پدیده لانینا: ماهیت، علل و پیامدها
پدیده لانینا و نقش آن در تغییرات آب و هوایی
پدیده لانینا چیست؟
آیا می دانستید که اقیانوس آرام خنک تر می تواند باعث سیل در جنوب شرقی آسیا و خشکسالی در جنوب غرب آمریکا شود؟ این سناریوی متناقض نتیجه لانینا، پدیده آب و هوایی است که بر الگوهای آب و هوا در سراسر جهان تأثیر می گذارد. لانینا یکی از فازهای چرخه نوسان جنوبی اقیانوس آرام (ENSO) است، یک نوسان طبیعی در دمای اقیانوس آرام و شرایط جوی.
لانینا، یک پدیده آب و هوایی است که در اقیانوس آرام گرمسیری رخ می دهد. این پدیده فاز سردتر چرخه طبیعی شناخته شده به عنوان نوسان جنوبی اقیانوس آرام (ENSO) را نشان می دهد که در تضاد با همتای گرمتر آن، ال نینو است. این چرخه شامل دو فاز متمایز است: ال نینو که با دمای سطح آب گرمتر از حد متوسط مشخص می شود و لانینا. این نوسانات در دمای اقیانوس آرام می تواند الگوهای آب و هوای معمولی را مختل کند و منجر به افزایش احتمال وقوع توفان های شدید در برخی مناطق و خطر بیشتر خشکسالی در مناطق دیگر شود. در طول لانینا، دمای سطح آب در مناطق مرکزی و شرقی استوایی اقیانوس آرام به زیر حد میانگین کاهش می یابد.
این نام توسط ماهیگیران در امتداد سواحل پرو ابداع شد، که متوجه شدند این پدیده اغلب با ظهور آب های سرد و غنی از مواد مغذی همزمان است، که آنها را با «کودک مسیح» (ال نینو) و فاز سردتر مقابل، که آن را «لانینا» یا «دختر کوچک» می نامیدند، مرتبط می دانستند. این شیوه نامگذاری ماهیت متضاد این دو فاز را نشان می دهد.
علل پدیده لانینا چیست؟
لانینا توسط بادهای تجاری تقویت شده ایجاد می شود. این بادهای قدرتمند شرقی-غربی در سراسر اقیانوس آرام می وزند و آب گرم سطحی را به سمت غرب هل می دهند. این خنک شدن در شرق به دلیل انباشته شدن آب گرم در غرب اقیانوس آرام به دلیل بادهای شدیدتر اتفاق می افتد.
با خنک شدن آب سطحی، پدیده جالبی به نام «صعود» رخ می دهد. آب سردتر و غنی از مواد مغذی از اعماق اقیانوس به سطح بالا می رود و جایگزین آب گرم جابجا شده می شود. این پدیده صعودی می تواند با تامین مواد مغذی برای رشد پلانکتون بر اکوسیستم های دریایی تأثیر بگذارد و به طور بالقوه بر ماهیگیری در برخی مناطق تأثیر بگذارد.
چه موقع بسامد پدیده لانینا رخ می دهد؟
رویدادهای لانینا به طور معمول به صورت نامنظم رخ می دهند، با فواصل زمانی که می تواند به طور گسترده ای متفاوت باشد. به طور متوسط، آنها تمایل دارند تقریباً هر 2 تا 7 سال یکبار رخ دهند. با این حال، فرکانس و شدت وقوع لانینا می تواند تحت تأثیر عوامل مختلف از جمله شرایط اقیانوسی و جوی قرار گیرد و بنابراین ممکن است به طور دقیق به یک برنامه منظم پایبند نباشد.
چه عواملی باعث پدیده لانینا می شوند؟
پدیده لانینا از فعل و انفعال پیچیده چندین مکانیزم ناشی می شود:
بادهای تجاری تقویت شده: بادهای غالب شرقی به غربی، که به بادهای تجاری معروف هستند، معمولاً آب های گرم سطحی را به سمت غرب در سراسر اقیانوس آرام انتقال می دهند. در طول لانینا، این بادهای تجاری به طور قابل توجهی قوی تر و مداوم تر می شوند و آب گرم سطحی را بیشتر به سمت غرب اقیانوس آرام هدایت می کنند و منجر به انباشت آب گرم در آن منطقه می شوند.
خنک شدن آب سطحی: بادهای تجاری تقویت شده مانند یک نوار نقاله غول پیکر عمل می کنند و آب های گرم سطحی را به سمت غرب هل می دهند. این منجر به اثر خنک کننده در مناطق مرکزی و شرقی استوایی اقیانوس آرام می شود که در تضاد شدید با گرم شدن مشاهده شده در رویدادهای ال نینو است.
صعود آب: خنک شدن آب های سطحی پدیده جالبی به نام صعود را تحریک می کند. آب سردتر و غنی از مواد مغذی از اعماق عمیق اقیانوس به سطح بالا می رود و جایگزین آب گرم جابجا شده می شود. این فرآیند صعود به افزایش مواد مغذی کمک می کند و به طور بالقوه بر اکوسیستم های دریایی و ماهیگیری با تامین غذای پلانکتون و به طور بالقوه افزایش فرصت های ماهیگیری در مناطق خاص تأثیر می گذارد.
پیامدهای پدیده لانینا
پدیده لانینا پیامدهای مختلفی دارد که در سراسر جهان به وجود می آید، از جمله:
تغییر بارش: لانینا اغلب منجر به افزایش بارش در برخی مناطق جهان مانند استرالیا، جنوب شرقی آسیا و بخش هایی از آمریکای جنوبی می شود که می تواند باعث سیل شود.
برعکس، مناطق دیگر مانند جنوب غربی ایالات متحده و شمال آمریکای جنوبی شرایط خشک تر و خشکسالی های بالقوه و کمبود آب را تجربه می کنند.
این می تواند پیامدهای اقتصادی قابل توجهی برای کشاورزی داشته باشد، با احتمال شکست محصول در مناطق خشک و اختلال در برنامه های برداشت در مناطق مستعد سیل. مدیریت آب با توجه به اینکه مناطق بسته به شرایط خود نیاز به اجرای استراتژی هایی برای کنترل سیل یا حفظ آب دارند، حیاتی می شود.
تاثیر بر فعالیت توفان
لانینا می تواند فعالیت توفان را در اقیانوس اطلس افزایش دهد و خطرات بیشتری را برای مناطق ساحلی ایجاد کند. این می تواند منجر به اختلالات اجتماعی ناشی از تخلیه ساکنان، آسیب به زیرساخت ها و احتمال تلفات جانی شود. جوامع ساکن در امتداد ساحل باید برای مقابله با این خطرات آمادگی داشته باشند.
الگوهای دمایی تغییر یافته
لانینا می تواند باعث تغییر الگوهای دما در سراسر جهان شود، به طوری که برخی مناطق شاهد دماهای سردتر و افزایش تغییرات آب و هوایی باشند. این تغییرات می تواند به صورت رویدادهای آب و هوایی شدیدتر مانند امواج گرما، یخبندان های ناگهانی یا الگوهای بارندگی نامنظم آشکار شود.
این اختلالات می تواند بخش های مختلفی را تحت تاثیر قرار دهد، از جمله افزایش تقاضای انرژی برای گرمایش یا سرمایش، ایجاد چالش هایی برای ساخت و ساز و فعالیت های فضای باز و اختلالات بالقوه در اکوسیستم ها. لازم به ذکر است که پدیده های آب و هوایی شدید مانند امواج گرما و یخبندان های ناگهانی می توانند تأثیرات منفی بر سلامت داشته باشند، به ویژه برای گروه های آسیب پذیر.
پیامدهای لانینا اغلب می تواند اثرات آبشاری داشته باشد، بر سیستم های به هم پیوسته تأثیر بگذارد و چالش های پیچیده ای ایجاد کند.
تفاوت های لانینا و ال نینو
لانینا و ال نینو دو فاز مخالف چرخه نوسان جنوبی اقیانوس آرام (ENSO) هستند که بر الگوهای آب و هوایی سراسر جهان تأثیر می گذارند. درک تفاوت های بین این دو پدیده برای پیش بینی بهتر آب و هوا و آمادگی برای رویدادهای شدید آب و هوایی ضروری است.
ال نینو: در طول رویدادهای ال نینو، دمای سطح آب اقیانوس آرام استوایی در مناطق مرکزی و شرقی گرمتر از حد متوسط می شود. این به دلیل ضعیف شدن بادهای تجاری است که معمولاً آب گرم را به سمت غرب اقیانوس آرام سوق می دهند. آب گرم انباشته شده در شرق اقیانوس آرام باعث افزایش دما در این منطقه می شود.
لانینا: در مقابل، لانینا با دمای سطح آب اقیانوس آرام استوایی خنک تر از حد متوسط در مناطق مرکزی و شرقی مشخص می شود. این به دلیل تقویت بادهای تجاری است که آب گرم را به سمت غرب اقیانوس آرام سوق می دهد و باعث می شود آب سردتر از اعماق اقیانوس به سطح برسد. این فرآیند به عنوان “بالا آمدن” شناخته می شود و باعث خنک شدن دمای شرق اقیانوس آرام می شود.
ال نینو: ال نینو معمولاً منجر به افزایش بارش در امتداد سواحل غربی آمریکای جنوبی می شود، زیرا رطوبت اضافی از اقیانوس گرمتر تبخیر می شود. در مقابل، ال نینو می تواند باعث خشکی در غرب اقیانوس آرام، از جمله استرالیا و اندونزی شود، زیرا بادهای قوی تر رطوبت را از این مناطق دور می کنند.
لانینا: لانینا تمایل دارد بارش را در امتداد سواحل غربی آمریکای جنوبی کاهش دهد، زیرا رطوبت کمتری از اقیانوس آرام خنک تر تبخیر می شود. با این حال، لانینا می تواند منجر به افزایش بارش در جنوب شرقی آسیا و استرالیا شود، زیرا بادهای قوی تر رطوبت را از اقیانوس آرام به این مناطق هدایت می کنند.
ال نینو: بادهای تجاری که از شرق به غرب در سراسر اقیانوس آرام می وزند، در طول رویدادهای ال نینو ضعیف تر می شوند. این امر به انباشت آب گرم در مناطق مرکزی و شرقی اقیانوس آرام و افزایش دما در این منطقه کمک می کند.
لانینا: در مقابل، لانینا با بادهای تجاری قوی تر مشخص می شود که از شرق به غرب در سراسر اقیانوس آرام می وزند. این بادهای قوی تر آب گرم را به سمت غرب اقیانوس آرام سوق می دهند و باعث می شوند آب سردتر از اعماق اقیانوس به سطح برسد. این فرآیند به عنوان “بالا آمدن” شناخته می شود و باعث خنک شدن دمای شرق اقیانوس آرام می شود.
تاثیرات کلی
ال نینو: ال نینو می تواند باعث الگوهای آب و هوایی غیرمعمول در سراسر جهان شود، از جمله افزایش طوفان های آتلانتیک، خشکسالی در برخی مناطق و سیل در مناطق دیگر.
لانینا: لانینا نیز می تواند باعث الگوهای آب و هوایی غیرمعمول در سراسر جهان شود، از جمله افزایش طوفان های آتلانتیک، خشکسالی در برخی مناطق و سیل در مناطق دیگر.
پیش بینی لانینا و ال نینو
پیش بینی دقیق زمان وقوع یا شدت لانینا یا ال نینو دشوار است. با این حال، دانشمندان می توانند با بررسی شرایط اقیانوسی و جوی فعلی، پیش بینی هایی را ارائه دهند.
سازمان های مختلفی مانند سازمان جهانی هواشناسی (WMO) و اداره ملی اقیانوسی و جوی (NOAA) پیش بینی های لانینا و ال نینو را به طور منظم منتشر می کنند.
سوالات متداول درباره پدیده لانینا
پدیده لانینا چیست؟
پدیده لانینا یک الگوی آب و هوایی است که با خنک شدن آبهای سطحی اقیانوس در امتداد سواحل غربی گرمسیری آمریکای جنوبی مشخص میشود. این پدیده همتای ال نینو است که با دماهای غیرمعمول گرم اقیانوس در منطقه استوایی اقیانوس آرام شناخته میشود.
لانینا چگونه شکل میگیرد؟
لانینا به دلیل انباشت آبهای سردتر از حد معمول در منطقه گرمسیری اقیانوس آرام تشکیل میشود. بادهای تجاری غیرمعمول قوی و جریانات اقیانوسی به سمت شرق این آب سرد را به سطح میآورند، فرآیندی که به عنوان بالاآمدگی شناخته میشود.
تأثیرات لانینا بر آب و هوا چیست؟
لانینا بر الگوهای بارش، فشار جوی و گردش جوی جهانی تأثیر میگذارد. این پدیده میتواند به افزایش بارندگی در مناطق خاصی مانند جنوب شرقی آسیا و شمال برزیل منجر شود، در حالی که باعث خشکی در مناطقی مانند سواحل غربی آمریکای جنوبی و خلیج ایالات متحده میشود.
لانینا چه تأثیری بر صنعت ماهیگیری دارد؟
لانینا معمولاً تأثیر مثبتی بر صنعت ماهیگیری در غرب آمریکای جنوبی دارد. بالاآمدگی آبهای سرد و غنی از مواد مغذی را به سطح میآورد که برای پلانکتونها و سایر موجودات دریایی مفید است و در نتیجه، شکارچیان سطح بالاتر مانند ماهیهای با ارزش تغذیه میشوند.
رویدادهای لانینا چقدر طول میکشند؟
رویدادهای لانینا ممکن است بین یک تا سه سال طول بکشند، برخلاف ال نینو که معمولاً بیش از یک سال طول نمیکشد. هر دو پدیده تمایل به اوج گرفتن در زمستان نیمکره شمالی دارند.
سخن پایانی مقاله درباره ی پدیده لانینا چیست؟
پدیده لانینا یکی از پیچیدهترین و تاثیرگذارترین الگوهای آب و هوایی جهان است که با خنک شدن آبهای سطحی اقیانوس آرام شناخته میشود. این پدیده میتواند تأثیرات گستردهای بر آب و هوای مناطق مختلف جهان داشته باشد. فهم دقیق لانینا و نحوه تأثیرگذاری آن بر الگوهای آب و هوایی میتواند به بهبود پیشبینیها و آمادگی برای مقابله با تغییرات آب و هوایی کمک کند. استفاده از فناوریهای پیشرفته به دانشمندان امکان میدهد تا پدیدههای لانینا و ال نینو را بهتر درک کرده و تأثیرات آنها را بر محیط زیست و زندگی انسانها پیشبینی کنند. با توجه به اهمیت اقتصادی و زیستمحیطی این پدیدهها، ادامه پژوهشها و مطالعات علمی در این زمینه ضروری به نظر میرسد.
گرد آوری:بخش علمی موزستان