فنوباربیتال؛ درمان موثر برای صرع و سایر شرایط

مشخصات فنوباربیتال

• نام دارو: فنوباربیتال

• نام لاتین: Phenobarbital

• نام تجاری: Luminal

• رده دارویی: باربیتورات‌ها

• اشکال دارویی: قرص

• فروش دارو: بانسخه

موارد مصرف فنوباربیتال

• کنترل تشنج

• درمان صرع و تشنج در کودکان خردسال

• درمان بی‌خوابی، اضطراب و میگرن

موارد منع مصرف فنوباربیتال

• حساسیت مفرط به فنوباربیتال یا سایر باربیتورات‌ها

• اختلال شدید تنفسی، مانند بیماری مزمن انسدادی ریه

• اختلال شدید کبدی

• بارداری و شیردهی

• پورفیری متناوب حاد

• وابستگی قبلی به باربیتورات‌ها

مقدار و نحوه مصرف فنوباربیتال

>مقدار، نوع و توالی زمانی داروهایی که مصرف می کنید به موارد زیر بستگی دارد:

• سن بیمار

• نوع و شدت بیماری تحت درمان

• نحوه واکنش به اولین مقدار مصرفی دارو

• سایر شرایط پزشکی بیمار

 

> مقدار مصرف فنوباربیتال در بزرگسالان

• برای درمان صرع: دوز اولیه معمولاً 100 تا 150 میلی‌گرم در روز است. این دوز می‌تواند در صورت نیاز به تدریج افزایش یابد.

• برای درمان بی‌خوابی: دوز اولیه معمولاً 15 تا 30 میلی‌گرم قبل از خواب است. این دوز می‌تواند در صورت نیاز به تدریج افزایش یابد.

 

> مقدار مصرف فنوباربیتال در کودکان

• برای درمان صرع: دوز اولیه معمولاً 2 تا 5 میلی‌گرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن در روز است. این دوز می‌تواند در صورت نیاز به تدریج افزایش یابد.

• برای درمان بی‌خوابی: دوز اولیه معمولاً 2 تا 5 میلی‌گرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن قبل از خواب است. این دوز می‌تواند در صورت نیاز به تدریج افزایش یابد.

عوارض جانبی فنوباربیتال

• سرگیجه، خواب آلودگی، تحریک، سردرد، خستگی، از دست دادن اشتها، حالت تهوع یا استفراغ ممکن است با تطبیق بدن شما با دارو رخ دهد. اگر هر یک از این اثرات ماندگار شد یا بدتر شد، فوراً به پزشک یا داروساز خود اطلاع دهید.

• تعداد کمی از افرادی که برای هر بیماری (مانند تشنج، اختلال دوقطبی، درد) داروهای ضد تشنج مصرف می‌کنند ممکن است افسردگی، افکار/اقدام به خودکشی یا سایر مشکلات روحی/روانی را تجربه کنند. اگر شما یا خانواده/مراقبتان متوجه تغییرات غیرعادی/ ناگهانی در خلق و خو، افکار یا رفتار خود از جمله علائم افسردگی، افکار/اقدام به خودکشی، افکاری در مورد آسیب رساندن به خودتان شدید، فوراً به پزشک خود اطلاع دهید.

• در صورت داشتن هر گونه عوارض جانبی جدی، از جمله: راه رفتن سرسام آور/ کلافگی، دوبینی، غش، ضربان قلب آهسته، خستگی/ضعف شدید، رنگ پریدگی پوست، فوراً به پزشک خود اطلاع دهید.

• در صورت داشتن عوارض جانبی بسیار جدی، از جمله: تنفس آهسته یا کم عمق، فوراً به پزشک کمک کنید.

• واکنش آلرژیک بسیار جدی به این دارو نادر است. با این حال، در صورت مشاهده علائم یک واکنش آلرژیک جدی، از جمله: تب، تورم غدد لنفاوی، بثورات پوستی، خارش/تورم (مخصوصاً در صورت/زبان/گلو)، سرگیجه شدید، مشکل در تنفس، فوراً به پزشک مراجعه کنید.

نکته: در صورت مشاهده هر کدام از این علائم حتما به پرشک خود اطلاع دهید.

تداخل دارویی فنوباربیتال

• داروناویر

• اتراویرین

• اورلیستات

• ریلپیویرین

• فنوباربیتال

• آرتمتر/لومفانترین

• آسوناپرویر

• اتازاناویر

• کوبیسیستات

•  لورازیدون

• رانولازین

• سوفوسبوویر

• سورافنیب

• نیمودیپین/فلودیپین مسدود کننده هایی مانند کلسیم

• وریکونازول

• داروهای دیگر برای خواب یا اضطراب (مانند آلپرازولام، لورازپام، زولپیدم)

• شل کننده های عضلانی

• مسدود کننده های کانال کلسیم خاص مانند فلودیپین/نیمودیپین 

نکته: برای جلوگیری از این تداخل، لیست تمام داروهایی که مصرف می کنید را در اختیار پزشکتان قرار دهید.

موارد احتیاط مصرف فنوباربیتال

• حساسیت به داروهای دیگر: قبل از مصرف فنوباربیتال، اگر به آن حساسیت دارید، به پزشک یا داروساز خود اطلاع دهید. یا سایر باربیتورات ها (مانند پریمیدون، سکوباربیتال)؛ یا سایر داروهای ضد تشنج (مانند کاربامازپین، فسفنی توئین، اکسکاربازپین، فنی توئین)؛ یا اگر آلرژی دیگری دارید. این محصول ممکن است حاوی مواد غیر فعالی باشد که می تواند باعث واکنش های آلرژیک یا مشکلات دیگر شود. برای اطلاعات بیشتر با داروساز خود صحبت کنید.

 

• مصرف فنوباربیتال در دوران بارداری: در دوران بارداری، این دارو باید فقط در صورت نیاز مصرف شود. ممکن است به نوزاد متولد نشده آسیب برساند. نوزادان مادرانی که در اواخر بارداری از این دارو استفاده می کنند ممکن است علائمی مانند تنفس آهسته یا کم عمق، گریه بی وقفه، لرزش یا مشکل در تغذیه داشته باشند. با این حال، از آنجایی که تشنج‌های درمان‌نشده یک بیماری جدی است که می‌تواند به زن باردار و جنین داخل رحم او آسیب برساند، مصرف این دارو را متوقف نکنید مگر اینکه پزشکتان تجویز کند. اگر قصد بارداری دارید، باردار می شوید یا فکر می کنید ممکن است باردار باشید، فوراً با پزشک خود در مورد فواید و خطرات استفاده از این دارو در دوران بارداری صحبت کنید. 

 

• مصرف فنوباربیتال در دوران شیردهی: این دارو به شیر مادر منتقل می شود و ممکن است باعث خواب آلودگی بیش از حد یا مشکلات تغذیه در شیرخوار شود. قبل از شیردهی با پزشک خود مشورت کنید.

 

• مصرف فنوباربیتال در سالمندان: افراد مسن ممکن است نسبت به عوارض جانبی این دارو، به ویژه خواب آلودگی و سرگیجه حساس تر باشند. با این حال، این دارو اغلب می تواند به جای خواب آلودگی در افراد مسن باعث هیجان یا سردرگمی شود. خواب آلودگی، گیجی و سرگیجه می تواند خطر افتادن را افزایش دهد.

 

• مصرف فنوباربیتال در کودکان: کودکان ممکن است نسبت به عوارض جانبی دارو حساس تر باشند. این دارو اغلب می تواند به جای خواب آلودگی در کودکان خردسال باعث ایجاد هیجان شود.

نحوه عملکرد

• این دارو با اثر بر نورون‌ها تحریک‌پذیری آن‌ها را کاهش می‌دهد. باربیتورات‌ها با اتصال به گیرندهٔ گابا A و افزایش فعالیت گیرنده‌ها همانند بنزودیازپینها موجب تسهیل ورود یون کلرید می‌شوند. باربیتورات‌ها بر گیرنده AMPA نیز اثرات مهاری دارند.

• فنوباربیتال یک القاکنندهٔ آنزیم کبدی سیتوکروم پی450 است و به گیرنده‌های فاکتورهای رونویسی متصل می‌شود و رونویسی ژن سیتوکروم پی450 را فعال می‌کند و در نتیجه، مقدار و فعالیت آن را افزایش می‌دهد. 

شرایط نگهداری فنوباربیتال

• در دمای اتاق به دور از نور و رطوبت نگهداری شود.

توصیه هایی برای مصرف کنندگان فنوباربیتال

• این دارو ممکن است باعث سرگیجه یا خواب آلودگی شما شود. الکل یا ماری جوانا (حشیش) می تواند باعث سرگیجه یا خواب آلودگی شما شود. رانندگی نکنید، از ماشین آلات استفاده نکنید یا کاری را که نیاز به هوشیاری دارد انجام ندهید تا زمانی که بتوانید آن را با خیال راحت انجام دهید. از نوشیدنی های الکلی خودداری کنید. اگر از ماری جوانا (حشیش) استفاده می کنید، با پزشک خود صحبت کنید.

• اگر اضطراب یا کنترل تشنج شما بدتر شد (مانند افزایش تعداد تشنج ها) به پزشک خود اطلاع دهید.

• هنگامی که این دارو برای مدت طولانی برای اضطراب یا کمک به خواب استفاده می شود، ممکن است کارایی نداشته باشد. فنوباربیتال فقط باید برای مدت کوتاهی برای اضطراب یا خواب استفاده شود. اگر این دارو به خوبی از کار افتاد با پزشک خود صحبت کنید.

• اگرچه این دارو به بسیاری از افراد کمک می کند، اما گاهی اوقات ممکن است باعث اعتیاد شود. در صورت داشتن اختلال مصرف مواد (مانند مصرف بیش از حد یا اعتیاد به مواد مخدر/الکل)، این خطر ممکن است بیشتر باشد. این دارو را دقیقاً همانطور که برای کاهش خطر اعتیاد تجویز شده است مصرف کنید. از دکتر یا داروساز خود برای جزئیات بیشتر بپرسید.

تذکر مهم

مطلبی که مطالعه می‌کنید صرفا جنبه‌ی افزایش آگاهی دارد؛ خود درمانی و تجویز دارو با تکیه بر این مطالب جایز نیست. برای مصرف دارو حتما به پزشک متخصص مراجعه نمایید.