خودشناسی، چرا؟

این خودتان هستید که باید با مراقبه و تدبر به خودشناسی برسید

یک آینه بردارید و خوب در آن نگاه کنید، چه می‌بینید؟ اگر قرار باشد تصویری را که در آینه می‌بینید، توصیف کنید چه خواهید گفت؟ رنگ چشم، فرم صورت و اندازه مو که جای خود اما از کسی که در آینه می‌بینید چقدر شناخت دارید؟ این «من» که همیشه با شماست را می‌شناسید؟ امتحانش ضرری ندارد اگر وقتی قرار است از خودتان بگویید، مشخصات شناسنامه‌ای به ذهن‌تان می‌رسد، بهتر است کمی راجع به آن فکر کنید.
شما قرار است در این دنیا زندگی کنید، درس بخوانید، با مردم در ارتباط باشید، ازدواج کنید و در نقش یک پدر یا مادر موفق ظاهر شوید و خیلی از کارهای دیگر که جزیی از آداب زندگی است، باید در قدم اول خودتان را بشناسید.

شما نیاز دارید بدانید چه کسی هستید، چه توانایی‌هایی دارید، چه خواسته‌ها و رویاهایی در سرتان است، چه نقاط قوت و ضعفی در شخصیت شماست و خلاصه به یک بروشور کامل از خودتان نیاز دارید. رسیدن به این شناخت‌ها کار چندان ساده‌ای نیست. برای به دست آوردن آگاهی از خودتان هیچ وبسایت و کتابخانه‌ای به کمک شما نخواهد آمد بلکه این خودتان هستید که باید با مراقبه و تدبر به خودشناسی برسید.

خودشناسی، چرا؟
اگر می‌پرسید خودمان را نشناسیم چه می‌شود؟ آسمان به زمین می‌آید؟ باید بگویم: خیر، هیچ اتفاق خاصی نمی‌افتد فقط شما عمرتان را به باد می‌دهید.
تا زمانی که ندانید در ذهن و قلب‌تان دقیقا چه می‌گذرد، نمی‌توانید با دیگران ارتباط سالم و موثر برقرار کنید. نمی‌توانید به موفقیت واقعی برسید. شادی عمیق را درک نمی‌کنید و خلاصه چیزهایی را تجربه می‌کنید که خواسته واقعی خودتان نیست. بسیاری از اختلافات و دعواها بین آدم‌ها زمانی اتفاق می‌افتد که هرکدام از خودشان اطلاع دقیقی ندارند. اگر قرار باشد تلاش کنید تا انسان بهتری شوید، بدی‌ها را دور بزنید و خوبی‌هایتان را بیشتر کنید، باید در نقطه شروع بدانید کجای این دنیا ایستاده‌اید.

وقتی خودتان را بشناسید اگر صدایی از درونتان شما را به کار خطایی وادار کند، نمی‌پذیرید زیرا می‌دانید این درخواست از کجای نفس‌تان است و چه عاقبتی خواهد داشت. یکی دیگر از مهم‌ترین ضروریات خودشناسی، لزوم آن برای شناخت خداوند است که در دین ما به آن اشاره شده است.
عَجَبتُ لِمَن یَنشُدُ ضَالَّتَه و قَد أَضَلَّ نَفسَه فَلا یَطلَبُها؛ در شگفتم از کسی که گمشده‌اش را می‌جوید ولی خود را گم کرده و آن را نمی‌جوید. (امام علی علیه السلام- کتاب: غررالحکم و درر الکلم)

راهکارهایی برای یک شناخت اصولی
برای رسیدن به خودشناسی باید کمی به خودتان فرصت دهید، تنهایی همیشه چیز بدی نیست. مشغله زیاد، فرصت پرداختن به خود را از شما می‌گیرد. در 24 ساعت، چند دقیقه‌ای را برای خود بگذارید.
تفکر و اندیشیدن را به‌عنوان یک برنامه مهم در زندگی‌تان داشته باشید. فکر کنید ولی به چیزهای مهم. فکر کردن در مورد زندگی، علت آن، سرانجامش. فکر‌هایی که در زندگی‌تان تاثیرگذار باشد.

محاسبه کارهایی که در طول روز انجام می‌دهید، نمره دادن به خود و قول و قرار برای روز بعد یکی از مهم‌ترین کارهایی است که هر شب باید انجام دهید تا نسبت به شرایط خود اشراف داشته باشید.

مطالعه و بالابردن آگاهی نیز می‌تواند به خودآگاهی شما کمک کند. هر چه بصیرت‌تان بیشتر باشد، می‌توانید شناخت دقیق‌تری از خود پیدا کنید. گاهی در مورد خودتان از دیگران بپرسید. شاید قضاوت آنها صددرصد درست نباشد اما می‌توانید روی آن فکر کنید.

این «من» که قرار است همه عمر همراه شما باشد، نیاز دارد‌ شناخته شود‌ تا انسان کامل و بزرگی شود. اگر او را نشناسید، تمام علم‌های دنیا هم نمی‌تواند به سعادت‌تان کمک کند. خود را بشناسید و دنیای درونتان را بزرگ کنید.

این ماه، روزها و شب‌های مبارکی دارد و بهترین کار در این روزها تفکر است و شناخت بیشتر نسبت به خود. ما نمی‌توانیم همسر‌پدر یا مادر خوبی باشیم تا زمانی که خود را بخوبی نشناسیم.
روزها فکر من این است و همه شب سخنم
که چرا غافل از احوال دل خویشتنم
از کجا آمده‌ام آمدنم بهر چه بود
به کجا می‌روم آخر؛ ننمایی وطنم
منبع: جام جم سرا