قصر پوتالا: آثار معماری و تاریخی یک جواهر در لهاسا
رازهای پنهان قصر پوتالا: سفری به دل تاریخ و فرهنگ تبت
قصر پوتالا کجاست؟
قصر پوتالا در لهاسا، پایتخت تبت در چین است. قصر پوتالا، که یک قلعه دزونگ است، محل زندگی زمستانهٔ دالایی لاماها از سال 1649 تا 1959 بوده است. از آن زمان به عنوان یک موزه و از سال 1994 به عنوان میراث جهانی شناخته شده است. نام کاخ از کوه پوتالاکا گرفته شده است که محل اساطیری بودیساتوا آوالوکیتسووارا است.
ساختمان قصر پوتالا ابعاد 400 متر شرق-غربی و 350 متر شمال-جنوبی را دارد. دیوارهای آن از سنگ ساخته شده و ضخامت متوسطی حدود 3 متر دارند. این ساختمان برای مقاومت در برابر زلزله با مس تقویت شده است. کاخ پوتالا شامل 13 طبقه است که بیش از 1000 اتاق، 10000 زیارتگاه و حدود 200000 مجسمه در آن قرار دارد. ارتفاع کاخ از مارپو ری (تپه سرخ) که زیر کاخ قرار دارد، بیش از 117 متر است.
سه تپه اصلی لهاسا به عنوان “سه محافظ تبت” شناخته می‌شوند. این تپه‌ها عبارتند از: چوکپوری که در جنوب پوتالا واقع شده و نمایندهٔ کوه روح (واجراپانی) است؛ پونگواری که نمایندهٔ منجوسری است؛ و مارپوری که تپه‌ای است که کاخ پوتالا بر روی آن ساخته شده و نمایندهٔ آوالوکیتسووارا می‌باشد.
تاریخچه قصر پوتالا
قصر پوتالا یکی از نمادهای مهم فرهنگی و تاریخی منطقه خودمختار تبت در چین است. ساختمان اصلی آن توسط لوزانگ گیاتسو، پنجمین دالایی لاما، در سال 1645 آغاز شد و سپس در طی 45 سال به اتمام رسید. دالایی لاما و دولت او از سال 1649 به این کاخ نقل مکان کردند و پوتالا به عنوان قلعه‌ای زمستانی برای دالایی لاما مورد استفاده قرار گرفت.
نام “پوتالا” از تپه‌ای در کیپ کومورین در هند گرفته شده است که به عنوان محل مقدسی برای بودیسم شناخته می‌شود. تبتی‌ها به ندرت از مکان مقدس به عنوان “پوتالا” صحبت می‌کنند، بلکه آن را به عنوان “قله پوتالا” یا “قله” می‌شناسند.
در طول تاریخ، قصر پوتالا به دلیل رویدادهای مختلفی مورد توجه قرار گرفته است. در سال 1959، در زمان قیام تبتی‌ها علیه حکومت چین، کاخ پوتالا آسیب متوسطی دید. همچنین در طول انقلاب فرهنگی چین در سال 1966، با مداخله شخصی ژو انلای، مسئولیت دولت چین تضمین شد که کاخ در امان باشد.
قصر پوتالا در سال 1994 به عنوان میراث جهانی توسط یونسکو ثبت شد و تا به امروز جزئی از ثروت فرهنگی جهانی محسوب می‌شود. در سال‌های اخیر، برای حفظ و مرمت این ساختمان با ارزش تلاش‌های زیادی صورت گرفته است. بازدید از کاخ هم محدود شده و تعداد بازدیدکنندگان در روز کنترل می‌شود تا از خرابی‌های بیشتر جلوگیری شود.
در فوریه 2022، تسوانگ نوربو، ستاره تبتی پاپ، در مقابل قصر پوتالا خود را به آتش کشید و جان باخت. این رویداد سرانجام در فضای بین‌المللی بسیار بحث‌برانگیز شد و بازتاب‌های فراوانی در رسانه‌های جهانی داشت.
معماری کاخ پوتالا
کاخ پوتالا که در ارتفاع 3700 متری (12100 فوتی)، در کنار ری مارپو (کوه سرخ) در مرکز دره لهاسا، ساخته شده است، با دیوارهای وسیع و شیب‌دار آن که فقط در قسمت بالایی آن شکسته شده است. بخش هایی با ردیف های مستقیم پنجره های متعدد و سقف های مسطح آن در سطوح مختلف، از نظر ظاهری بی شباهت به قلعه نیست. در قاعده جنوبی صخره فضای بزرگی وجود دارد که با دیوارها و دروازه‌هایی محصور شده و رواق‌های بزرگی در ضلع داخلی آن وجود دارد. مجموعه ای از پله های قابل تحمل آسان، شکسته شده توسط فواصل صعود ملایم، به قله صخره منتهی می شود. تمام عرض این کاخ را اشغال کرده است.
بخش مرکزی این گروه از ساختمان‌ها در یک توده چهار گوش وسیع بر فراز ساختمان‌های اصلی تا ارتفاع زیادی بالا می‌رود و به سایبان‌های طلایی شبیه به سایبان‌های جوخنگ ختم می‌شود . این عضو مرکزی پوتالا به دلیل رنگ زرشکی آن “قصر قرمز” نامیده می شود که آن را از بقیه متمایز می کند. این شامل سالن های اصلی و کلیساها و زیارتگاه های دالایی لاماهای گذشته است. در این نقاشی های تزئینی بسیار غنی، با نگین کاری، کنده کاری و تزئینات دیگر وجود دارد.
نمای سفید پایینی در ضلع جنوبی کاخ برای برافراشتن دو تانگکای غول‌پیکر که نشان‌دهنده پیکره‌های تارا و ساکیامونی در جشنواره سرترنگ در سی‌امین روز از دومین ماه تبتی بودند، استفاده شد.
معبد چینی Putuo Zongcheng ، همچنین یک سایت میراث جهانی یونسکو ، که بین سال‌های 1767 و 1771 ساخته شد، تا حدودی از کاخ پوتالا الگوبرداری شد. این کاخ توسط برنامه تلویزیونی آمریکایی صبح بخیر آمریکا و روزنامه USA Today به عنوان یکی از ” عجایب هفتگانه جدید ” نامگذاری شد.
کاخ له نه طبقه در له، لاداخ ، هند که توسط پادشاه سنگه نامگیال (حدود 1570-1642) ساخته شد، پیشروی کاخ پوتالا بود.
ستون‌های لهاسا ژول
ستون‌های لهاسا ژول، یا به عبارت دیگر، حلقه‌های ردو دو عنصر مهم در تاریخ و فرهنگ تبت هستند. این ستون‌ها در دهکده لهاسا ژول واقع شده‌اند، که یکی از روستاهای تاریخی تبت است.
ستون سنگی داخلی یا ننگما: این ستون در داخل دیوارهای استحکامات روستا قرار دارد. از نظر معماری و معنایی، نمادی از استواری و ارتباط محلی است. این ستون به عنوان نشانه‌ای از تاریخ و تمدن تبت، در داخل روستا حفظ شده و به اهمیت و ارزش فرهنگی روستا اشاره می‌کند.
ستون سنگی بیرونی یا درینگ چیما: در محل اصلی‌اش، این ستون در خارج از ورودی جنوبی روستا قرار داشته است. اما امروزه در شرق میدان آزادی واقع شده و به یک مکان عمومی تبدیل شده است. این ستون همچنین نمادی از قدرت و شهامت در جنگ و امور نظامی است.
ستون بیرونی یا درینگ چیما حاوی تقدیم به یکی از ژنرال‌های مشهور تبتی است و تجلی از خدمات او به پادشاه و لشکرکشی‌ها علیه چین است. این ستون تا حدی تاریخی است و از اهمیت بسیاری برخوردار است، زیرا به نمایان کردن دوران اوج قدرت تبت و ارتباطات آن با امپراتوری چینی می‌پردازد.
سوالات متداول درباره قصر پوتالا
1. قصر پوتالا کجا واقع شده است؟
قصر پوتالا در شهر لهاسا، پایتخت منطقه خودمختار تبت در کشور چین واقع شده است.
2. چه کسی قصر پوتالا را ساخته است؟
پوتالا در دوره حکومت پنجمین دالایی لاما بزرگ، لوزانگ گیاتسو، ساخته شده است.
3. قصر پوتالا چه کاربردی داشته است؟
از اوایل ساخت آن تا پایان حکومت دالایی لاما، قصر پوتالا به عنوان مقر زمستانی دالایی لاما بوده و همچنین به عنوان مرکز دینی و فرهنگی مهمی برای تبتی‌ها شناخته می‌شود.
4. قصر پوتالا چگونه معماری خاصی دارد؟
معماری قصر پوتالا شامل دیوارهای سنگی شیب‌دار، ساختمان‌های با ردیف‌های مستقیم پنجره‌ها و سقف‌های مسطح است که از نظر ظاهری بسیار جذاب و منحصر به فرد است.
5. آیا قصر پوتالا میراث جهانی شناخته شده است؟
بله، قصر پوتالا در سال 1994 به عنوان یکی از میراث‌های جهانی توسط سازمان یونسکو ثبت شده است.
سخن پایانی مقاله درباره ی قصر پوتالا
با مطالعهٔ این مقاله از موزستان ، به زیبایی‌ها و ارزش‌های فرهنگی، تاریخی و معماری قصر پوتالا در لهاسا نزدیک‌تر شدیم. امیدواریم که این سفر در دنیای دالایی لاما و تبت، شما را به دنیایی از زیبایی‌ها و اسرار پوشیده در این مکان، مهیج تر کند و شما را برای کاوش‌های بیشتر به دنبال اطلاعات و آگاهی بیشتر برای سفر به این نقطهٔ جذاب آماده سازد.
گرد آوری:بخش گردشگری موزستان
