پرواز شکلات و شیرینی بعد از آجیل از سفره‌های هفت سین/ افزایش ۵۰ درصدی شیرینی و ۷۰ درصدی شکلات در آستانه نوروز
اقتصاد24 نوشت: سال که نو می‌شود، بعد از خواندن آن دعای حول حالنا و زمانی که بمب تحویل سال می‌ترکد اولین کاری که ایرانیان به سنت دیرین می‌کنند شیرین کردن دهانشان است. این شیرین کردن هم معمولا با شیرینی‌های محلی هر منطقه ایران بوده است، از قطاب و کیک یزدی تا رنگینک و پادرازی و نوقا و … سر سفره‌های سنتی ایرانیان بود. حتی در دوران سیاه قحطی و جنگ جهانی اول و دوم نیز بالاخره نقل و نخودچی پیدا می‌شد که حتما ایرانیان با آن دهانشان را شیرین کنند.
در سال‌های اخیر و دوران معاصر، اما با رواج شیرینی فروشی‌های مدرن، اما انواع شیرینی‌های خشک و تر و مدل‌های به روز غربی نیز راه به سفره‌های هفت سین باز کرد، اما حال به نظر می‌رسد بعد از نجومی شدن قیمت آجیل شب عید که خرید یک کیلو از آن به اندازه یک عیدی بازنشستگان هزینه در بر دارد، نوبت به شیرینی‌ها و نجومی شدن قیمت آنان رسیده است.
این افزایش قیمت شیرینی‌ها و شکلات چنان بوده که شاید برخی ترجیح دهند سال تحویل را با شیرینی وجود خودشان بگذرانند و شیرینی‌های سفره هفت سین را برای مهمانانی بگذارند که قرار است در روز‌های نوروز میزبانشان باشند.
ایرانی‌ها 40 درصد کمتر شیرینی می‌خرند
این افزایش قیمت شیرینی‌ها چنان بوده که علی بهره‌مند، رئیس اتحادیه دارندگان قنادی، شیرینی‌فروشی و کافه قنادی تهران در بهمن ماه سال جاری خبر از کاهش قدرت خرید مردم برای شیرینی و شکلات و دیگر محصولاتی که در قنادی‌ها عرضه می‌شود، داده و گفته بود که با حذف ارز ترجیحی از واردات مواد اولیه موردنیاز برای تهیه شیرینی مانند آرد، شکر و روغن قیمت تمام شده تولیدات شیرینی‌فروشی‌ها افزایش چشمگیری پیدا کرد و این اتفاق سبب کاهش تقاضا و در پی آن کاهش تولید انواع شیرینی شد.
او هم چنین تاکید داشت که «در سال جاری تقاضا برای شیرینی دست‌کم 40 درصد نسبت به سال گذشته افت داشته و البته پیامد‌های این امر بازار شب عید و ماه رمضان را نیز بی‌تاثیر نمی‌گذارد.»
گرانی شیرینی در ترکیب ماه رمضان و نوروز
در واقع حتی پیش از رسیدن به دوران گرانی‌های فصلی شیرینی و شکلات، تقاضا برای خرید شیرینی کاهش یافته بود و دیگر قابل حدس است که احتمالا انطباق ماه رمضان با نوروز هر چند باید منجر به خرید بیشتر توسط شهروندان شود، اما توان خرید نیز چنان کاهش یافته که احتمالا در نهایت منجر به سقوط بیشتر این بازار خواهد شد.
البته که اتحادیه شیرینی فروشان هم چنین مدعی بود که این افت تقاضا در حالی است که قیمت تغییر چندانی نکرده و مشکل تنها در مورد شکلات‌های کاکائو است که به نوعی محصولات وارداتی است و از نوسان قیمت ارز تاثیر می‌پذیرند دور از انتظار نیست که افزایش قیمت دلار گرانی آن‌ها را در پی داشته باشد.
البته باید تاکید داشت که در یک سال اخیر قیمت جهانی قهوه و کاکائو دچار افزایش و نوسان جدی شده چنان که ارزش سهام این کالا نیز با افزایش جدی مواجه بوده است. در چنین شرایطی که همزمان با افزایش قیمت جهانی این دو محصول، نوسان و افزایش جدی قیمت ارز در کشور را نیز شاهد هستیم دیگر عجیب نیست که با انفجاری در قیمت تولیدات زیر مجموعه این محصول مواجه شویم.
اما آیا این که قیمت شیرینی دچار تغییرات جدی نشده است واقعا حقیقت دارد؟
افزایش قیمت شیرینی‌ها از 40 تا 60 درصد
مشاهدات از بازار حکایت از ارقام دیگری دارند، ارقامی که نشان می‌دهد حتی در یک سال اخیر نیز با تکانه‌های جدی در قیمت‌ها مواجه بوده‌ایم.
اکنون برای خرید یک کیلو شیرینی نخودچی یعنی تقریبا ساده‌ترین و ارزان‌ترین مدل شیرینی در نوروز 1404 اگر بخواهید هزینه کنید، باید رقمی حدود 240 هزار تومان بپردازید.
یکی دیگر از شیرینی‌هایی که در سال‌های اخیر برای نوروز بسیار استفاده می‌شود، شیرینی مربایی یا شیرینی مشهور به شیرینی مشهدی است. اکنون هزینه تهیه یک کیلو از این شیرینی نیز بین 300 هزار تومان تا 330 هزار تومان در نوسان است.
حتی اگر بخواهید این مدل شیرینی را از تولیدکنندگان خانگی تهیه کنید رقم آن تا 400 هزار تومان در هر یک کیلو نیز افزایش می‌یابد. نگاهی اجمالی به این ارقام نشان می‌دهد که برای خرید شیرینی نوروز به طور محسوس با افزایش قیمت و هزینه‌های بالا مواجه خواهیم بود.
کما اینکه به گزارش اقتصاد 24، در آستانه نوروز 1404، تقاضا برای شیرینی و شکلات بین 30 الی 40 درصد سقوط کرده است. مهم‌ترین عامل اثرگذار، همزمانی ماه رمضان با روز‌های پایانی سال است که بر الگوی مصرف خانوار‌ها تأثیر گذاشته است. هم چنین همزمانی ماه رمضان با روز‌های پایانی سال، الگوی خرید نوروزی را تغییر داده و بازار شیرینی و شکلات را با افت تقاضا مواجه کرده است. افزایش قیمت محصولات، کاهش میان‌وعده‌های روزانه و تغییر اولویت‌های مصرف‌کنندگان از جمله عواملی هستند که باعث شده‌اند تولیدکنندگان این صنعت با چالش‌های جدیدی رو‌به‌رو شوند.
از سوی دیگر در چنین شرایطی خانوار‌های با سطح درآمد متوسط و پایین، اولویت‌های خود را تغییر می‌دهند و به این ترتیب واضح است که تأمین کالا‌های اساسی برای ماه رمضان اولویت بیشتری پیدا کرده و این موضوع باعث شده است که خرید اقلام تفننی مانند شیرینی، شکلات و بیسکویت در سبد نوروزی کاهش یابد.
در همین حال افزایش قیمت‌ها نیز اتفاقا به طور جدی دچار تغییرات محسوس شده است. مقایسه‌ای ساده میان سال گذشته و سال 1403 نشان می‌دهد که قیمت‌ها به طور جدی رشد کرده است.
قیمت شیرینی‌تر در سال 1402 بین محدوده قیمت 185 هزار تا 250 هزار تومان در نوسان بود، اما امسال قیمت شیرینی تر در محدوده 300 هزار تا 450 هزار تومان قرار دارد که به معنای رشد 40 تا 46 درصدی قیمت این محصول نسبت به مدت مشابه سال گذشته است.
علاوه بر این، متوسط قیمت انواع شیرینی دانمارکی و شیرینی زبان بین 200 تا 300 هزار تومان در نوسان است که سال گذشته این قیمت از 120 هزار تا 170 هزار تومان به ازای هر کیلوگرم متغیر بود؛ بنابراین قیمت این نوع شیرینی‌ها بین 17 تا 66 درصد افزایش داشته است.
قیمت شیرینی کشمشی از دیگر شیرینی‌های محبوب نوروز نیز در شرایطی به 200 تا 360 هزار تومان در هر کیلو رسیده که در سال گذشته بین 120 تا 150 هزار تومان در نوسان بود و این بدان معناست که بین 25 درصد تا 100 درصد در مدل‌های مختلف قیمت این شیرینی رشد کرده است.
البته اگر شما از قشر مرفه‌تر جامعه باشید می‌توانید شیرینی ماکارون فرانسوی را که در سال‌های اخیر بیشتر از قبل مد شده را برای سفره‌های نوروزی خود انتخاب کنید. قیمت این شیرینی به صورت دانه‌ای از 70 هزار تومان تا 120 هزار تومان در نوسان است و برای هر یک کیلو از این شیرینی باید بین یک میلیون و 750 هزار تومان تا دو میلیون و 250 هزار تومان هزینه پرداخت کنید.
این شیرینی البته کمتر از یک دهه است که وارد ایران شده و برخی از خانواده‌ها از طبقه مرفه اقتصادی برای نوروز به سراغ آن می‌روند.
افزایش قیمت شکلات‌ها نجومی شد
در این بین افزایش قیمت شکلات‌ها شاید حتی بیشتر و محسوس‌تر باشد.
قیمت یک جعبه شکلات دست ساز و لوکس باراکا در شرایطی اکنون بین 600 هزار تا 700 هزار تومان در نوسان است که همین شکلات‌های دست ساز در سال گذشته در محدوده قیمت 195 هزار تومان تا 300 هزار تومان در نوسان بوده‌اند و این ارقام نشان از رشد قیمت شکلات نیز دارد، رشدی که البته تحت تاثیر عوامل جهانی است.
هم چنین در سال 1402 شکلات پارمیدا 60 درصد با وزن 80 گرم با قیمت 59 هزار تومان عرضه می‌شد، اما حالا قیمت آن به 158 هزار تومان رسیده که این یعنی قیمت شکلات نسبت به سال گذشته معادل 167 درصد رشد داشته است.
علاوه بر این، شکلات تلخ لینت 150 گرمی هم با قیمت 338 هزار تومان در بازار به فروش می‌رسید، اما الان این محصول 15 درصد افزایش قیمت داشته و قیمت آن به 388 هزار تومان رسیده است. کیت‌کت 41 گرمی هم 19 درصد افزایش داشته و قیمت آن از 52 هزار تومان به 62 هزار تومان رسیده است. همچنین شکلات کیت‌کت 24 عددی یک میلیون تومان قیمت‌گذاری شده بود، اما حالا قیمت آن 20 درصد افزایش پیدا کرده و با نرخ یک میلیون و 200 هزار تومان در بازار توزیع می‌شود.
تقریبا بیشتر محصولات مطرح شکلات سازی‌های ایرانی نیز با افزایش بین 50 تا 70 درصد قیمت اکنون مواجه شده‌اند که نشان می‌دهد هزینه شیرینی و شکلات عید نوروز و این خوراکی محبوب کودکان در دیدوبازدید‌ها تا چه اندازه دچار افزایش چشمگیر شده است.
کما اینکه با توجه به ارقامی که اکنون برای شیرینی و شکلات شب عید مطرح می‌شود، می‌توان این طور گمان کرد که اگر یک خانواده ایرانی بخواهد به همان اندازه‌ای که برای نوروز 1403، شیرینی و شکلات تهیه کرد برای نوروز سال 1404 شیرینی تهیه کند باید تا 50 درصد بیشتر هزینه بپردازد.
