نئوادجوانت؛ گامی مهم در جهت بهبود شانس بقا در بیماران سرطانی

نئوادجوانت چیست و چه فوایدی برای بیماران سرطانی دارد؟

نئوادجوانت شیمی درمانی، نوعی شیمی درمانی است که فرد مبتلا به سرطان قبل از دوره اصلی درمان خود دریافت می‌کند. هدف از این کار، کوچک کردن تومور سرطانی با استفاده از داروها قبل از انجام سایر درمان‌ها، مانند جراحی است.

نئوادجوانت شیمی درمانی به پزشکان کمک می‌کند تا در مراحل بعدی، توده‌های سرطانی را راحت‌تر هدف قرار دهند. همچنین، انکولوژیست‌ها (متخصصان سرطان) ممکن است از این نوع شیمی درمانی زمانی استفاده کنند که تومور برای انجام عمل جراحی اصلی خیلی بزرگ باشد یا بر روی اندام‌های حیاتی تأثیر بگذارد.

در این مقاله، ما به موارد استفاده، مزایا، عوارض جانبی و خطرات نئوادجوانت شیمی درمانی می‌پردازیم. همچنین، میزان موفقیت این روش را بررسی می‌کنیم.

نئوادجوانت شیمی درمانی

نئوادجوانت شیمی درمانی دوره ای از درمان سرطان است که پزشکان معمولا پیش از جراحی از آن استفاده می کنند. بر اساس اطلاعات انجمن سرطان آمریکا، این درمان به کوچک کردن تومورهای سرطانی کمک می کند تا برداشتن آن ها در جراحی آسان تر شود. نئوادجوانت شیمی درمانی همچنین ممکن است بافت سرطانی که هنوز در تصویربرداری قابل مشاهده نیست را از بین ببرد.

پزشکان اغلب از نئوادجوانت شیمی درمانی به عنوان معیاری برای سنجش واکنش سرطان به یک داروی خاص استفاده می کنند. اگر سرطان به آن دارو پاسخ ندهد، پزشکان از داروهای دیگری برای درمان استفاده خواهند کرد. آنها ممکن است تصمیم بگیرند گروه دیگری از داروها یا ترکیبی از دو یا سه داروی مختلف را امتحان کنند.

شیمی درمانی آجوانت (کمکی) برخلاف نئوادجوانت، بعد از درمان اولیه انجام می شود. انکولوژیست ها (متخصصان سرطان) ممکن است با توجه به عوامل مختلفی از جمله:

• نوع سرطان

• پیشرفت سرطان

• اهداف درمان، مانند کاهش علائم یا کند کردن رشد

• احتمال تحمل چندین دوره درمان توسط بیمار

یکی از نئوادجوانت یا آجوانت شیمی درمانی را توصیه کنند.

فواید شیمی درمانی نئوادجوانت چیست؟

بر اساس یک مطالعه که در سال 2015 منتشر شد، نئوادجوانت شیمی درمانی به جز موارد زیر، فواید اثبات شده دیگری ندارد:

• آسان‌تر کردن برداشتن تومور با جراحی

• قابل جراحی کردن تومورهای غیرقابل جراحی

• کاهش نیاز به عمل ماستکتومی (برداشتن سینه)

اگرچه نئوادجوانت شیمی درمانی ممکن است فواید بالقوه دیگری هم داشته باشد، کارآزمایی‌های بالینی (clinical trials) هنوز به طور قطعی آن‌ها را ثابت نکرده‌اند. همچنین، به نظر نمی‌رسد این درمان در مقایسه با درمان آجوانت، مستقیماً نرخ بقای بیماران را افزایش دهد.

با این حال، برخی انواع سرطان به ویژه به نئوادجوانت شیمی درمانی پاسخ خوبی می‌دهند و گاهی اوقات این درمان به قدری مؤثر است که احتمال بازگشت سرطان را کاهش می‌دهد.

برای مثال، یک مطالعه انجام شده در سال 2017 نشان داد که نئوادجوانت شیمی درمانی برای سرطان پستان، میزان انجام عمل ماستکتومی را 7 تا 13 درصد کاهش داده است. این اثر به دلیل پاسخ سریع سرطان پستان در مراحل اولیه به درمان است که منجر به افزایش احتمال عدم نیاز فرد به جراحی برای برداشتن بافت سینه می‌شود.

داروها و کاربردهای آن‌ها

در گذشته، پزشکان از نئوادجوانت شیمی درمانی برای درمان سرطان پستان پیشرفته موضعی و غیرقابل جراحی استفاده می‌کردند. امروزه، آن‌ها از این روش برای انواع مختلفی از سرطان‌ها، از جمله روده بزرگ، ریه، مثانه و پروستات استفاده می‌کنند.

پزشکان ممکن است از چندین نوع دارو برای نئوادجوانت شیمی درمانی استفاده کنند. انجمن سرطان آمریکا (ACS) داروهای زیر را لیست می‌کند:

• آنتراسیکلین‌ها: این داروها برای درمان سرطان‌های مختلف در مثانه، سینه، کلیه، تخمدان و سایر نقاط بدن استفاده می‌شوند.

• تاکسان‌ها: این داروها تومورهای جامد در سینه، ریه و تخمدان را هدف قرار می‌دهند.

• 5-فلوئوراوراسیل: این دارو به صورت تزریقی برای درمان سرطان سینه، روده بزرگ، راست روده، لوزالمعده و معده تجویز می‌شود.

• سیکلوفسفامید (Cytoxan): انکولوژیست‌ها (متخصصان سرطان) عمدتاً از این دارو برای انواع لنفوم استفاده می‌کنند.

• کاربوپلاتین (Paraplatin): پزشکان از این دارو برای درمان سرطان تخمدان و ریه استفاده می‌کنند.

اغلب، پزشکان از ترکیبی از دو یا سه دارو به طور همزمان استفاده خواهند کرد.

چگونه پزشکان نئوادجوانت شیمی درمانی را تجویز می‌کنند؟

پزشکان می‌توانند نئوادجوانت شیمی درمانی را به روش‌های مختلفی تجویز کنند. فرد ممکن است دارو را به صورت زیر دریافت کند:

• خوراکی

• داخل وریدی (از طریق رگ به وسیله‌ی سوزن)

• تزریقی 

روش تجویز دارو به عوامل مختلفی بستگی دارد، از جمله نوع و مرحله سرطان و داروهایی که انکولوژیست تجویز کرده است. پزشکان معمولاً نئوادجوانت شیمی درمانی را به صورت دوره ای تجویز می‌کنند که بعد از هر دوره درمانی، یک دوره استراحت وجود دارد. برای سرطان سینه، شیمی درمانی به طور کلی 3 تا 6 ماه به طول می‌انجامد.

با این حال، انکولوژیست ممکن است با توجه به پیشرفت سرطان و نحوه‌ی پاسخ فرد به دارو، تعداد دوره‌های درمانی را کم یا زیاد کند. افراد می‌توانند نئوادجوانت شیمی درمانی را در مطب پزشک، بیمارستان یا حتی در منزل دریافت کنند. بسته به روش تجویز دارو، زمان دریافت آن می‌تواند از چند دقیقه تا مدت زمان بیشتری طول بکشد.

نئوادجوانت شیمی درمانی در مقابل شیمی درمانی آجوانت

تفاوت اصلی بین نئوادجوانت شیمی درمانی و شیمی درمانی آجوانت، نحوه استفاده پزشکان از هر روش درمانی است. متخصصان سرطان (انکولوژیست‌ها) معمولاً از نئوادجوانت شیمی درمانی برای به حداکثر رساندن شانس موفقیت درمان اصلی مانند جراحی استفاده می‌کنند. همچنین، آن‌ها می‌توانند از این روش برای بررسی پاسخ فرد به داروهای مختلف استفاده کنند. شیمی درمانی آجوانت، سلول‌های سرطانی باقی‌مانده بعد از درمان اولیه را از بین می‌برد.

به جز این مورد، هر دو نوع درمان از نظر نحوه تجویز شباهت دارند. هر دو نوع شیمی درمانی:

• خطر بازگشت سرطان را کاهش می‌دهند.

• معمولاً شامل یک دوره درمان 3 تا 6 ماهه هستند.

• با توجه به شرایط فردی و تحمل بدن بیمار قابل تنظیم هستند.

نرخ بقا پس از هر دو درمان به نوع و پیشرفت سرطان فرد، داروهایی که انکولوژیست انتخاب می‌کند و سلامت کلی بیمار بستگی دارد.

عوارض جانبی و خطرات نئوادجوانت

برخی از عوارض جانبی احتمالی شیمی درمانی عبارتند از:

• تهوع یا استفراغ

• ریزش مو

• تغییرات ناخن یا پوست

• کاهش اشتها

• تغییرات وزن

• اسهال یا یبوست

• زخم دهان

• خستگی

پزشک ممکن است برای کنترل برخی عوارض جانبی مانند استفراغ، دارو تجویز کند. معمولا عوارض جانبی پس از اتمام شیمی درمانی برطرف می‌شوند. با این حال، در برخی موارد، شیمی درمانی می‌تواند عوارض بلندمدت بیشتری ایجاد کند. عوارض جانبی بلندمدت برای افرادی که تحت شیمی درمانی برای سرطان سینه قرار می‌گیرند، می‌تواند شامل موارد زیر باشد:

• سندرم دست و پا

• آسیب عصبی

• آسیب قلبی

• کاهش عملکرد ذهنی

• کاهش انرژی

• در برخی داروها، افزایش خطر ابتلا به لوسمی (سرطان خون)

شیمی درمانی همچنین می‌تواند باعث یائسگی زودرس یا مشکلات باروری شود. این عوارض با برخی داروهای شیمی درمانی مانند سیکلوفسفامید (Cytoxan) و پروکاربازین (procarbazine) که می‌توانند به تخمدان‌ها آسیب برساند، بیشتر رخ می‌دهند.

خطر ناباروری در افرادی که در سنین بالاتر تحت شیمی درمانی قرار می‌گیرند بیشتر است. با این حال، گزینه‌هایی برای حفظ باروری قبل از درمان وجود دارد، مانند فریز کردن جنین یا تخمک. همچنین فرد می‌تواند پس از درمان، اهدای تخمک را در نظر بگیرد. افرادی که مایل به بارداری بعد از اتمام شیمی درمانی هستند، می‌توانند قبل از شروع درمان، در مورد گزینه‌های خود با پزشک صحبت کنند.

حتی اگر فردی بعد از درمان قصد بارداری نداشته باشد، ناباروری و سایر عوارض بلندمدت درمان سرطان ممکن است باعث ایجاد احساس استرس، غم، عصبانیت یا سوگ شود.  پیگیری و دریافت حمایت برای سلامت روان در زمان ابتلا به سرطان و شیمی درمانی بسیار مهم است.

سوالاتی که باید از پزشک بپرسید

انجمن سرطان آمریکا (ACS) توصیه می‌کند قبل از شروع درمان در مورد موارد زیر سوال کنید:

√ چه داروهایی را برای درمان من توصیه می‌کنید؟

√ چگونه درمان را انجام خواهید داد؟

√ درمان با چه فواصل زمانی تکرار خواهد شد؟

√ کل دوره درمان چقدر طول خواهد کشید؟

√ عوارض جانبی احتمالی داروها چیست؟

√ آیا نیاز به تغییر سبک زندگی (مانند ورزش، رژیم غذایی، رابطه جنسی یا کار) خواهم داشت؟

اینها تنها چند مورد از سوالاتی است که یک فرد ممکن است قبل از شروع نئوادجوانت شیمی درمانی داشته باشد. یادداشت‌برداری در طول جلسات یا همراه داشتن یک دوست یا یکی از اعضای خانواده در جلسات می‌تواند مفید باشد. اگر فرد در مورد هر چیزی احساس سردرگمی کرد، انکولوژیست او باید بتواند به سوالاتش پاسخ دهد و اطلاعات بیشتری ارائه کند.

خلاصه

پزشکان از شیمی درمانی نئوادجوانت قبل از درمان اولیه سرطان فرد استفاده می کنند. این می تواند تومورها را کوچک کند و عمل جراحی را در مناطق غیر قابل عمل ممکن می سازد. همچنین می‌تواند به پزشکان اجازه دهد تا یک داروی شیمی‌درمانی را برای سنجش واکنش بدن به آن آزمایش کنند.  اثربخشی شیمی درمانی نئوادجوانت به عوامل زیادی از جمله نوع و مرحله سرطان فرد و همچنین پاسخ فردی او به داروهای مختلف بستگی دارد. اگر شخصی در مورد برنامه درمانی خود سؤالی دارد، باید با پزشک خود صحبت کند

گردآوری:بخش سلامت موزستان