنوان یکی از میراث‌های تاریخی و فرهنگی ارزشمند این شهر، نمادی از هوشمندی و مهارت‌های معماری گذشتگان در بهره‌برداری از منابع طبیعی است. با وجود چالش‌های خشک‌سالی، این آسیاب همچنان فعال است و گردشگران را به سوی خود جذب می‌کند. بازدید از این مکان فرصتی برای آشنایی با تاریخ و فرهنگ غنی یزد و تجربه‌ای منحصر به فرد از یکی از آثار ملی ایران خواهد بود.

  گرد آوری:بخش گردشگری موزستان