روشهایی برای ترک عادات بد

ترک عادات بد باعث افزایش وقت و انرژی و در نتیجه رسیدن به موفقیت می‌شود

ترک عادات بد باعث افزایش وقت و انرژی و در نتیجه رسیدن به موفقیت می‌شود. همچنین این کار تقویت جنبه‌های مثبت اخلاقی و پیشرفت شما را در پی خواهد  داشت.

تعریف عادت

عادت، الگویی فکری یا رفتاری است که به حدی تکرار می‌شود که بروز آن تقریبا ناخودآگاه است. همان‌طور که می‌دانید عادت‌ها می‌توانند سودمند یا مخرب باشند.

یک مزیت عادت، ناخودآگاه و خودکار بودن آن است که ما را از تمرکز بر انجام آن بی‌نیاز می‌کند. عادت‌های خوبی مانند وقت‌شناسی یا مثبت‌اندیشی بدون اینکه لازم باشد به آنها فکر کنیم، نیروی مثبتی در ما ایجاد می‌کنند که ما را به جلو می‌رانند. بنابراین می‌توانیم نیروی خود را صرف تمرکز بر فعالیت‌هایی بکنیم که به توجه ویژه‌ی ما نیاز دارند.

از سوی دیگر، عادت‌های بد تأثیری وارونه دارند! ما بدون اینکه متوجه باشیم درگیر این عادت‌ها می‌شویم و از آسیب‌هایی که به زندگی و شغل‌مان وارد می‌کنند غافل می‌مانیم.

روش‌هایی برای غلبه بر عادت‌های بد

برنامه ریزی

بر مبنای پژوهش‌ها، داشتن برنامه‌‌ای آگاهانه به ترک عادت‌های بد کمک می‌کند. اینکه بگویید «دیگر وقتم را بی‌خود در اینترنت تلف نمی‌کنم!» کمکی نمی‌کند. باید یک برنامه‌ی محکم داشته باشید.

بهترین راه این است که ترک عادت‌ها را به عنوان اهداف شخصی‌تان تعریف کنید. با این کار می‌توانید با آسیب‌رسان‌ترین عادت‌ها شروع کنید و پیشرفت‌تان را پیوسته در نظر داشته باشید.

پس از تهیه‌ی برنامه، گام‌ها و موارد ضروری را به فهرست کارهای پیشِ رو یا برنامه‌ی عملیاتی‌تان اضافه کنید تا اقداماتی را که می‌خواهید انجام دهید فراموش نکنید.

آگاه باشید 

این را بخاطر بسپارید که تصمیم به ترک یک عادت بد همیشه کافی نیست. در حقیقت برای تغییر عادت یا رفتار شما نیاز به خودآگاهی دارید. به این معنی که از عادت خود آگاه باشید. دانستن انگیزه ها یا عواملی که موجب این رفتارهای بد شده و کنترل احساساتی که پس از این عوامل ظاهر می شوند از نکاتی مهمی است که باید آن را رعایت کنید. درک و تشخیص کامل داشتن از عوامل، احساسات و واکنش های دائمی که در پی آن است به شما این امکان را می دهد تا خودتان را پیدا کنید و دوباره واکنشتان را به سمتی دیگر سوق دهید.

کار را پیچیده نکنید

تلاش نکنید که در آن واحد بیش از یک عادت را ترک کنید. از مقدار کم و عادت‌هایی که ترک کردن آن‌ها ساده‌تر است شروع کنید. صرف‌نظر از اینکه چه هدف بزرگی دارید، یک لیست از اهداف کوچک‌تر و آسان‌تر برای خود تهیه کنید و هر دفعه سراغ یکی از موارد لیست بروید. بعد از اینکه یکی از عادات لیست را به‌طور کامل ترک کردید، سراغ مورد بعدی بروید. بعد از مدتی مشاهده خواهید کرد که دیگر هیچ موردی در لیست شما باقی نمانده است.

تلاش نکنید که در آن واحد بیش از یک عادت را ترک کنید

به خود یادآوری کنید 

عادت های زندگی همیشه توسط تکرار برخی رفتارها ایجاد می شوند. بنابراین اگر می خواهید عادات بد خود را تغییر دهید، باید عادت و رفتارهای جدید خود را یادآور شوید و آن ها را فراموش نکنید. در واقع به این تغییر سبک جدید زندگی خود پایبند باشید. بنابراین این رفتارها و عادات جدیدی که قصد انجام آن ها را دارید روی برگه ای یادداشت کنید و آن را جایی بگذارید که قابل رویت باشد یا از خانواده خود بخواهید آنها را به شما یادآوری کنند.

گفتنی است، ترک عادت های بد همیشه دشوار است اما هرگز ناامید نشوید و تلاش خود را ادامه دهید. هر عادت بدی دارید باز هم خودتان را در حالت غلبه بر آن تجسم کنید و از موفقیت خود لذت ببرید. خودتان را همیشه با یک هویت جدید و اصلاح شده ببینید. 

موانع ترک عادات بد را از بین ببرید.

یکی از بهترین راه های جایگزینی عادات خوب به جای عادت های بد، از بین بردن موانع است. برای مثال، اگر عادت دارید در جمع همکاران در هنگام صرف ناهار، از دیگران غیبت کنید، می توانید تا زمان برطرف شدن این عادت بد، ناهار خود را در محلی دیگر و به صورت انفرادی صرف کنید.

رفتارهای مثبت

خیلی اوقات، جایگزین کردن عادت بد با رفتاری مثبت منجر به ترک آن می‌شود. مثلا برای ترک عیب‌جویی از همکاران می‌توانید به طور آگاهانه اقدام به تشویق و قدردانی از آنها بکنید. برای جلوگیری از چک کردن ایمیل‌تان در طول جلسات کاری، می‌توانید شروع به یادداشت‌برداری از موضوعاتی کنید که در جلسه به آنها پرداخته می‌شود.

پاداش به خود

پاداش دادن به خودتان برای شروع و حفظ رفتارهای مثبت، به ترک عادت‌های بد کمک می‌کند.

با ترک عادت‌های قدیمی، محرک دوپامین را که مسئول تحریک حس پاداش و قدردانی است، از دست می‌دهید. بنابراین با پاداش دادن به خودتان، این کمبود را جبران می‌کنید. با گذر زمان مغز، ترشح دوپامین را با این رفتار مثبت تازه هماهنگ می‌کند.

مهم نیست که چگونه به خودتان پاداش می‌دهید، اما پاداش هر چه باشد باید برای‌تان لذت‌بخش باشد. مثلا با هدف ترک دیر رسیدن به محل کار، برای به موقع رسیدن به خودتان شیرینیِ موردعلاقه‌تان را جایزه بدهید، و پس از اینکه یک روز را به این شکل سپری کردید، به عنوان جایزه یک ناهار در رستوران موردعلاقه‌تان میل کنید.

برای تأثیرگذاری بیشتر، بهتر است که پاداش بی‌درنگ و در اولین فرصت ممکن پس از انجام رفتار مثبت پرداخت بشود. معمولا برای چند هفته و تا زمانی که رفتار جدیدتان تبدیل به عادت شود، به پاداش نیاز دارید؛ پس از آن نیاز به پاداش کمتر خواهد شد. 

از حمایت دیگران بهره‌مند شوید

هر زمان که تصمیم به ترک عادتی گرفتید، با آدم‌هایی که در زندگی‌تان حضور دارند در مورد آن صحبت کنید. اخبار خوب خود را از طریق شبکه‌های اجتماعی یا هر راهی که می‌شناسید با دیگران به اشتراک بگذارید. زیرا این کار شما را مسئولیت‌پذیرتر و موفقیت شما را بیشتر می‌کند. شما خود را نسبت به اهدافتان متعهد می‌دانید و می‌توانید در روزهای سخت از حمایت دوستانتان بهره‌مند شوید. مهم نیست عادت شما چقدر کوچک باشد؛ حمایت جمعی یک ابزار کلیدی برای از بین بردن عادات بد است. دریافت کردن حمایت از افراد دیگر به شما احساس ارزشمند بودن می‌دهد و به موفقیت شما کمک می‌کند.

جمع‌بندی

همان‌طور که قبلا هم شنیده‌اید، انسان‌ها بنده‌ی عادات خود هستند؛ اما این موضوع نباید باعث شود شما زندانی عادات خود شوید. خودتان را بشناسید و بدانید که قادر به انجام خیلی از کارها هستید. از نکات گفته‌شده استفاده کنید و عادات بد خود را کنار بگذارید، فراموش نکنید که قدرت در درون خود شما است.

گردآوری: بخش روانشناسی موزستان