بازسازی «زره» 1500 ساله‌ای که یک افسر رومی آن را پوشیده بود
به گزارش فرادید، تنها زره رومی لوریکا اسکوآماتا (Lorica squamata) که سال 2020 در حفاری در شهر باستانی ساتالا در شمال شرقی ترکیه کشف شد، بازسازی شد. قدمت این زره به دوره روم پسین (قرن 5 پس از میلاد) می‌رسد. این زره به شکل قابل‌توجهی سالم است. لوریکا اسکوآماتا از پوسته‌های فلزی کوچکی ساخته می‌شد که با سیم به ردیف‌های افقی متصل می‌شدند و سپس به پوشش چرمی یا پارچه‌ای دوخته می‌شدند. یافتن پوسته‌های فلزی تک این زره‌ها غیرمعمول نیستند، اما این نخستین مجموعه تقریباً کاملی است که تا به حال کشف شده است.
شهر باستانی ساتالا در زمان سلطنت وِسپاسیان (79-69 پس از میلاد) بخشی از استان رومی ارمنستان صغیر شد. موقعیت آن درست در شمال فرات نزدیک جاده ابریشم، آن را به مرکزی مهم برای بازرگانی و دفاع نظامی از مرز شرقی امپراتوری رومی تبدیل کرد. تحت فرمان تراژان که شخصاً سال 115 بعد از میلاد برای دریافت خراج از شاهزادگان محلی به آنجا رفت، لژیو پانزدهم آپولیناریس در ساتالا مستقر شد و یک اردوگاه دائمی بزرگی ساخته شد که تا قرن پنجم به طور مداوم لژیونرها را در خود جای می‌داد.
امروزه، کاستروم (کمپ نظامی رومی) لژیون پانزدهم در ساتالا تنها اردوگاه نظامی دائمی رومی است که در مرز شرقی امپراتوری روم باقی مانده است. کاوش‌ها از سال 2017 ادامه داشته است. لوریکا اسکوآماتا در کاوش‌های کاستروم رومی در سال 2020 کشف شد. زره آهنی در یک بلوک خاکی برداشته شد تا بتوان آن را در شرایط آزمایشگاهی از بلوک جدا کرد تا حتی کوچکترین قطعات آن حفظ شود.
تصویربرداری با اشعه ایکس و میکرو سی‌تی نشان داد زره داخل بلوک تقریباً کامل است. سال 2021، محافظان آزمایشگاه منطقه‌ای مرمت و حفاظت اِرزروم، فرآیند پرزحمت کنار هم گذاشتن قطعات زره را به شکل اولیه خود آغاز کردند.
ساختن زره‌های زنجیری (lorica hamata) گران‌تر بود و تعمیر آن به متخصص نیاز داشت، برخلاف اسکوآماتا که خود لژیونرها هم می‌توانستند آن ترمیم کنند. وجود عناصر زره زنجیری در این زره نشان می‌دهد احتمالاً متعلق به یک افسر بوده است.
